Chậm nhưng không chắc
Phát biểu tại buổi họp báo vào chiều 22/8, ông Nguyễn Văn Tạo - Phó Vụ trưởng Vụ Thông tin cơ sở (Bộ TTTT) - cho biết, tính từ lần đầu tiên ở Hà Tĩnh (tháng 6.2013) đến nay, triển lãm đã được mang tới 66 điểm tại 46 tỉnh, thành phố. Theo các đại biểu, mất hơn 3 năm mới đưa triển lãm đến 46/63 tỉnh, thành, là chậm so với nhu cầu nóng bỏng của công cuộc đấu tranh vô cùng cấp bách và nhạy cảm: Chứng minh và khẳng định Việt Nam đã xác lập và thực thi chủ quyền liên tục đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa.
Việc sắp xếp tài liệu tại triển lãm đang đòi hỏi đổi mới để tài liệu dễ đi vào lòng người. Ảnh: L.T
Một điều đáng lo, là việc triển khai triển lãm chậm, nhưng lại không chắc. Dù đã có bước tiến dài so với lần tổ chức đầu tiên, nhưng triển lãm vẫn khiến nhiều người lo về tính hiệu quả. Đó không chỉ là việc tổ chức họp báo sát với ngày khai mạc (1 ngày) khó để truyền thông hâm nóng dư luận mà còn là vấn đề về nội dung. Điển hình là việc sắp xếp tư liệu, bản đồ. Tại lễ khai mạc triển lãm diễn ra vào sáng 23.8, tại Đại học An Giang (TP.Long Xuyên), nhiều ý kiến cho là ban tổ chức mang đến công chúng cái mình có, chứ chưa phải cái mà công chúng cần.
Nhà báo Nguyễn Trung Hiếu (Tạp chí Văn hóa Lịch sử An Giang) quan ngại: Việc bố trí tài liệu theo nhóm, giai đoạn lịch sử... rất khó để người xem nhận ra cốt lõi của vấn đề trong chuỗi lịch sử. Trao đổi bên lề lễ khai mạc, GS-TS Nguyễn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam - thừa nhận: Cách sắp đặt tài liệu trong triển lãm chưa được hệ thống hóa, vì thế chưa dễ dàng mang lại cho người tham quan cái nhìn có hệ thống về Hoàng Sa, Trường Sa.
Đổi mới triển lãm, khó mấy cũng phải làm
Theo GS Ngọc, đổi mới để triển lãm đủ sức truyền lửa cho mọi tầng lớp công dân là công việc không đơn giản vì đòi hỏi sự điều chỉnh cả nội dung lẫn hình thức tổ chức, nhưng dù khó đến mấy cũng nhất thiết phải làm. Bởi đó không chỉ là trách nhiệm công dân mà còn là nhu cầu tất yếu của sự thật lịch sử.
Đổi mới, trước hết là thay đổi cách tổ chức nhằm đẩy nhanh tiến độ đưa nhanh triển lãm đến mọi miền đất nước. Theo đó, nhiều nhà báo đề xuất nên chuyển giao tài liệu và tổ chức tập huấn để các địa phương chủ động triển khai triển lãm. Ông Quảng Ngọc Minh (Cổng thông tin tỉnh An Giang) tin tưởng: “Khi chuyển giao cho các địa phương, trung ương có thể tổ chức ngày hội toàn quốc về sự kiện này. Khi đó không chỉ đẩy nhanh tiến độ, mà tính chất, ý nghĩa, tầm ảnh hưởng... chắc chắn sẽ cao hơn so với việc tổ chức tại từng địa phương như hiện nay”. Ông Minh còn đề xuất bổ sung tài liệu, hình ảnh bạn bè trên thế giới đấu tranh bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa cho Việt Nam vào triển lãm.
Riêng với việc đổi mới nội dung, theo GS Ngọc, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa trung ương và địa phương. Theo đó, trung ương tính toán, hệ thống hóa tài liệu..., và từng địa phương căn cứ vào điều kiện cụ thể để sáng tạo cách đưa triển lãm vào cuộc sống. “Ví dụ cụ thể, với An Giang tổ chức triển lãm trong trường đại học, thì nên tổ chức các cuộc thi kiến thức, tọa đàm, sinh hoạt chủ đề... Thông qua những cuộc thi, những buổi tranh luận..., các cán bộ, sinh viên không chỉ lĩnh hội được kiến thức, mà với nền tảng khoa học sẵn có, họ còn có thể mang lại cho chúng ta nhiều điều mới lạ...” - GS Ngọc gợi ý.
Theo Lao động