Tổng thư ký LHQ António Guterres phát biểu tại trụ sở LHQ ở New York ngày 16/1. Ảnh: UN
Đó là thông điệp của Tổng thư ký LHQ António Guterres phát biểu tại trụ sở LHQ ở New York ngày 16/1, khi ông trình bày các ưu tiên hàng đầu trong năm nay: ngoại giao vì hòa bình; hành động khí hậu đầy tham vọng; tăng tốc hướng tới các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs); quản trị tốt hơn các công nghệ mới; và củng cố giá trị LHQ trên toàn thế giới.
“Những kinh nghiệm của năm ngoái chứng minh rằng khi chúng ta làm việc cùng nhau và đảm nhận trách nhiệm của mình, chúng ta đã hoàn thành công việc”, Tổng thư ký Guterres nói và nhấn mạnh một số thành tựu nổi bật nhất của LHQ trong năm 2018, điển hình như: tiến trình xây dựng hòa bình ở Yemen, bán đảo Triều Tiên và Nam Sudan; hội nghị về khí hậu của LHQ tại Ba Lan vào tháng 12 năm ngoái, dẫn đến sự đồng thuận chung về cách thực hiện Thỏa thuận Paris 2015 về biến đổi khí hậu; gia hạn cam kết cho các hoạt động gìn giữ hòa bình và các bước chính được thực hiện để cải tổ LHQ.
Trong năm 2019, Tổng thư ký LHQ đưa ra 5 ưu tiên hàng đầu như sau:
Nâng cao vai trò ngoại giao
Quan hệ đối tác là một vấn đề cơ bản, nhất là ở châu Phi, khi LHQ cố gắng củng cố các lợi ích hướng tới hòa bình trên lục địa, đặc biệt là ở Sahel, Mali, Nam Sudan, Somalia, Cộng hòa Trung Phi và Cộng hòa dân chủ Congo.
Với các cuộc xung đột khác, ngoại giao sẽ đóng vai trò rất quan trọng, đòi hỏi sự đoàn kết và hỗ trợ của Hội đồng Bảo an để vượt qua bế tắc như ở Yemen, Libya, Syria và Afghanistan.
“Khi chúng tôi cố gắng chấm dứt xung đột trên toàn thế giới, chúng tôi hiểu rằng hòa bình lâu dài phải dựa trên sự đồng thuận rộng rãi của xã hội, trong đó phụ nữ là những người tham gia đầy đủ vào tất cả các tiến trình hòa bình”, lãnh đạo LHQ nói thêm.
Tham vọng lớn hơn về hành động khí hậu
Cần lưu ý rằng, không có thách thức nào lớn hơn đối với thế giới hôm nay và ngày mai so với biến đổi khí hậu, ông Guterres nhấn mạnh và nhắc nhở các quốc gia thành viên rằng vào năm 2020, theo Thỏa thuận Paris, sẽ tiến hành đánh giá tiến bộ và đưa ra các cam kết mới để đáp ứng các mục tiêu đã thống nhất trước đó.
“Vào năm 2050, chúng ta cần đạt được mức phát thải toàn cầu bằng 0. Điều này đòi hỏi cần tăng cường các nỗ lực ngay bây giờ, để giảm lượng phát thải và nắm bắt cơ hội của một tương lai năng lượng xanh, sạch… Đó là lý do tại sao tôi sẽ triệu tập Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu vào ngày 23/9/2019 để huy động hành động của các nhà lãnh đạo chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và xã hội dân sự, vì chúng ta cần tham vọng lớn hơn - tham vọng giảm thiểu, tham vọng thích nghi, tham vọng về vấn đề tài chính và tham vọng đổi mới”.
Tăng tốc hướng tới SDGs
Mặc dù có những nỗ lực đáng kể từ các chính phủ và nhiều tổ chức khác, nhưng những thay đổi mang tính chuyển tiếp theo Chương trình nghị sự 2030 vẫn chưa được thực hiện, Tổng thư ký LHQ thừa nhận.
Từ đó, ông kêu gọi các quốc gia thành viên tập trung mạnh hơn vào những hành động và chiến lược có tác dụng giảm nghèo và bất bình đẳng, và thúc đẩy các nền kinh tế mạnh mẽ và toàn diện song song với việc bảo vệ môi trường, và cần tăng tài chính cho các giải pháp đó.
Vào tháng 9, ngay sau Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu, các nguyên thủ quốc gia và chính phủ sẽ quy tụ để tham dự một hội nghị thượng đỉnh khác, tập trung vào cách đẩy nhanh hành động đối với SDGs và về tài trợ cho sự phát triển, bảo hiểm y tế toàn cầu và những rủi ro mà các quốc gia đang phát triển phải đối mặt, nhằm ngăn chặn sự biến đổi khí hậu, đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững và xây dựng toàn cầu hóa công bằng.
Giải quyết thách thức từ các công nghệ mới
Thừa nhận các công nghệ mới có thể thúc đẩy các nỗ lực vì hòa bình và phát triển bền vững của thế giới, nhưng người đứng đầu LHQ cũng cảnh báo rằng rất khó để có thể đánh giá hết các tác động sâu sắc của chúng.
Những nỗ lực của LHQ trong năm 2019 trên mặt trận này sẽ tập trung vào về việc giảm bất bình đẳng kỹ thuật số, xây dựng năng lực kỹ thuật số và đảm bảo rằng các công nghệ mới đứng về phía con người như một “trợ thủ” đắc lực.
Khẳng định lại các giá trị của LHQ trên toàn thế giới
Kim chỉ nam của LHQ là một tập hợp các giá trị - những giá trị phổ biến của Hiến chương LHQ đã gắn kết các thành viên lại với nhau, bao gồm hòa bình, công bằng, nhân phẩm, khoan dung và đoàn kết, Tổng thư ký cho biết.
Tuy nhiên hiện nay, những giá trị đó đang bị tấn công trên khắp thế giới, do một trận chiến ý thức hệ đang diễn ra. Do vậy, Tổng thư ký LHQ kêu gọi những nỗ lực sâu sắc hơn để thể hiện sự đồng cảm với mọi người dân về những lo lắng, sợ hãi và mối quan tâm của họ, đồng thời tiếp tục chứng minh giá trị của LHQ thông qua hành động.
TỐ QUYÊN (Lược dịch từ UN)