ClockChủ Nhật, 25/11/2018 19:38

Mấu chốt là thay đổi nhận thức trong thanh, thiếu niên dân tộc thiểu số

TTH - Mặc dù các ngành chức năng đã có nhiều biện pháp, song tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vẫn xảy ra tại vùng dân tộc thiểu số (DTTS) của tỉnh. Trao đổi với Báo Thừa Thiên Huế Cuối tuần, ông Hồ Xuân Trăng, Trưởng ban Dân tộc tỉnh cho rằng, cần có đánh giá cụ thể về nguyên nhân, những tác động để có giải pháp ở nhiều góc độ khác nhau.

Nâng cao chất lượng học sinh dân tộc thiểu sốTổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS Việt NamQuan tâm đến đất rừng sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số

Ông Hồ Xuân Trăng

Ông có thể nói rõ hơn về nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào các DTTS thời gian qua?

Mặc dù cấp ủy và chính quyền từ tỉnh đến cơ sở có rất nhiều nỗ lực trong quá trình thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS”, song tình trạng này ở địa bàn 2 huyện Nam Đông và A Lưới vẫn chưa được ngăn chặn triệt để, đã làm ảnh hưởng đến công tác dân số - KHHGĐ, gây nhiều hệ lụy. Vấn nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đã làm mất đi quyền được học, vui chơi, sự trong sáng, vô tư của các em, nhất là các em gái, buộc các em phải sống trong sự chiếm đoạt cả về thể xác, tâm hồn, rơi vào vòng luẩn quẩn giữa đói nghèo và thất học. Từ năm 2016 đến nay, trên địa bàn 2 huyện này xảy ra 97 trường hợp tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Trong đó, Nam Đông có 41 trường hợp tảo hôn, A Lưới có 55 trường hợp tảo hôn và 1 trường hợp kết hôn cận huyết thống.

Những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đó, thưa ông?

Cái cốt lõi ở đây là do trình độ dân trí, nhận thức về pháp luật trong đồng bào DTTS còn hạn chế, thiếu hiểu biết về sức khỏe sinh sản vị thành niên; vẫn còn tồn tại nhiều phong tục, tập quán, quan niệm lạc hậu, ảnh hưởng sâu trong nhận thức của người dân. Thứ nữa, do công tác tuyên truyền pháp luật tại địa phương còn hạn chế và hiệu quả chưa cao. Sự can thiệp của chính quyền về vấn nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống chưa quyết liệt, chưa đủ mạnh. Chất lượng cuộc sống còn thấp, nhiều gia đình không đủ chi phí cho việc học hành của con cái nên dẫn đến cho kết hôn sớm; thiếu sự quan tâm đối với con cái của mình.

Ngoài ra, do tác động của những mặt trái trong đời sống hiện đại, các phương tiện thông tin phát triển mạnh, nên giới trẻ tiếp cận dễ dàng với các phim ảnh không lành mạnh, dẫn đến quan hệ tình dục sớm...

Điều đó còn do công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, thực hiện các biện pháp ở từng vùng, địa phương dường như chưa hiệu quả và phù hợp?

Để mang lại hiệu quả cao nhất trong việc can thiệp giảm tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống thì công tác tuyên truyền, giáo dục tại cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức cho người dân, nhất là thanh thiếu niên DTTS về những vấn đề liên quan đến hôn nhân, gia đình, hậu quả của việc tảo hôn và kết hôn cận huyết thống là rất quan trọng. Tuy nhiên, chính quyền các địa phương tiến hành công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thiếu thường xuyên và hạn chế về biện pháp. Cán bộ các cơ quan chính quyền chưa thực sự nhiệt huyết, tận tình, kiên nhẫn khi tuyên truyền cho người dân. Người tuyên truyền sử dụng những ngôn từ chưa phù hợp với trình độ người dân. Đối với những vùng có trẻ bỏ học nhiều, cán bộ cần đến từng nhà, trao đổi tận tình, khuyên bảo các em học hành, tuyên truyền làm sao hạn chế thấp nhất tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Hiện nay, các phương tiện thông tin đại chúng đã phát triển ở vùng DTTS, vì thế cần tuyên truyền về những tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cũng như các quy định về vấn đề này qua phương tiện thông tin, loa truyền thanh để người dân dễ tiếp nhận và nắm bắt. Nhiều địa phương vẫn chưa quan tâm về kênh truyền thông này.

