Hôm tháng 5 rồi tôi có dịp đi Phú Yên, một tỉnh nhỏ ở khúc ruột miền Trung. Vừa chạm vào thành phố Tuy Hòa đã thấy cờ hoa rực rỡ. Khẩu hiệu treo nhiều trên đường đi và cho thấy sự chào mừng, nhắc nhở sự kiện này. Rõ ràng, đây là sự kiện đưa lại nhiều niềm vui. Có tỉnh chia hai, có tỉnh chia ba. Phú Khánh trả lại tên cho hai tỉnh: Khánh Hòa và Phú Yên; Nghĩa Bình trả lại tên cho hai tỉnh: Bình Định và Quảng Ngãi; Bình Trị Thiên có điều đặc biệt là trả lại tên cho ba tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế…
Xét ở một khía cạnh nào đó, ví dụ như đầu tư, thường việc nhập lại, ở một vùng đất nào đó chịu một sự thiệt thòi nhất định. Bởi lẽ thường, là hay tập trung đầu tư cho “thủ phủ”. Bởi thế khi tách ra, nhiều tỉnh chịu những thiệt thòi nhất định, nhưng bù lại, đây chính là động lực để cho các tỉnh tìm giải pháp vượt khó, vươn lên. Và có một điều đáng trân trọng nữa, nếu chịu khó quan sát, chúng ta thấy các tỉnh đã từng “sống chung một nhà”, giờ như có một sợi dây vô hình gắn kết đặc biệt. Cứ nhìn vào những cuộc gặp mặt kỷ niệm 30 năm “chia tay” mà xem: Vừa bồi hồi xúc động, vừa mừng vui… Từ các hội đoàn, văn nghệ sĩ đến tổ chức Đảng, chính quyền. Có thể nói, sự nhập tách ở đây đem lại rất nhiều niềm vui cho mọi người. Không hợp lý khó mà có niềm vui. Có niềm vui là điều kiện tối cần thiết cho sự phát triển.
Nhìn lại 30 năm tái lập tỉnh Bình - Trị - Thiên, chúng ta thấy tỉnh nào cũng có sự phát triển vượt bật. Tuy quy mô có khác nhau, nhưng thấy rõ nhất là bộ mặt đô thi, nông thôn của tỉnh nào cũng phát triển rất nhiều, đời sống của người dân no ấm hơn gấp bội. Thừa Thiên Huế đã nhiều lần thay đổi mục tiêu phát triển – từ lấy nông nghiệp làm chính trong cơ cấu kinh tế thì nay là du lịch dịch vụ - công nghiệp – nông nghiệp. Một sự thay đổi mang tính đột phá và phù hợp với xu thế phát triển, GNDP ngày càng ổn định. Giai đoạn 2010 -2015, GNDP của tỉnh đạt bình quân hơn 9%, năm cao nhất lên đến 11,1%. Giai đoạn 2015 – 2020 phấn đấu đạt từ 7,5 – 8% (ở Việt Nam, GDP xoay quanh con số này được cho là ổn định và bền vững). Quy mô của nền kinh tế được mở rộng; đời sống của người dân ngày càng được sung túc.
Nếu nhìn vào các chỉ số kinh tế, chúng ta sẽ thấy có nhiều lĩnh vực phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, có một điều làm chúng ta chú ý, là trình độ nhận thức của người dân đã được nâng lên rất nhiều lần. Đời sống tinh thần hết sức được chú trọng. Môi trường sống, cảnh quan thiên nhiên, mức độ hưởng thụ văn hóa, sự văn minh được chú trọng nhiều hơn. Tức là, chúng ta không chỉ “chạy theo đồng tiền” mà là biết cách hài hòa giữa hai mặt: đời sống vật chất và đời sống tinh thần; làm lụng và hưởng thụ; hưởng thụ và chia sẻ…
Người ta nhìn vào thành phố Huế bây giờ không phải đo đếm bằng GNDP thông thường mà nhìn vào sự đẹp hay không đẹp của thành phố; nhìn vào thành phố có nhiều cây xanh, dòng sông, hoa và sạch hơn không. Có lẽ, từ nhận thức như vậy với nhận thức và sự thay đổi mang tính đột phá về cảnh quan, môi trường – Huế (trong nghĩa rộng) đã đẹp hơn lên rất nhiều. Tất nhiên, khi con người hướng đến cái đẹp thì con người ta đã không lo đến “nồi cơm” rồi!
Chúng ta khó hình dung được nếu như không có chia tách tỉnh thì Thừa Thiên Huế, TP. Huế bây giờ như thế nào. Cứ tạm hài lòng và vui mừng với những gì đang có – hãy bồi đắp và chăm bón... cuộc sống này sẽ xanh tươi.
LÊ PHƯƠNG