Sân khấu của "Huỳnh Châu hội yến"
Cuộc hội ngộ diễn ra tối 27/6, tại khoảng đất thoáng rộng trước Thanh Bình từ đường - nhà thờ Tổ nghệ thuật tuồng (phường Phú Hiệp, TP. Huế), Đoàn Hát bội tuồng cổ Ngọc Khanh và chương trình Điều ước thứ 7 (Đài Truyền hình Việt Nam) phối hợp thực hiện. Nhân vật của Điều ước thứ 7 là nghệ sĩ tuồng Hữu Lập, một trong những nghệ sĩ hát bội lớn tuổi nhất hiện nay.
NSƯT Ngọc Khanh là con gái của vợ chồng nghệ sĩ Ánh Ngọc - Ba Út, hai cây đại thụ trong giới hát bội - cải lương những năm 1945 của miền Nam. Năm 1993, lần đầu tiên NSƯT Ngọc Khanh đến thăm Thanh Bình từ đường khi về Huế tham gia liên hoan các trích đoạn tuồng hay, để rồi gần 25 năm nay chị vẫn ấp ủ niềm mơ được một lần trở lại nhưng chưa thành. Trở lại Huế lần này, NSƯT Ngọc Khanh đã là “nữ tướng” của Đoàn Hát bội tuồng cổ Ngọc Khanh (tỉnh Đồng Nai). Niềm vui của người nghệ sĩ ấy càng nhân lên bội phần khi đi cùng chị còn có rất nhiều diễn viên nghệ thuật tuồng miền Nam về thăm Tổ nghề và biểu diễn phục vụ bà con nhiều trích đoạn tuồng đặc sắc, như: Lớp đại bội, Lưu Kim Đính giải giá Thọ Châu, Huỳnh Châu hội yến, Phàn Định Công chém Sứ đề cờ…
Đêm Huế tháng 6 oi nồng. Vậy mà trên sân khấu, dưới ánh đèn chói chang, các nghệ sĩ còn phải khoác trên mình bộ trang phục mấy lớp, lại mũ mão, hia hài, đạo cụ và thêm những khuôn mặt tuồng “dày cui” phấn son tô vẽ. Nhưng bù lại, những tràng vỗ tay liên tục động viên từ khán giả là sự động viên vô cùng ý nghĩa dành cho các nghệ sĩ đến từ phương Nam xa xôi. Quá lâu rồi, không gian từ đường Thanh Bình mới rộn ràng “hơi thở” của tuồng, với sân khấu, ánh đèn, trống hội và khán giả mỗi lúc mỗi đông tụ về.
NSƯT Ngọc Khanh chia sẻ: “Gần 25 năm rồi, thật xúc động vì hôm nay, với sự giúp đỡ của các mạnh thường quân và chương trình Điều ước thứ 7, ước muốn của chúng tôi thành sự thật. Được dâng nén hương lên Tổ nghiệp, được biểu diễn ở không gian linh thiêng này và được bà con cô bác ủng hộ như hôm nay, chúng tôi hiểu rằng bên cạnh mình luôn có Tổ nghiệp soi đường dẫn lối và rất nhiều khán giả yêu thương, chờ đợi. Đó chính là niềm động viên không gì so sánh được để chúng tôi tiếp tục cố gắng trong làm nghề, giữ nghề và lưu truyền cho thế hệ nối tiếp”.
Là nhân vật trung tâm của Điều ước thứ 7, nghệ sĩ Hữu Lập phối hợp rất ăn ý với các nghệ sĩ của Đoàn Hát bội tuồng cổ Ngọc Khánh biểu diễn trích đoạn “Phàn Định Công chém Sứ đề cờ” (trong vở tuồng cổ San Hậu). Vai diễn Phàn Định Công lột tả bậc lão thần hết mực trung thần với vua và triều đình. Dù tuổi cao sức yếu nhưng ông vẫn nghiêm chỉnh chấp hành mệnh lệnh của nhà vua điều ông đi trấn nhậm thành San hậu. Lòng trung quân ấy được minh chứng, khi nghe tin gian thần soái ngôi, ông đã làm lễ đề cờ, dẫn quân về trấn cứu nhà vua, nhưng xuất quân bại trận và thổ huyết rồi qua đời vì uất ức… Ở tuổi 75, nghệ sĩ Hữu Lập vẫn tròn vai diễn với dáng người thẳng, điệu bộ đẹp, dứt khoát và giọng nói khỏe, mạnh mẽ. “Cũng không biết bao lâu rồi khán giả mới xem ông diễn tuồng đông như lần này”, nghệ sĩ Hữu Lập nói. Và dù rất mệt sau vai diễn, nhưng ông vẫn xúc động: “Mỗi lần diễn trên sân khấu, chỉ cần được ¼ lượng khán giả như đang ở đây động viên là nghệ sĩ chúng tôi như không còn chút nào mệt mỏi”.
Khán giả đến với đêm diễn của đoàn tuồng Ngọc Khanh đủ mọi độ tuổi, đàn ông, phụ nữ, người già và cả trẻ con. Bà Hà Thị Gái là một trong những người ổn định chỗ ngồi từ rất sớm, đi cùng bà còn có thêm hai người bạn già, chuẩn bị sẵn cả nước và quạt tay. Bà bảo, biết thông tin có đoàn tuồng về diễn từ hôm qua nên cả 3 người đàn bà trên 70 tuổi đều háo hức đi bộ sớm từ dưới Bãi Dâu lên để không bị lỡ đoạn diễn nào. “Ngày xưa, tụi tui thích đi coi tuồng lắm, có khi phải đi bộ về tận Thuận An. Nghe chỗ mô có đoàn về diễn là lặn lội đi, chồng con có nói chi cũng thua thôi”, bà Gái cười.
Cuối cùng, xin chuyển ý của đạo diễn Lý Thanh Hải (Chương trình Điều ước thứ 7), thay lời kết: "Chúng tôi giúp đỡ một nghệ sĩ tâm huyết với nghề hát tuồng thực hiện ước mơ một lần trong đời được đặt chân đến từ đường thờ Tổ nghiệp. Trong quá trình tìm hiểu, chúng tôi lại được biết nguyện vọng của NSƯT Ngọc Khanh nên quyết tâm kết nối thực hiện. Họ đều là những nghệ sĩ nặng lòng với nghề và cùng chung ước mơ hướng về Tổ nghiệp. Chúng tôi giúp đỡ ước mơ của họ thành hiện thực, cũng là cố gắng góp một phần nhỏ ý nghĩa gìn giữ nghệ thuật tuồng trong cuộc sống hôm nay".
ĐỒNG VĂN