Kêu gọi đầu tư, lựa chọn mô hình phù hợp

Chợ Phú Bài phát huy hiệu quả sau chuyển đổi

Văn minh

Chợ Phú Bài (TX. Hương Thủy) sau một thời gian đã kêu gọi được nhà đầu tư xây chợ theo mô hình quản lý (MHQL) mới, giúp giải tỏa được khu chợ cũ nhếch nhác, ảnh hưởng đến an toàn giao thông, nguy cơ cháy cao. Gần 1 năm đi vào hoạt động, tuy chỉ có một vài hộ kinh doanh phản ánh việc bố trí bãi giữ xe chưa hợp lý nên một số lô mặt tiền vắng khách, còn lại phần đông tiểu thương đều hài lòng khi được buôn bán ở ngôi chợ mới khang trang.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH MTV Vạn Thành Phát- Phú Bài, đơn vị quản lý chợ Phú Bài cho biết, 576 lô chợ đều đã kín 100%. Do được đầu tư xây dựng mới, theo đúng thiết kế kỹ thuật quy định, được lắp đặt các trang thiết bị về phòng cháy chữa cháy (PCCC), điện, nước…, nên tiểu thương rất an tâm, thu hút nhiều khách hàng nội địa và vãng lai đến mua sắm.

Mặc dù lúc đầu thực hiện di dời chợ đầu mối Phú Hậu (TP. Huế) đến vị trí mới xây dựng, một số bộ phận tiểu thương phản ứng về giá cả, phân lô…, nhưng đến nay, tình hình mua bán tại chợ mới đã cơ bản ổn định. Chị Nhỏ, tiểu thương kinh doanh tại chợ trò chuyện: “Chắc chắn vẫn có một số ít tiểu thương còn tâm tư vì vị trí lô bốc thăm trúng, giá tiền lô… ảnh hưởng đến việc mua bán của họ, còn lại phần nhiều đều kinh doanh bình thường. Tiền đấu lô được ban quản lý (BQL) chợ tạo điều kiện cho đóng nhiều lần trong 5 năm nên chị em tiểu thương “dễ thở”. Điện, nước, thiết bị PCCC, dịch vụ dọn vệ sinh đều có đủ. Đội bảo vệ gác trực cả ngày đêm nên hàng hóa không lo bị mất cắp”.

Chợ đầu mối Phú Hậu được xây mới khang trang, đáp ứng nhu cầu kinh doanh của tiểu thương và người dân

Ngoài 2 chợ đầu mối Phú Hậu (TP. Huế) và Phú Bài được chuyển đổi theo hình thức xây mới do doanh nghiệp (DN) quản lý và mô hình chợ tư nhân kiểu mẫu như chợ Minh Tâm của DNTN Minh Tâm, gần khu công nghiệp Phong Điền, còn lại những chợ đã và đang chuyển đổi như 8 chợ ở TX. Hương Thủy và một số chợ ở TP. Huế, TX. Hương Trà đều được giao cho HTX tại địa phương quản lý, cơ bản đáp ứng nguyện vọng mua bán của tiểu thương và người dân.

Ngoài quan tâm đến việc bố trí lô hàng đẹp, khoa học, hoạt động kinh doanh văn minh, BQL các chợ còn tập trung chú trọng về chất lượng, tạo nét đặc trưng riêng cho từng ngôi chợ. Chẳng hạn như chợ Phú Bài, nằm gần Sân bay quốc tế Phú Bài, vị trí giao thông thuận lợi, nên BQL chợ có kế hoạch ưu tiên bố trí cửa hàng bán sản phẩm đặc trưng của Huế, sản phẩm nông sản sạch. Qua đó vừa giúp quảng bá sản phẩm Huế, đồng thời thu hút khách hàng đến tham quan, mua sắm tại chợ.

Chợ Minh Tâm đã lên kế hoạch và đang hoàn thiện các thủ tục để đưa vào hoạt động chợ đêm và chợ đầu mối với những mặt hàng kinh doanh phù hợp, đảm bảo mỹ quan, văn minh và đáp ứng nhu cầu của đối tượng tiêu dùng là công nhân, người dân nội thị, nông thôn. Chợ đêm phục vụ ẩm thực, mua sắm áo quần; chợ đầu mối tiêu thụ, cung ứng các sản phẩm nông sản sạch của địa phương như rau sạch Điền Lộc, ném Điền Môn, gạo hữu cơ Phong Hiền… Theo bà Phan Thị Châu, chủ DNTN Minh Tâm, hướng đi này là cách nhằm thu hút, níu chân người bán lẫn người mua, tạo thị trường khu vực nông thôn sôi động hơn.

Đảm bảo hài hòa lợi ích

Theo đánh giá của ông Phan Hùng Sơn, Phó Giám đốc Sở Công thương , việc chuyển đổi MHQL chợ đã khắc phục được những tồn tại, hạn chế trong hoạt động kinh doanh, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, giữ gìn vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, an toàn PCCC và văn minh thương mại. Đội ngũ cán bộ, nhân viên quản lý chợ được nâng cao năng lực, nghiệp vụ quản lý, hình thành môi trường kinh doanh theo hướng văn minh, hiện đại.

Việc xã hội hoá hoạt động đầu tư phát triển chợ không chỉ tạo môi trường pháp lý, thuận lợi khuyến khích các thành phần kinh tế, tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng, mà còn góp phần cải tạo, nâng cấp chợ đáp ứng tiêu chuẩn TCVN9211-2012 về thiết kế chợ, các quy định về PCCC, nâng cao năng lực cạnh tranh của mạng lưới chợ trong thời kỳ hội nhập.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng chỉ ra việc kêu gọi DN đầu tư xây dựng, cải tạo chợ là điều không hề dễ. Ngoài những chợ đã được DN “nhắm” đầu tư vì có khả năng thu lợi, được hưởng các cơ chế chính sách về phát triển và quản lý chợ của nhà nước, phần lớn những chợ còn lại (nhất là chợ hạng 3) đều giao HTX quản lý.

Ông Phạm Văn Trai, Phó Trưởng phòng Quản lý thương mại- Sở Công thương cho rằng, thực tế hiện nay, vẫn chưa có chính sách cụ thể để thu hút nhà đầu tư tiếp nhận quản lý chợ. Hầu như các chợ đã được chuyển đổi giao cho HTX quản lý chỉ là hình thức, còn về “nội dung” vẫn chưa thay đổi rốt ráo.

Lo nhất là đến khi cơ sở hạ tầng chợ xuống cấp, nếu không được hỗ trợ tái đầu tư thì sẽ rất khó thực hiện vì nguồn thu từ chợ quá ít. Khó khăn, vướng mắc trong quá trình chuyển đổi MHQL chợ thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều sở, ngành; vì liên quan đến định giá tài sản, chính sách ưu đãi đầu tư, giao đất, thuê đất…

Muốn có giải pháp để đẩy mạnh chuyển đổi MHQL chợ cần có sự tham gia đề xuất của các sở, ngành liên quan chứ riêng ngành công thương cũng không giải quyết được. Tuy nhiên, quan điểm của ngành sẽ phối hợp cùng các địa phương, ban ngành vừa kêu gọi đầu tư, đồng thời chọn lựa phương án chuyển đổi phù hợp nhất, đảm bảo lợi ích cho DN và tiểu thương.

Bài, ảnh: Hoài Thương