ClockThứ Hai, 10/07/2017 08:42

Đục bụi, lủi bờ

TTH - Tát cá xong rồi, người ngợm toàn mùi bùn với mùi cá rồi thì phải đi tắm dội bùn. Cả bọn rủ nhau lên hồ Thanh Niên nhảy ùm xuống hồ bơi lội, lặn ngụp, chia phe chơi trò đuổi bắt dưới nước.

Mùa hè năm đó, xóm Kế của tôi có o Gái về thăm quê. O Gái lấy chồng rồi xa quê vô ở tận đâu Bà Rịa để lập nghiệp. O Gái về tóc phi dê, dẫn theo thằng con trai trạc tuổi tôi là thằng Cường. Thấy người lạ về, tối hôm đó mấy thằng trong xóm xuống lân la làm quen. Thằng Cường nói giọng "Xì Gòn" nghe đã tai, tính tình lại dễ gần. Nó hỏi ở quê thì có trò gì dzui (vui). Bọn tôi nói chẳng có trò chi bui (vui) cả ngoài chuyện đục bụi, lủi bờ. Thằng Cường nghe không hiểu gì cả mắt cứ tròn xoe...

Trưa hôm sau, tôi cùng với mấy thằng nữa trong xóm xuống nhà rủ thằng Cường đi đục bụi, lủi bờ. Nó hơi ngại nhưng ở nhà ngoại hoài thì chẳng có chuyện chi chơi nên quyết định đi cho biết. Chúng tôi dẫn thằng Cường xuống con khe làng bắt đam (cua đồng). Những chú đam đào những cái lỗ hai bên bờ khe làm nhà; đến trưa nắng nóng quá thì thò càng và mắt ra ngoài để thở. Muốn bắt đam thì bò nẹp xuống dưới bờ nhìn vô từng hang một. Thấy hang mô có đam mới thò tay vô bắt (cẩn thận như rứa bởi vì sợ hang có rắn). Mấy thằng trẻ quê đã quen nên thò tay vô hang, đè ngay lấy con đam. Thằng Cường lần đầu đi bắt, lúng túng bị con đam dùng càng kẹp tay la oai oái... Nhưng sau cú đau đó nó bắt đầu thấy khoái với trò chơi này. Bắt đam ê chề rồi là rủ nhau xuống cống tát cá. Chúng tôi bê những tảng đất dính cỏ ở hai bên bờ để bắc chặn hai đầu cống lại, dùng chân làm cái gàu tát nước. Khoảng chừng nửa tiếng đồng hồ là nước cạn, cả bọn chui dưới cống mò cá. Cá chẳng có bao nhiêu, chủ yếu là mấy con cá tràu con, dét rồi mấy con lia thia, mại, cấn... Nhưng mà vui, tranh nhau mà bắt thằng mô thằng nấy bùn nhuộm từ đầu đến chân, mặt cả bùn đen nhìn nhau cười dơ hai hàm răng trắng. Trò ni thì thằng Cường quá khoái, nó nói ở trong chỗ nhà nó đang sống không thể có trò mô vui hơn trò ni.

Tát cá xong rồi, người ngợm toàn mùi bùn với mùi cá rồi thì phải đi tắm dội bùn. Cả bọn rủ nhau lên hồ Thanh Niên nhảy ùm xuống hồ bơi lội, lặn ngụp, chia phe chơi trò đuổi bắt dưới nước. Hồ Thanh Niên là hồ thủy lợi, nước không sạch lắm. Tắm ở đây cốt để bày trò vui dưới nước. Muốn sạch thì phải lên tắm mội Ong, ở cạnh hồ vài trăm mét. Mội Ong là một cái ao nhỏ chứa mạch nước ngầm phun lên từ chân độông cát. Nước mội luôn trong thấy từng hạt cát trắng, thấy cả mấy bầy cá mặt trăng bơi qua bơi lại, nước cũng chỉ ngang đầu gối. Tắm xong mội Ong là người sạch sẽ, kết thúc một buổi đục bụi lủi bờ… Sau buổi đó, thằng Cường mê lắm. Trưa mai nó đã tự lên nhà  tìm tôi rủ đi đục bụi lủi bờ. Tất nhiên là thằng Cường được mấy thằng trẻ quê ngoại cùng trang lứa “đãi” thêm nhiều “món” đục bụi lủi bờ hấp dẫn khác nữa từ chuyện đi tát cá rạnh môn, lủi vô rú bắt dông, đi tìm tổ chim rồi theo trâu ra sông Ô Lâu tắm...

