Chuyện DN ra đời rồi dừng hoạt động có lẽ cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Bởi lẽ, hoạt động của DN là hoạt động kinh doanh. Mà trong kinh tế, bao giờ cũng chứa đựng những rủi ro. Có một quỹ đầu tư mạo hiểm cho biết, họ rót vốn vào DN khởi nghiệp, nhưng chỉ hy vọng sự thành công đạt chừng 10 -20%. Chỉ chừng ấy họ đã có thể thu hồi vốn và có lãi. Nói như thế để thấy rằng “chuyện sinh tử” của DN là chuyện thường.
Theo báo cáo của UBND tỉnh, 9 tháng đầu năm 2018, số lượng DN thành lập mới là gần 500, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Số vốn đăng ký là hơn 3.600 tỷ đồng. Số DN giải thể và tạm ngưng hoạt động là 283 DN. Tỷ lệ giữa DN thành lập mới và giải thể là 10 – 6, nghĩa là cứ 10 DN mới ra đời thì có 6 DN giải thể. Số DN “sống được” tăng thêm khoảng được 4.
Nhìn nhận như vậy, chúng ta sẽ thấy con số DN phá sản 100% cũng không có gì là đáng lo ngại nhiều, nếu xét về con số.
Chúng ta phân tích thêm một tí về con số DN phá sản năm 2017. Theo DNVN, tỷ lệ DN phá sản tăng 100%, có nghĩa là, ví dụ năm 2016 có 100 DN phá sản thì năm 2017 có đến 200 DN phá sản và ngưng hoạt động. Đây là cách nhìn nhận chỉ một vế DN phá sản và ngưng hoạt động chứ không phải tổng thể DN tăng hay giảm. Theo UBND tỉnh thì năm 2017, DN thành lập mới có 700 DN, tăng 4,5% so với năm trước. Số liệu của UBND tỉnh không cho biết có bao nhiêu DN giải thể và ngưng hoạt động. Nhưng nếu chúng ta cứ giả sử con số giữa thành lập mới và giải thể của năm 2017 giống như 9 tháng đầu năm 2018, tức là mức chênh lệch 40% thì chúng ta có thể thấy, tổng số DN của Thừa Thiên Huế vẫn phát triển chứ không phải giảm.
Tuy nhiên, con số DN giải thể nhiều cũng là vấn đề cần xem xét để có định hướng phát triển. Ví dụ như DN giải thể nhiều là ở lĩnh vực nào? Vì sao DN giải thể? Nếu nó liên quan đến vấn đề riêng của DN thì doanh nghiệp tự lo nhưng nếu nó liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh (môi trường đầu tư kinh doanh thì có nhiều vấn đề, trong đó có những vấn đề quan trọng như đất đai, thủ tục hành chính, chi phí không chính thức… thậm chí là việc thanh tra, kiểm tra của các ban ngành) thì chính quyền cũng cần phải xem xét để cải thiện. Nếu DN nhỏ (dạng DN này là chủ yếu ở Thừa Thiên Huế) khó khăn liên quan đến vấn đề vốn thì chính quyền tìm kiếm giải pháp cùng với ngân hàng, hoặc là có những chính sách hỗ trợ tín dụng.
Nói tóm lại, chuyện “sinh tử” của DN là chuyện thường. Vấn đề quan trọng nhất mà chính quyền phải làm đó là tạo ra một môi trường hoạt động tốt cho DN. Doanh nghiệp cần chính quyền chính là ở chỗ này.
Lê Phương