Cơ sở dữ liệu quy hoạch: Giải pháp quản lý đô thị thông minh

Thiếu thông tin

Theo thống kê của Sở Xây dựng, trên địa bàn toàn tỉnh hiện có khoảng 285 đồ án quy hoạch (ĐAQH) có quyết định phê duyệt, trong đó, có 159 ĐAQH xây dựng và 126 ĐAQH đô thị. Việc triển khai nhiều ĐAQH với nhiều thể loại và tỷ lệ khác nhau, thực hiện bởi nhiều đầu mối, nhiều thời điểm và vị trí khác nhau nên rời rạc, chưa có tính liên kết tổng thể. Tình trạng mỗi cấp, mỗi ngành quản lý quy hoạch một cách đơn lẻ, thiếu hệ thống dẫn đến chồng lấn giữa các dự án… gây lãng phí, thất thoát.

 Cơ sở dữ liệu quy hoạch khu đô thị An Vân Dương được đưa lên hệ thống

Tại cuộc họp về xây dựng quản lý và khai phá cơ sở dữ liệu quy hoạch trên địa bàn tỉnh vào tháng 6/2016, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ yêu cầu Viện Quy hoạch Xây dựng và Sở Xây dựng phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu quy hoạch đồng bộ, trên nền dữ liệu bản đồ địa chính hành chính Huế. Đây là cơ sở dữ liệu thống nhất dùng chung, cung cấp các thông tin như: địa hình tự nhiên; hệ thống mốc tọa độ, cao độ; hệ thống hạ tầng kỹ thuật (giao thông, cấp điện, cấp nước, thoát nước…); hệ thống khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư,… liên quan tới khu đất sẽ làm quy hoạch và sau đó cần có một phương pháp quản lý mới, hiện đại đáp ứng được yêu cầu quản lý xây dựng theo đúng quy hoạch đã thiết kế. Từ cơ sở đó, Viện Quy hoạch Xây dựng triển khai nghiên cứu đề tài Quản lý quy hoạch xây dựng, đô thị tỉnh Thừa Thiên Huế trên nền GIS và bước đầu được ứng dụng vào thực tế.

Theo ông Nguyễn Xuân Nghĩa, Phòng Nghiên cứu khoa học, Viện Quy hoạch Xây dựng, Sở Xây dựng và các cơ quan quản lý thường xuyên phải cập nhật, khai thác và xử lý thông tin trong các tài liệu, hồ sơ liên quan đến bản đồ, sơ đồ, bản vẽ. Việc quản lý quy hoạch xây dựng, đô thị chủ yếu dựa trên hồ sơ giấy, không được cập nhật kịp thời, khó sử dụng trong phân tích dẫn đến nhiều lúng túng trong quản lý, chậm trong việc cung cấp thông tin quy hoạch và phát triển đô thị cho các nhà quản lý và các chủ đầu tư.

Các bản vẽ quy hoạch đô thị thường bằng tay hay là các file điện tử AutoCAD, chỉ phù hợp khi chia sẻ bằng máy cá nhân hoặc lưu tay, không thích hợp cho việc chia sẻ và quản lý trên môi trường mạng nên khó khăn trong việc khai thác thông tin. Các ĐAQH đô thị, các dự án đầu tư do các cơ quan khác nhau lập, thiếu một chuẩn thống nhất, hay các bản vẽ không theo một hệ tọa độ thống nhất; ĐAQH phải thường xuyên điều chỉnh, thời gian nghiên cứu dài, việc đóng góp ý kiến về các ĐAQH kéo theo phải chỉnh sửa liên tục. Kho hồ sơ lưu rất lớn nhưng thường không đầy đủ do một số thành phần bị rút ra để sử dụng và không được quản lý về việc thu hồi.

Hướng đến quản lý đô thị thông minh

Việc áp dụng hệ thống GIS vào lĩnh vực quy hoạch xây dựng sẽ giúp đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác quản lý và thiết kế, là công cụ đắc lực cho các ban, ngành, địa phương trong việc quản lý phát triển đô thị. Các doanh nghiệp, người dân tiếp cận các thông tin quy hoạch thuận lợi và hiệu quả hơn nhờ nền tảng công nghệ GISHue.

Anh Nguyễn Xuân Nghĩa giới thiệu dữ liệu quy hoạch trên hệ thống

T.S Đặng Minh Nam, Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng tỉnh cùng cộng sự đã cụ thể hóa cơ sở dữ liệu quy hoạch dựa trên 5 ĐAQH đã được phê duyệt như: điều chỉnh quy hoạch chung TP. Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050; quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô đến năm 2025; quy hoạch chi tiết khu trung tâm phía nam TP. Huế; quy hoạch chi tiết khu A – khu đô thị An Vân Dương và quy hoạch chi tiết khu dân cư KV4, phường Xuân Phú. Trên cơ sở rà soát, tổng hợp và đánh giá các quy hoạch đô thị trong phạm vi nghiên cứu, các thành viên tiến hành chuyển đổi, chuẩn hóa và xây dựng cơ sở dữ liệu GIS quy hoạch. Từ đó, xây dựng phần mềm khai thác và cung cấp thông tin quy hoạch đô thị cho cộng đồng theo công nghệ WebGIS, xây dựng khung hỗ trợ vận hành và khai thác hệ thống quản lý quy hoạch đô thị.

Theo ông Lê Toàn Thắng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, UBND tỉnh đang rất quan tâm đến việc xây dựng, đồng bộ hệ thống dữ liệu quy hoạch. Ngoài thực hiện đề tài nghiên cứu do Viện Quy hoạch Xây dựng triển khai, tỉnh đang giao Sở Xây dựng chủ trì xây dựng cơ sở dữ liệu quy hoạch trên nền GIS Huế. Đây là chương trình mang tính chất dài hơi có ý nghĩa quan trọng trong công tác quản lý xây dựng, định hướng tương lai về quy hoạch giúp cơ quan nhà nước, người dân tiếp cận các thông tin quy hoạch một cách nhanh chóng thuận lợi, chính xác.

Đề tài nghiên cứu của Viện Quy hoạch Xây dựng tạo ra góc nhìn mới hiện thực hóa các đề xuất về tổ chức không gian trong tương lai. Một số hướng nghiên cứu bộ chuẩn cơ sở dữ liệu nền, thuộc tính cách thức vận hành… sẽ được vận dụng trong nghiên cứu, hoàn chỉnh  GIS 3D trong không gian đô thị về sau.

Bài, ảnh: Hoàng Loan