Thi hành Quyết định của Bộ Chính trị về Quy chế chất vấn trong Đảng, một số tỉnh ủy, thành ủy đã triển khai việc chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, thành phố và đã đạt được một số kết quả bước đầu. Thời gian qua các Tỉnh ủy Phú Yên, Quảng Ngãi đã tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng. Các nội dung được chất vấn là những vấn đề cụ thể đang gây bức xúc trong Đảng, trong nhân dân.
Ở Quảng Ngãi, việc chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng lần đầu tiên được thực hiện tại Hội nghị lần thứ bảy (mở rộng) Ban Chấp hảnh Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2010-2015, diễn ra cuối năm 2011. Những nội dung chất vấn đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp thu và chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành chức năng triển khai các giải pháp khắc phục có hiệu quả.Từ đó đến nay, việc chất vấn và trả lời chất vấn đã được Tỉnh ủy Phú Yên và Tỉnh ủy Quảng Ngãi duy trì thường xuyên, có nền nếp, có chất lượng trong các kỳ họp Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Thông qua chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng, sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ Đảng được củng cố một bước, cán bộ, đảng viên và nhân dân càng tin tưởng hơn vào sự lãnh đạo của Đảng.
Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã có chủ trương thực hiện chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng từ các kỳ họp trong nhiệm kỳ khóa X, nhưng chủ trương đó lần đầu tiên được thực hiện rất thành công trong không khí dân chủ, thẳng thắn và xây dựng tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương 6 (khóa XI), đã tạo ra cho Đảng ta một sinh khí mới, được đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân hoan nghênh và đánh giá rất cao. Việc chất vấn và trả lời chất vấn đã đề cập sâu những vấn đề bức xúc xuất hiện trong thực tiễn rất cần làm sáng tỏ để có giải pháp cải thiện tình hình.
Chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng là vấn đề mới, chưa có tiền lệ, nên cần tiếp tục nghiên cứu, tìm ra những giải pháp phù hợp bảo đảm hoạt động này đạt hiệu quả cao nhất.
Nếu không có sự đột phá trong nhận thức thì không dễ gì thực hiện việc chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng đạt được mục đích đã xác định. Mọi cán bộ, đảng viên cần nhận thức sâu sắc hơn nữa tầm quan trọng và tác dụng tích cực của chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng. Thực hiện chất vấn và trả lời chất vấn nhất thiết phải tuân theo Điều lệ Đảng, các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước, bảo đảm sự lãnh đạo của tổ chức Đảng theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đồng thời đề cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu tổ chức Đảng.
Chất vấn và trả lời chất vấn được tiến hành dân chủ, công khai, thẳng thắn, với tinh thần xây dựng, đúng nguyên tắc sinh hoạt đảng.Tổ chức đảng, đảng viên là đối tượng chất vấn có trách nhiệm trả lời và phải chịu trách nhiệm về nội dung trả lời chất vấn của mình. Mọi đảng viên đều có quyền chất vấn hoạt động của cấp ủy, đảng viên trong phạm vi cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, đảng bộ mà mình là thành viên và phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung chất vấn. Không ai được lợi dụng chất vấn và trả lời chất vấn để gây mất đoàn kết nội bộ và làm mất uy tín của tổ chức Đảng và đảng viên bằng những thông tin không có căn cứ. Người đứng đầu cấp ủy, Ban Thường vụ các cấp ủy có trách nhiệm chỉ đạo giải quyết kịp thời và rốt ráo những vấn đề được chất vấn liên quan đến trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của mình.
Trong sinh hoạt chi bộ, Đảng vẫn chủ trương tự phê bình và phê bình. Thế nhưng thực tế công tác này mới dừng lại ở việc kiểm điểm cuối năm. Hoặc khi có cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật thì mới tiến hành kiểm điểm để có hình thức kỷ luật. Sinh hoạt kiểm điểm như vậy mới chỉ giải quyết phần ngọn của vấn đề.
Cho nên bên cạnh tự phê bình và phê bình, chất vấn được thực hiện ngay tại các hội nghị của tổ chức Đảng sẽ sớm ngăn chặn những nguy cơ dẫn đến sai lầm của đảng viên hay sự trì trệ trong chỉ đạo của cấp ủy. Chất vấn trong Đảng nó thể hiện tư duy phát hiện vấn đề từ gốc, phát hiện những chiều hướng thiếu sót ở dạng manh nha. Đây là tư duy tạo động lực thúc đẩy các công việc của Đảng đạt hiệu quả cao hơn mang tính phát hiện, cảnh báo trước những công việc phải làm của Đảng.
Chủ thể chất vấn và đối tượng chất vấn là sự thể hiện mối quan hệ của đảng viên với chi bộ, đảng bộ mình, nó đòi hỏi các cấp ủy viên nâng cao hơn trách nhiệm đối với công việc.
Đổi mới sinh hoạt Đảng là đổi mới sinh hoạt nội bộ mình ở nhiều bình diện. Hoạt động chất vấn là một trong những bình diện đó. Do vậy, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn phải được tiến hành dân chủ, công khai, thẳng thắn trên tinh thần xây dựng, đúng nguyên tắc sinh hoạt Đảng.
Cuộc sống đặt ra biết cao câu hỏi. Từ cương vị công tác của mình, sâu sát với thực tiễn, trước những khó khăn về cơ chế, chính sách chưa đồng bộ, đó là những gợi mở cho hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Mỗi cấp ủy, nhất là người đứng đầu, có trách nhiệm tạo dựng môi trường dân chủ để chất vấn trong Đảng song hành cùng phê bình và tự phê bình, làm cho sinh hoạt Đảng thực sự thiết thực, hiệu quả, sinh động hơn.
Các phiên chất vấn và trả lời chất vấn được tổ chức truyền hình, phát thanh trực tiếp sẽ được cán bộ, đảng viên và nhân dân nồng nhiệt đón nhận, sẽ tạo điều kiện cho người dân có thêm thông tin để giám sát việc làm, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Qua đó, uy tín của Đảng nhất định sẽ được nâng cao.
Thời gian tới, nên nâng tầm chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng, phải dành tối thiểu bao nhiêu thời gian cho việc chất vấn và trả lời chất vấn và tương tự như thế, các hội nghị của Đảng cấp tỉnh, huyện, xã cũng phải có quy định như thế.
Thực hiện nghiêm túc, thường xuyên, có nền nếp việc chất vấn và trả lời chất vấn trong Đảng sẽ góp phần xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng; Đảng sẽ làm tròn sứ mệnh lịch sử cao cả của một Đảng cầm quyền.