Thời gian gần đây, việc uy hiếp, hành hung nhà báo đã dành được sự quan tâm lớn từ dư luận, gây bất bình trong quần chúng nhân dân. Vụ Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, Báo Lao động bị 3 đối tượng hành hung dã man vì đã và đang liên tiếp đăng các phóng sự điều tra gây hiệu ứng xã hội lớn hồi cuối tháng 3/2016 chưa kịp lắng xuống thì ít tháng sau Nhà báo Trần Quang Thế, Báo Tuổi trẻ bị hành hung trên cầu Nhật Tân. Trước đó, tháng 9/2015, Nhà báo Nguyễn Ngọc Quang, Đài PTTH Thái Nguyên cũng bị 3 đối tượng hành hung, gây chấn động dư luận.
Thống kê của Hội Nhà báo Việt Nam, trong khoảng 5 năm trở lại đây có khoảng 50 vụ tấn công nhà báo. Tuy nhiên, đây chỉ là những vụ việc nổi cộm. trong thực tế, phóng viên, nhà báo bị đe dọa, cản trở còn rất nhiều. Ngay cả phóng viên chúng tôi đã không ít lần đối mặt với những hành vi trên. Nhiều chuyến công tác điều tra phá rừng, khai thác cát sỏi hay tìm sự thật cho một vụ việc nào đó… vẫn có người đến hăm dọa, bám theo; phóng viên phải khôn khéo “cắt đuôi” mới đảm bảo an toàn. Cũng không ít trường hợp phóng viên bị đối tượng “lên mặt” rằng quen biết ông này, bà nọ. Rồi nhiều cơ quan, đơn vị lạm dụng quy chế phát ngôn nhằm bưng bít thông tin, gây khó khăn cho phóng viên thu thập chứng cứ; mặc dù phóng viên không yêu cầu phát ngôn mà chỉ cần nắm số liệu… Ngay cả vụ việc ở Sóc Sơn, khi phóng viên đề nghị Chủ tịch UBND xã Phù Lỗ đưa ra hiện trường bị lấn chiếm, song vị này từ chối vì lý do tế nhị, nên mới xảy ra chuyện.
Cũng như bao nghề khác, nhà báo cũng là nghề mà sao phải đối mặt với những hiểm nguy đến thế? Bởi, một trong những nhiệm vụ và quyền hạn của báo chí là ngoài phát hiện, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới, điển hình tiên tiến; còn đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội… Theo đó, khi những tiêu cực còn hiện diện mạnh mẽ, thì việc điều tra thực tế của nhà báo, phóng viên sẽ gặp khó khăn, nguy hiểm.
Điều 9, Luật Báo chí 2016 nghiêm cấm các hành vi đe dọa, uy hiếp tính mạng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên; phá hủy, thu giữ phương tiện, tài liệu, cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật… Song trong thực tế, đã từng xảy ra nhiều vụ việc ngược lại như chúng ta từng chứng kiến. Xem ra, đây là điều nhức nhối không chỉ với báo chí mà là vấn đề đạo đức xã hội; cần có những biện pháp hữu hiệu, để bảo vệ nhà báo, phóng viên trên mặt trận đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội; góp phần bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của Nhân dân.
Đặng Thành