Nhỏ nhoi bên hông chợ
Tên gọi nghe tréo ngoe, và mang vẻ lận đận, nhưng tôi đoan chắc là nó cũng chỉ hiện diện ở các phiên chợ ngoại ô hay mấp mé thành phố. Không biết bây chừ mấy ai còn để mắt, hay giờ nó đã thuộc hàng rau sạch rồi, nên bà con xúm vô người vài ngàn như sáng nay tôi tường tận thấy ở chợ sáng Trường An…?
Có những hôm, với ý đồ làm mới bữa ăn, hoặc cố gắng tìm kiếm món gì mới để giới thiệu với khách ghé qua nhà dùng cơm trưa, tôi đã rảo hoài quanh chợ mà không tìm thấy người ta để loại rau lộn xộn này xấp xoãi trong rổ, ngay mấy bìa chợ. May mắn và thảng hoặc lắm mới thấy ở gần cuối góc đối diện với chung cư Trường An của một chị hay “sắm” rau sạch để bán mới có một góc lưng lẻo.
Dù vậy, tôi cũng đã không ít lần lừng khừng trước rổ rau trông sắt siu vì còi cọc. Cái loại rau dại, mọc loanh quanh đâu đó nơi góc vườn, bìa ruộng, hay trên mấy lối đi thấp thững không ai chú ý, cứ thế mà tồn tại. Vướng được chút mưa rào, hay may nhờ chút nước tưới vườn, lũ rau liu tiu này mới tươi tỉnh chút xíu. Không biết có phải vậy không mà ít thấy người ta nhổ bán trong những ngày hè bỏng rát.
Sáng nay bên bìa chợ, có đến mấy rổ rau trìu, rau éo lao xao . Trông chúng khá mướt. Có lẽ những ngày mưa suốt đã “phục sinh” để chúng lớn và tươi. Vừa bốc rau vào túi bên dãy chợ bạ, người bán rau vừa kể là đã dành cả buổi chiều qua để kiếm quanh chúng trong vườn, trong nương và cả trên đồi. "Cái rổ rau chừng “năm ba chục ngàn” ni cũng đổi được chút thịt, chút cá cho lũ nhỏ ở nhà – cô nói – Tui chỉ ước ngày mô cũng kiếm được chừng ni là đã vui rồi". Cái ước ao khiêm tốn, nhỏ nhoi vậy thôi nhưng nghĩ ra thì nó có ý nghĩa hơn việc tìm kiếm để làm mới bữa ăn của tôi nhiều lần. Nghĩ cũng thấy mình té ra cũng ích kỷ đến bao nhiêu.
“Chị về kho nước ruốc đầm đậm để chấm là ngon cơm đó!” – người phụ nữ kế bên bảo tôi. Người kế bên khác lại bảo, chi rứa, có phải ai cũng chỉ nước ruốc như mình mô trời! Chị mua chút tôm về kho đánh đi, hay chấm nước kho thịt cũng được, mặn miệng lắm. Ăn ngon thì mai ghé lại để mua nghe. Trời ni chắc kiếm thêm được vài rổ nữa chứ mấy…
Tôi mang bì rau về nhà. Bác giúp việc tong tả mấy ngón tay trên rổ rau, giọng tần ngần: "Trước tui cũng hay đi kiếm rau trìu, rau éo, rau trai, rau tàu bay… ni để qua ngày. Chao, được mưa nên hắn xanh ngó bắt thèm".
Tôi biết mình vừa đánh thức một ký ức lận đận đã qua từ rổ rau nhỏ.
Nguyễn An Lê