Bên cạnh đó, phải thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt để nói chuyện với đồng bào, tạo mối quan hệ thân thiện và gắn bó, khi đó hiệu quả tuyên truyền sẽ cao hơn. Trong quá trình tuyên truyền, phải biết lắng nghe, tiếp thu những ý kiến đóng góp của để tăng thêm sự tin cậy của họ đối với các cấp chính quyền.

A Lưới phát huy tốt vai trò già làng, trưởng bản, người có uy tín để tuyên truyền về những hệ lụy của nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống

 

Ông có cho rằng cần mở các lớp tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ tuyên truyền trong lĩnh vực hôn nhân - gia đình?

PGS.TS. Nguyễn Văn Mạnh ở Đại học Huế đã có đề tài nghiên cứu sâu về “Thực trạng và giải pháp đối với vấn đề tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở các DTTS Bắc Trung bộ Việt Nam”. Đây là tài liệu hữu ích để sử dụng tập huấn cho đội ngũ cán bộ tuyên truyền trong lĩnh vực này.

Các cấp ủy và chính quyền cơ sở phải lập kế hoạch thường xuyên mở các lớp đào tạo nghiệp vụ về hôn nhân và gia đình cho đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác này, kể cả cho đội ngũ già làng, trưởng bản.

Bởi già làng, trưởng bản không những là người nắm rõ phong tục, tập quán, những luật lệ của làng, mà còn có sự hiểu biết về pháp luật cũng như các kiến thức cơ bản khác. Vì thế, cần nâng cao vai trò của già làng, trưởng bản trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống; đồng thời, giải quyết và hạn chế những phong tục, tập quán lạc hậu làm ảnh hưởng đến con người và đời sống xã hội.

Thưa ông, nên chăng cần xây dựng, đẩy mạnh các mô hình can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong thanh thiếu niên đồng bào, gắn với phòng, chống các tệ nạn xã hội?

Muốn giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, mấu chốt là thay đổi nhận thức của lứa tuổi thanh thiếu niên người DTTS.

Thời gian qua, mô hình can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đã được triển khai tại các xã vùng đồng bào DTTS trong toàn tỉnh. Mô hình này tác động đến nhiều đối tượng: các tổ chức chính trị - xã hội, những người có uy tín trong cộng đồng, phụ huynh học sinh, đặc biệt là đối tượng nam nữ thanh niên và vị thành niên; nhóm phụ nữ đã tảo hôn, kết hôn cận huyết thống. Mục tiêu nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng đối với thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình; tạo sự đồng thuận trong xã hội nhằm ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực của địa phương.

Quá trình triển khai mô hình, bước đầu đã mang lại hiệu quả nhất định, tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống đã có chiều hướng giảm qua từng năm. Trên cơ sở này, hướng đến sẽ tập trung phát huy vai trò các tổ chức đoàn thể như: thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân, tăng cường công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức phù hợp với từng vùng, từng đối tượng trong việc thi đua thực hiện chính sách pháp luật về hôn nhân, gia đình nói chung và tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống nói riêng trên địa bàn vùng DTTS.

Xin cảm ơn ông!

BÁ TRÍ (thực hiện)

ĐÁNH GIÁ
Hãy trở thành người đầu tiên đánh giá cho bài viết này!
  Ý kiến bình luận

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Người miền núi làm nông nghiệp tuần hoàn

Từ khi biết làm nông nghiệp, chuyện nuôi lợn, bò, trồng lúa nước… không còn là chuyện lạ đối với nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở A Lưới. Nhưng làm nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn là một tầm cao mới mà người đồng bào thiểu số nơi đây đã làm được là “chuyện lạ có thật”.

Người miền núi làm nông nghiệp tuần hoàn
Bắt tạm giam 24 đối tượng gây “náo loạn” đường phố Huế

Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) TP. Huế cho biết, vừa phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đối với 29 đối tượng về tội “Gây rối trật tự công cộng”, phê chuẩn Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 24 đối tượng trong vụ gây “náo loạn” tại phường Thuận An và xã Phú Dương.

Bắt tạm giam 24 đối tượng gây “náo loạn” đường phố Huế
Return to top