Ngày càng có nhiều lao động có tay nghề đi XKLĐ
Thừa Thiên Huế có trên 6.200 lao động làm việc có thời hạn tại nước ngoài. Lâu nay, lao động chủ yếu đi thị trường có thu nhập thấp như Malaysia. Nguồn lao động chủ yếu chưa qua đào tạo, phù hợp ở vùng nông thôn. Lao động tập trung vào các lĩnh vực sản xuất chế tạo, xây dựng, nông nghiệp, dịch vụ và giúp việc gia đình. Do không có tay nghề, ngoại ngữ kém nên thu nhập thấp, lao động dễ bị dụ dỗ và dễ dàng bỏ trốn khỏi nơi tiếp nhận… Thế nên, dẫu có chính sách hỗ trợ miễn phí về chi phí học nghề, học giáo dục định hướng nhưng lao động không mấy mặn mà.
Thị trường XKLĐ ấm lên. Cánh cửa tiếp nhận lao động có trình độ của Việt Nam hé mở. Những chương trình thí điểm đưa điều dưỡng viên, hộ lý sang Đức và Nhật Bản làm việc đang được triển khai khá thuận lợi. Năm 2016, phía Hàn Quốc tái mở cửa với thị trường lao động Việt Nam. Các công ty trong nước tiếp tục tuyển dụng lao động xuất khẩu sang thị trường này. Hơn nữa, chính sách ưu đãi của Nhà nước trong việc hỗ trợ kinh phí đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng làm việc, chi phí đi lại, cư trú, hỗ trợ vốn vay ưu đãi… giúp lao động bớt khó khăn.
Khảo sát mới đây của Sở LĐ, TB & XH cho thấy, sau sự cố môi trường biển, nhu cầu đi XKLĐ ở các xã bãi ngang, ven biển tăng vọt. Khoảng trên 5.000 người có sức khỏe, bằng cấp, tay nghề… muốn có công ăn việc làm ổn định tại xứ người. Lao động thích vào làm việc tại các nhà máy ở những thị trường Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản... Ngành nghề mà họ chọn lựa chủ yếu là cơ khí và xây dựng. Một số doanh nghiệp nỗ lực tìm kiếm thị trường mới, hợp đồng thu nhập cao. Thông thường, “tiền nào của nấy”, những thị trường yêu cầu cao sẽ đem đến khoản thu nhập không nhỏ và môi trường làm việc an toàn cho lao động. Anh Nguyễn Văn Nghĩa, một trong những doanh nghiệp có chi nhánh tại Huế cho biết: "Thị trường giá rẻ hay miễn phí thường không được lao động để tâm. Ngược lại, một số thị trường có quy trình, thủ tục, các điều kiện tuyển dụng rất khắt khe. Lao động phải qua vòng sơ tuyển, đáp ứng yêu cầu tốt nghiệp THPT, có khả năng học ngoại ngữ, tài chính tốt thì doanh nghiệp mới tổ chức đào tạo nghề và kỹ năng làm việc. Dẫu vậy, lao động vẫn muốn thử sức, miễn đi được thị trường cao cấp, có thu nhập ổn định".
Năm 2016, toàn tỉnh có trên 250 lao động, trong đó, hơn 160 người, chiếm tỷ lệ 65% lao động thích thị trường Nhật Bản. Dẫu cho phí đóng không hề nhỏ, từ 5.000 USD đến 6.000 USD. Thời gian chuẩn bị cho đến lúc xuất cảnh tương đối dài, từ 6 đến 8 tháng để lao động có thể trang bị đủ kiến thức cần thiết, nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống khi sang Nhật. Ngay cả việc tuyển lao động trong lĩnh vực nông nghiệp cũng yêu cầu có trình độ văn hóa hết lớp 9. Lao động phải được trang bị kỹ năng sản xuất rau sạch, tinh thần, thái độ, tác phong làm việc. Anh Trần Mạnh Thắng (Phú Vang) cho biết: “Một lao động phổ thông tại Nhật Bản nhận mức lương bình quân 1.000USD/tháng, trong lúc đó, lao động có tay nghề đạt tiêu chuẩn sẽ nhận khoảng 3.000USD/tháng. Hơn nữa, ở Nhật, lao động có cơ hội tiếp xúc với nền công nghiệp phát triển bậc nhất thế giới. Người lao động được bảo vệ bởi luật lao động rất chặt chẽ và các chế độ, quyền lợi khác được đảm bảo”.
Để XKLĐ là hướng giải quyết việc làm, tăng thu nhập, Thừa Thiên Huế đã tăng cường tuyên truyền đến người dân về các chính sách hỗ trợ việc làm và Quỹ hỗ trợ việc làm. Các xã, phường, thị trấn tổ chức tuyên truyền, vận động lao động tham gia làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Lựa chọn các xã điểm có phong trào tham gia XKLĐ mạnh để làm thí điểm mô hình, phối hợp cam kết giữa doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong việc đưa người lao động đi XKLĐ tại các thị trường ổn định. Ông Phan Trọng Nhân, Phó Trưởng phòng Lao động việc làm thuộc Sở LĐ, TB&XH, cho hay: "Sở đã thẩm định, lựa chọn gần 20 doanh nghiệp XKLĐ có năng lực hoạt động, thị trường XKLĐ phong phú, ổn định để tuyển lao động địa phương làm việc. Ngành đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện, xử lý hoặc kiến nghị những trường hợp có dấu hiệu lừa đảo trong công tác XKLĐ".
XKLĐ ngày càng mở rộng ra nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, tạo thêm nhiều cơ hội cho người lao động. Vấn đề là lao động phải có sự lựa chọn phù hợp để hạn chế đến mức thấp nhất các rủi ro cho mình.
Huế Thu