Lãnh đạo tỉnh và thị xã Hương Thủy kiểm tra hiện trường khu vực giải phóng mặt bằng mở rộng sân bay Phú Bài
Đừng để dân thiệt thòi”
Chị Nguyễn Thị Hằng, thôn Tô Đà (xã Thủy Tân) cứ nhắc đi nhắc lại điều đó khi tính đến chuyện không lâu nữa, gia đình chị sẽ rời xa cơ ngơi hiện tại để giao đất cho dự án mở rộng sân bay Phú Bài.
Nằm sâu trong ngõ xóm thôn Tô Đà, nhưng nhà chị Hằng lại thuộc “mặt tiền” của sân bay Phú Bài, khi chung ranh giới hàng rào với sân bay. Sân vườn nhà chị rộng hơn 1.000m2, rộng rãi cho nhà trên nhà dưới, thoải mái nơi thả gà nuôi vịt và cả chỗ cho chiếc máy gặt lúa liên hợp. Dời đi và gầy dựng lại từ đầu là điều hoàn toàn không mong muốn, nhưng ngay từ đầu gia đình chị Hằng đã xác định sẵn sàng hợp tác. Chị chia sẻ: “Nhà thuộc diện di dời, buồn nhiều lắm. Nhà cửa, vườn tược đang ổn định, thoải mái, chắc chắn đến khu tái định cư thì không thể bằng. Vậy nên, rất mong các cấp giải quyết các chế độ đền bù xứng đáng, hợp lý. Có như vậy, người dân bị ảnh hưởng mới không thiệt thòi”.
Theo Quyết định 2265/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ngày 12/10/2018 về phê duyệt dự án mở rộng Cảng Hàng không quốc tế Phú Bài, trong 50,64 ha đất cần thu hồi, có 72 hộ gia đình, 13 tổ chức và hơn 1.700 lăng, mộ bị ảnh hưởng. Ông Nguyễn Văn Chuân, Trưởng thôn Tô Đà dẫn chúng tôi đi một vòng quanh thôn, nơi mà sẽ không lâu nữa sẽ được bàn giao cho dự án. “Tiếc lắm” – ông Chuân ngậm ngùi, với nỗi niềm của người dân vùng quê này, khi đình làng hàng trăm tuổi, nhà thờ dòng họ, chùa làng, lăng ngài khai canh... đều thuộc diện tích cần giải tỏa. Bên chén trà ấm, ông Nguyễn Quang Vững (thành viên Hội đồng tộc trưởng làng Tô Đà) giãi bày: “Giải tỏa để mở rộng cảng hàng không là việc lớn của Nhà nước. Người dân Thủy Tân rất tôn trọng và cùng thực hiện nghiêm túc theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, dân thì tái định cư chỗ nào cũng được, riêng đình làng và lăng mộ ngài khai canh thì mong các cấp tạo điều kiện cho tái định cư tại chỗ”.
Đình làng hàng trăm tuổi của Tô Đà
Theo ông Vững, ngay cả khi đã mở rộng sân bay Phú Bài theo định hướng đến năm 2030, đất làng Tô Đà vẫn chưa bị giải tỏa hết. Phần còn lại vẫn đủ để xem xét bố trí tái định cư cho các cơ sở thờ tự của làng và lăng ngài khai canh. Ông nói: Nếu đất làng hết hoàn toàn, thì dân chúng tôi chấp nhận. Nhưng làng còn đất mà để đình làng và ngài khai canh phải “ở đậu” nơi khác thì chúng tôi hoàn toàn không an lòng và thật khó chấp nhận”.
Sẽ lấy ý kiến công khai của người dân
Hiện nay, thị xã Hương Thủy đã tiến hành xong việc kiểm kê đối với phần lăng, mộ và lập phương án bồi thường đối với lăng mộ, nhà và các tài sản để công bố công khai cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng. Do số lăng, mộ bị ảnh hưởng bởi dự án quá nhiều, nên việc tái định cư cho nơi an nghỉ của người đã khuất cũng là vấn đề người dân rất quan tâm. Theo ông Nguyễn Tấn Hợp (Chủ tịch UBND xã Thủy Tân), người dân mong muốn được bố trí tái định cư lăng, mộ theo họ phái, gia đình. Đồng thời, được bố trí diện tích để xây dựng lăng mộ ngài khai canh, mộ tổ diện tích khoảng 96m2.
Ông Nguyễn Đắc Tập, Phó Chủ tịch UBND thị xã Hương Thủy cho biết, sau khi nắm thông tin từ chính quyền xã Thủy Tân về mong muốn của người dân được tái định cư tại chỗ các thiết chế đình, chùa, nhà thờ…, thị xã đã báo cáo với lãnh đạo tỉnh và được đồng tình về mặt chủ trương. Trên cơ sở đó, thị xã sẽ làm việc cụ thể với chính quyền địa phương để tìm quỹ đất bố trí hợp lý. Về nguyện vọng của người dân được bố trí diện tích rộng để tái định cư những lăng, mộ của các ngài cao đời, UBND tỉnh thống nhất giao UBND thị xã Hương Thủy chuẩn bị quỹ đất. Thị xã cũng đang sắp xếp, cải tạo lại các nghĩa trang hiện có trên địa bàn xã Thủy Phù, dành quỹ đất ưu tiên bố trí cho các dòng họ có diện tích lăng, mộ lớn.
Ông Tập nhấn mạnh: Hiện tại, vẫn chưa nói được diện tích có thể bố trí cho một ngôi lăng, mộ lớn, vì còn tùy thuộc vào quỹ đất. Mọi việc phải được lấy ý kiến công khai và rõ ràng từ người dân. Quan điểm của thị xã là ưu tiên những lăng, mộ cao đời, đầu họ, phái, mộ tổ và tạo mọi điều kiện cho người dân trong khả năng có thể. Còn lại những trường hợp cá nhân khác thì phải quy hoạch di dời vào nghĩa trang. Hiện nay, thị xã Hương Thủy đang khẩn trương tập trung cho việc chuẩn bị quỹ đất, nghĩa trang. Ngay khi UBND tỉnh ban hành hệ số giá đất mới nhất, thị xã tiến hành áp giá đền bù và công khai thông tin trực tiếp đến người dân. Nếu trường hợp nào thống nhất, ổn định thì đề nghị bà con di dời luôn. Những trường hợp có vướng mắc, chúng tôi cũng lắng nghe, giải thích, thuyết phục và vận động để giải quyết kịp thời.
Bài, ảnh: ĐỒNG VĂN