Nhớ chuyện đục bụi lủi bờ với thằng Cường là nhớ làn nước trong vắt mội Ong thần thánh của lũ trẻ xóm Kế  bây chừ đã bị thời gian và sự lơ đãng của con người vùi lấp. Tôi vẫn còn nhớ con đường dẫn đến mội Ong là một con đường mòn cỏ xanh hai bên, cong queo, lồi lõm. Hai bên đường là những đám ruộng, những vồng rau và cả những đìa nước hoang cũng là môi trường sống lý tưởng của loài cá lia thia. Cá lia thia thường làm bọt trắng ở sát bờ cỏ, ngay dưới chân bụi lúa. Mỗi bọt cá thường có một cặp cá sinh sống. Mùa hè, một trò chơi hấp dẫn bậc nhất của đám trẻ quê là bắt cá lia thia về nuôi. Thấy bọt cá là dùng đất be thành một cái đìa nhỏ, dùng tay tát nước rồi bắt cá lia thia…

Thường thì tát bọt chỉ bắt con cá trống đem về thả chai nuôi rồi mang đi đá với cá của đứa khác. Hai con cá lia thia trước khi đá nhau thường có những động tác xòe đuôi, liếc mắt vờn qua vờn lại rất đẹp. Trận đấu thường diễn ra chừng 5 đến 7 phút là phân định thắng thua. Nhưng cũng có nhiều cặp cá đá nhau đến cả tiếng. Con cá thắng vẫn oai phong, đuôi xòe mắt đỏ, con cá thua thì chuyển qua màu trắng bệch và tháo chạy. Con cá mô thua trận thì được thả ra lại đìa, tìm bắt con khác. Cứ thế, mỗi mùa hè phải thay đến cả hơn chục chú cá lia thia…

Nhớ chuyện đá cá lia thia là tôi nhớ chú Rô hàng xóm. Chú Rô có cái bể hình cầu đẹp, nuôi một con lia thia nhỏ thôi nhưng đá rất cừ. Suốt cả mùa hè năm đó khi tôi 10 tuổi, ngày mô tôi cũng đục bụi lủi bờ để bắt cá lia thia về đá với con cá lia thia của chú Rô; nhưng con mô thả vô bể đá một hồi cũng thua. Rồi đến một ngày, tôi bắt được con cá lia thia nhỏ nhưng có cái đuôi dài xòe ra đẹp lắm, cặp mắt lại rất sắc. Thả vô đá, con cá của chú Rô cũng dữ dằn như mọi khi nhưng lần ni thì hắn thua. Chú Rô tức nói: “Không biết thằng mô đổi con cá của tau. Chơ cá tau làm răng thua được!”. Tôi cười nói: "Cá chú phải cá thần mô mà không biết thua chú hè".

Chơi cá lia thia thì đơn giản còn nuôi chim thì phức tạp hơn nhiều. Cái rú cát của quê tôi bạt ngàn những bụi cây dại, chim chóc về làm tổ đủ các loại. Có những buổi chiều, sau khi ngụp lặn mội Ong xong, cả bọn con trai rủ nhau đi tìm tổ chim. Thường thì bắt gặp tổ chim mô đó gọi là “được tổ chim”. Chỉ mấy đứa đi với nhau biết chứ không được méc ai ngoài hội. Tôi nhớ có lần được một tổ chim cu ở cây sanh cổ thụ. Khi đó tổ chim mới có 2 cái trứng. Cứ vài ba ngày, tôi  lại chân trần đục bụi lủi bờ lên thăm tổ chim, chờ cho đến khi hai chú chim con lên lông ống là mang về nuôi. Hai chú cu non nuôi một thời gian chỉ sống được một chú. Đến khi đầy đủ lông, mấy anh rành chim tới con nói đây là cu ngói chứ không phải cu cườm. Tôi hơi buồn nhưng tặc lưỡi miễn răng con chim nó dễ thương là được. Một buổi sáng ngủ dậy, thấy cái lồng chim đã bị phá tung. Chú chim ngói đã bị gã mèo tam thể xử, chỉ còn để lại mấy cánh lông mắc ở cửa lồng. Tôi đã khóc như mưa như gió. Mà không riêng chi mình tôi, cả mấy đứa bạn trong xóm chẳng có đứa mô nuôi chim thành công. Từ chàng làng, đòm đòm, chào mào hay chim trích… nuôi lớn lên không bị mèo ăn thì cũng bị bệnh mà chết, rồi có con chim lớn lên xổ lồng mà bay…Nhưng trẻ quê thì phải biết đục bụi lủi bờ bắt cá, tìm tổ chim mang về nhà nuôi. Đó là một thú vui vô bờ một thời mà bây chừ không dễ tìm lại được…

Phi Tân

ĐÁNH GIÁ
Hãy trở thành người đầu tiên đánh giá cho bài viết này!
  Ý kiến bình luận

TIN MỚI

Return to top