Nhu cầu đóng mới tàu cá ngày càng cao, gỗ đóng tàu đang thiếu hụt
Công ty TNHH tàu thuyền An Thuận được thành lập từ năm 2005, là cơ sở đóng tàu có quy mô lớn trên địa bàn tỉnh. Sáu tháng đầu năm 2016, công ty nhận 15 đơn đăng ký đóng mới tàu cá theo Nghị định 67. Bên cạnh khó khăn về nhân lực, mặt bằng đóng tàu thì nguồn gỗ chỉ đủ để đóng mới 8 tàu cá. Ông Phạm Bá Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH tàu thuyền An Thuận cho biết: “Trung bình để đóng mới tàu cá phải cần 100 khối gỗ kiền. Ngoài ra, một số bộ phận bên trong dùng gỗ chò. Hiện, lượng gỗ chỉ đáp ứng đủ các đơn hàng đã nhận, nếu nhận thêm đơn hàng sẽ “bí” nguồn nguyên liệu”.
Thiếu hụt, đội giá
Theo ông Hiếu, nguyên nhân dẫn đến việc thiếu hụt nguồn nguyên liệu để đóng tàu là do nguồn gỗ kiền từ Lào không được phép nhập, trong khi đó, Nhà nước đang có chính sách đóng cửa rừng. Khi nguồn nguyên liệu đóng tàu khan hiếm thì giá thành để đóng một con tàu cao hơn so với những năm trước. “Mấy năm trước, một khối gỗ kiền Lào chỉ có giá dao động từ 12-16 triệu đồng, năm nay, giá bị “thổi” lên đến 20 triệu đồng/khối. Chỉ tính riêng tiền gỗ, đóng được một chiếc tàu phải mất hơn 2 tỉ đồng”, ông Nguyễn Văn Phong, chủ một cơ sở đóng tàu ở thị trấn Thuận An cho hay.
Việc thiếu nguồn gỗ đóng tàu không chỉ gây khó khăn cho ngư dân, các chủ cơ sở đóng tàu mà còn kéo theo chất lượng của các con tàu được đóng mới cũng giảm sút. “Để thay thế gỗ kiền Lào có nhiều loại gỗ khác, tuy nhiên chất lượng thì không được đảm bảo”, ông Hiếu chia sẻ.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài gỗ kiền Lào, trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại gỗ khác để đóng tàu được nhập khẩu như, sến, sao, dẻ… Tuy nhiên, hầu hết ngư dân đều không mặn mà sử dụng các loại gỗ này để đóng mới, cải hoán, sửa chữa tàu cá. Một ngư dân chia sẻ: “Nếu sử dụng các loại gỗ nhập để đóng mới tàu cá thì chỉ vài năm sau phải sửa chữa lại, trong khi dùng kiền Lào, tàu sẽ bền đến vài chục năm, chất lượng cũng sẽ tốt hơn. Hiện có lim Malaisia có chất lượng khá tốt, nhưng quan niệm người dân không sử dụng gỗ lim để đóng tàu cá”.
Ông Ngô Văn Đủ, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Thuận An cho biết: “Trên địa bàn huyện Phú Vang có 2 cơ sở đóng tàu lớn, đóng mới các tàu cá có công suất 400CV trở lên. Nhu cầu đóng mới tàu cá của ngư dân ngày càng tăng. Ngoài ra, hàng trăm tàu cá đang có nhu cầu nâng cấp cải hoán. Nhà nước đã có những chính sách đúng đắn để hỗ trợ, khuyến khích ngư dân đóng tàu, vươn khơi bám biển. Dù vậy, hiện nguồn nguyên liệu đóng tàu dường như chưa được quan tâm lắm. Việc đó, phụ thuộc phần lớn vào mối quan hệ của chủ các cơ sở đóng tàu. Nếu khan gỗ, cả chủ đóng tàu và ngư dân đều gặp khó khăn”, ông Đủ cho biết thêm.
Hỗ trợ, khuyến khích ngư dân dùng nguyên liệu mới
Theo Nghị định 67 của Chính phủ, ngư dân được hỗ trợ vay vốn để đóng tàu sắt hay composite thay thế tàu gỗ. “Hiện nay, Nhà nước có chính sách đóng cửa rừng và chắc chắn trong tương lai gỗ sẽ không còn là nguyên liệu để đóng tàu, ngư dân phải chuyển sang dùng một loại nguyên liệu mới, đó là cách bắt kịp xu thế và cũng là con đường duy nhất để bảo vệ rừng”, ông Lê Trần Nguyên Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT chia sẻ.
Ông Hùng cho biết, Sở NN&PTNT luôn khuyến khích ngư dân đóng tàu bằng nguyên liệu mới, thay thế gỗ; đồng thời tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn bà con về lợi ích, công dụng của những nguyên liệu mới. “Nhà nước có những chính sách ưu tiên, hỗ trợ ngư dân về lãi suất kéo dài đến 15 năm nếu đóng tàu bằng nguyên liệu mới. Trên địa bàn tỉnh, composite là nguyên liệu chúng tôi khuyến khích bà con đóng mới và đang làm thí điểm 1 con tàu composite ở huyện Phú Lộc. Xét về chất lượng, đóng tàu bằng nguyên liệu này không thua kém gỗ”, ông Hùng thông tin.
Hiện nay, ngoài tâm lý của người dân muốn đóng tàu theo kiểu truyền thống, trở ngại khi đóng mới tàu cá bằng nguyên liệu mới đó là chi phí đóng tàu cao hơn truyền thống khoảng 30%. Bên cạnh đó, tại Thừa Thiên Huế chưa cơ sở đóng tàu nào có đầy đủ trang thiết bị cũng như năng lực để đóng tàu bằng nguyên liệu khác ngoài gỗ. Ông Hùng cho hay: “Công nghệ đóng tàu vỏ sắt hay composite chưa có ở Thừa Thiên Huế, chỉ xuất hiện ở các tỉnh phía Nam và phía Bắc. Tuy nhiên, nếu ngư dân đồng lòng thay thế nguyên liệu, chúng tôi sẵn sàng mời các chuyên gia đến các cơ sở đóng tàu chuyển giao công nghệ; đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh hỗ trợ các mặt cho ngư dân”.
Lê Thọ