Thu hút đầu tư nhưng không để ảnh hưởng đến môi trường là yếu tố hàng đầu. Ảnh: Lê Thanh
Một lần nữa, vấn đề thu hút đầu tư phải có chọn lọc lại được Bộ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đặt ra tại Hội nghị toàn quốc của ngành diễn ra ở Nha Trang. Cùng với việc thể hiện rõ quan điểm kiên quyết từ chối những dự án công nghệ lạc hậu, ảnh hưởng xấu đến môi trường, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng còn nhấn mạnh việc không đánh đổi bất cứ điều gì để lấy dự án, đồng thời kiên quyết xử lý các dự án đầu tư không tuân thủ và vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. Trong đó còn bao gồm cả việc quyết định ngừng hoạt động hoặc cao hơn, chấm dứt hoạt động của dự án nếu có những vi phạm trên.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường Trần Hồng Hà cũng đã nêu quan điểm và yêu cầu về việc phải xác lập được một hệ thống các tiêu chí ưu tiên cho các dự án đầu tư, trong đó đặc biệt ưu tiên những dự án đầu tư công nghệ sạch, thân thiện với môi trường và kiên quyết nói không với những dự án không sạch, lãng phí tài nguyên, có nguy cơ gây thảm họa môi trường.
Chưa bao giờ, và chưa khi nào, những đòi hỏi và yêu cầu về tác động của môi trường trong các dự án đầu tư, cũng như những yêu cầu về tính minh bạch, công khai của nó lại được đặt ra như một đối trọng hàng đầu trong sự phát triển như hiện nay, nhất là sau những gì mà Formosa gây ra ở bờ biển các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Không còn là cảnh báo mà đã là bài học kinh nghiệm xương máu về những tác động mang tính hiểm họa đối với môi trường, cũng như những yêu cầu đã trở nên bức thiết về sự phát triển bền vững dựa trên nguyên tắc xanh, thân thiện với môi trường.
“Chọn lọc” vẫn là một từ khóa được nhiều người nhắc tới khi thông tin được cập nhật những ngày gần đây cho thấy, Việt Nam hiện đang đứng đầu danh sách các thị trường mới nổi về thu hút FDI trong các dự án đầu tư mới và đây cũng là năm thứ hai, liên tiếp, Việt Nam “soán ngôi” vị trí này với số điểm mà Văn phòng thống kê FDI Intelligence (thuộc Financial Times – tờ báo tài chính hàng đầu thế giới đứng chân tại Mỹ) là 6,45. Tiếp theo là Hungary (4,32 điểm) và Romania (3,48 điểm). Tại Châu Á, cùng với Việt Nam còn có thêm hai thị trường tiềm năng khác là Myanmar và Ấn Độ. Riêng trong khu vực Đông Nam Á có thể kể đến Malaysia (2,86 điểm), Thái Lan (2,43 điểm) và Indonexia (1,09 điểm).
Tuy nhiên, cần lưu tâm đến một thông tin đáng tham khảo mà TS. Lê Đăng Doanh đã nêu lên trong hội nghị Thương mại tự do: “Dịch chuyển đầu tư và các vấn đề môi trường ở Việt Nam” tổ chức tại Hà Nội khi ông đưa ra thông tin về việc mỗi năm, ảnh hưởng môi trường của Việt Nam tương đương với 2,5% GDP và đây được xem là một chỉ số nghiêm trọng. Tác động kép của việc này là người bệnh và tỷ lệ nghỉ ốm tăng, chi phí giải quyết các vấn đề xã hội lớn...
Thu hút đầu tư nhưng không phải bằng mọi giá và phải đặt nó trong các yêu cầu mang tính biện chứng trong tác động đối với môi trường, cảnh quan và con người cũng là vấn đề được Thừa Thiên Huế đặt ra trước ngưỡng cửa của việc thu hút, mời gọi đầu tư nói chung, từ nguồn vốn FDI nói riêng. Sự thận trọng đồng thời cũng là tiêu chí cần và đã được đặt ra ở phương diện này, cho dù với 88 dự án đầu tư FDI lũy kế đến nay với tổng nguồn vốn đầu tư đăng ký là 2.602,76 triệu USD, Thừa Thiên Huế mới đứng ở vị trí 25 trong bảng tổng sắp về thu hút FDI của toàn quốc; thứ 4/5 vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và 6/13 của khu vực Miền Trung – Tây Nguyên.
Chọn lọc, thận trọng không chỉ là tiêu chí, không chỉ là quan điểm mà còn là yêu cầu cũng như sự là theo dõi chặt chẽ từ phía người dân và dư luận nữa.
MINH HÀ