Năm nay cũng vậy, trước ngày kỷ niệm 13 năm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua đời, 1/4/2014, những người bạn của nhạc sĩ cũng khiến con tim của những người quen biết rung lên.
Đầu tiên là cuộc điện thoại cho tôi của nhà thơ Lữ Quỳnh hôm 28/3/2014. Ông gọi và báo vừa mới ghé thăm Gác Trịnh, nhờ người chụp ông ngồi cạnh vách tường gạch cũ trong căn nhà đó một tấm ảnh, rồi lại nhờ đặt mua những đóa hoa hồng bạch dành cho Trịnh Công Sơn trong ngày 1/4.
Tại sao lại là vách tường gạch cũ?
Những ngày về Huế hồi tháng 10/2013, họa sĩ Đinh Cường đã yêu cầu những người chủ trương Gác Trịnh cạo hết lớp vôi ở bức tường phòng bên trong gian nhà đi, để trả lại nguyên trạng thuở xưa cho bức vách. Tại cái vách tường gạch cũ đó, năm xưa những người bạn của Trịnh Công Sơn như Ngô Kha, Đinh Cường, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Bửu Ý, Bửu Chỉ, Lữ Quỳnh… đã từng đối ẩm, từng hun đúc bao hoài bão sáng tạo. Nhà nghiên cứu Trần Viết Ngạc, một người bạn của Trịnh kể, ông đã từng nhiều khi ba giờ sáng mới rời khỏi cuộc rượu để trở về nhà. Họa sĩ Đinh Cường đã đem về cho Gác Trịnh bức ảnh chụp ông ngồi ở bức tường đó khi còn trai trẻ, chung quanh chai lọ ngổn ngang. Ông nói ngày đó cả ông, Trịnh Công Sơn và họa sỹ Bửu Chỉ đã vẽ rất nhiều chân dung bè bạn rồi gắn lên vách tường cũ ấy. Ở đó thuở ấy còn có một cái ghế, để khi nào ai mỏi thì ngồi lên. Chiếc ghế ấy bây giờ Gác Trịnh đã sưu tầm được, và họa sĩ Đinh Cường đã vẽ một bức tranh về nó: Chiếc ghế gỗ và ba bông hồng vàng.
Buổi tối 28/3/2014, tôi nhận qua email bài thơ của họa sĩ Đinh Cường cảm tác từ bức ảnh chụp nhà thơ Lữ Quỳnh bên vách tường gạch cũ. Đoạn cuối của bài thơ buồn thật buồn:
“mười ba năm sao Sơn
đầu tháng tư giỗ bạn / nhìn bức tường gạch cũ / nhớ bao đêm cơ hàn
bao đêm Nguyễn Trường Tộ / nay có Lữ Quỳnh về / vừa ghé thăm Gác Trịnh / gởi hình qua nhớ thêm…
nơi bức tường gạch ấy / bao chân dung bạn bè / đêm uống rượu say vẽ
Bửu Chỉ, rồi Sơn, tôi
nay hai người đi trước / sáng nay còn mình thôi / mình đi trong mưa bay / mưa nhòa như nước mắt”
(Nhìn Lữ Quỳnh ngồi bên vách tường gạch cũ ở Gác Trịnh)
Ở tại nhà Đinh Cường ở Virginia (Mỹ), họa sĩ đã dành một góc để nhớ bạn. Có khi nhớ, ông ra khu suối sau rừng nhặt một viên đá cuội lau khô để trên bàn, như để nhớ một lời trong ca khúc Trịnh: “Tôi xin làm đá cuội”
Tối 30/3, tôi lại nhận được qua email một bài thơ khác của Đinh Cường: “Không còn Sơn nâng chén rượu sương mù”. Trong một bức tranh vẽ sơn dầu trên giấy năm 1977, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã viết ngay trên tranh dòng chữ “những đơn dương xưa nâng chén rượu sương mù”. Và đó là lý do để Đinh Cường nhớ bạn, bằng những câu thơ tân hình thức:
“…ôi sáng nay sao nhớ bạn / ở Đơn Dương. đêm Sơn viết thư cho Dao Ánh / tôi vẽ ké thêm mấy cánh hoa quỳ. Sơn nói vẽ thêm / hai cây nến trắng. nên đến giờ cứ nhớ hoài thôi / hai người bạn gặp nhau. không ngủ. ngồi nghe vượn hú
sáng nay sương mù nhiều quá, tự pha ly cà phê uống / cà phê trồng ở Trại Hầm - Đà Lạt. người bạn gởi cho / nói là cà phê sạch. hỏi ra bên này kêu là organic / tiếc là không còn Sơn để nâng chén rượu sương mù…”
Vậy đó, những dòng thơ chân thật của họa sĩ - thi sĩ Đinh Cường, một người bạn từ vách tường gạch cũ. Sáng nay tôi đến đó, nghe những câu thơ trong vách tường ấy vọng vang, cùng những đĩa màu và những âm vang giai điệu bay lên…
Họ vẫn còn sống đó, giữa không gian siêu thực Huế.