Y tế - Sức khỏe Y tế - Sức khỏe
Xử trí khi bị chó cắn để phòng bệnh dại
TTH - Hiện nay bệnh dại do bị chó dại cắn đang có chiều hướng gia tăng tại một số địa phương ở nước ta. Mỗi năm có khoảng 100 người chết do bệnh dại. Tử vong của bệnh dại chiếm tỷ lệ khá cao trong các bệnh truyền nhiễm gây dịch. Ước tính hàng năm phải chi phí khoảng 300 tỷ đồng để giải quyết việc tiêm vaccine và huyết thanh kháng dại cho người dân. Khi bị chó cắn, phải xử trí như thế nào để bảo đảm an toàn?
Dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus dại gây nên. Người bị nhiễm virus dại sẽ lên cơn dại và tử vong nếu không được xử trí đúng cách và kịp thời. Ở nước ta, chó nhà là nguồn gây bệnh dại chủ yếu, chiếm tới khoảng 97%. Vì vậy không nên xem thường khi bị chó cắn vì nó có thể ảnh hưởng đến tính mạng của chính bản thân mình.
Khi bị chó cắn, cần phải xử lý ngay vết thương bằng cách rửa thật sạch với nước xà phòng đặc 20%, nước muối 0,9%. Sau đó sát khuẩn vết thương bằng cồn. Trường hợp cần thiết có thể cắt lọc vết thương nhưng không khâu ngay, chỉ khâu trong trường hợp vết cắn đã quá 3 ngày để tránh sự phát tán của virus dại. Sát khuẩn vết thương để tránh bội nhiễm và giảm đến mức tối thiểu lượng virus xâm nhập.
Nếu trường hợp vết cắn nhẹ, xảy ra ở chân, xa thần kinh trung ương và tại thời điểm bị chó cắn, con vật vẫn bình thường thì không cần tiêm vaccine mà chỉ cần theo dõi chó trong vòng 10-15 ngày. Trong thời gian theo dõi, nếu thấy chó bỏ ăn, chết, mất tích hoặc bị bán mổ thịt thì phải tiêm vaccine dại ngay. Nếu theo dõi sau 15 ngày, chó vẫn sống bình thường thì không cần tiêm vaccine.
Phải tiêm đồng thời cả vaccine phòng dại và huyết thanh kháng dại đối với các trường hợp bị chó cắn nghi ngờ chó dại hoặc chó đang lên cơn dại, có vết chó cắn ở đầu, mặt, cổ, đầu chi nơi có nhiều dây thần kinh, bộ phận sinh dục... dù vết cắn rất nhẹ và có nhiều vết cắn ở chỗ nguy hiểm, vết cắn sâu.
Một điều cũng cần chú ý là tiêm ngay vaccine sau khi bị chó cắn trong những trường hợp như có vết cắn nhẹ, xa thần kinh trung ương nhưng không theo dõi được con chó; vết cắn không nặng lắm và xa thần kinh trung ương nhưng tại thời điểm chó cắn, con chó đang bị ốm. Khi bị chó cắn nhưng đến cơ sở y tế muộn, nếu tiêm huyết thanh kháng dại sẽ không còn tác dụng nên chỉ tiêm vaccine. Ngoài ra, những đối tượng có nguy cơ bị nhiễm virus dại như các cán bộ thú y, người chăm sóc chó hoặc thú rừng, kỹ thuật viên làm việc trong phòng thí nghiệm có tiếp xúc với virus dại cũng cần phải tiêm vaccine phòng dại để bảo đảm an toàn.
Khi tiêm vaccine dại phải tiêm đủ liều theo quy định của loại vaccine, sử dụng đúng liều lượng, kỹ thuật và tiêm đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm theo hướng dẫn. Vaccine phải được bảo quản ở nhiệt độ từ 4-8oC. Trong thời gian tiêm, không được làm việc quá sức, không nên uống rượu và dùng các chất kích thích; không sử dụng các thuốc nhóm corticoides, adrenocorticotrophic hormone (ACTH), thuốc làm giảm miễn dịch trong và sau khi tiêm vaccine dại 6 tháng.
TTƯT.BS. Nguyễn Võ Hinh
- Năm 2020, 100% thuốc kháng sinh mua phải có đơn (07/12)
- Tập huấn giám sát phản ứng sau tiêm chủng (05/12)
- Vaccine phòng HIV có thể được ra mắt năm 2021 (04/12)
- Khánh thành nhà trung chuyển dành cho người khuyết tật (04/12)
- Tìm giải pháp để phụ nữ khuyết tật hòa nhập cộng đồng (02/12)
- Tiếp nhận hơn 220 đơn vị máu từ sinh viên Trường đại học Sư phạm (01/12)
- Thủ tướng Chính phủ chỉ thị tăng cường công tác tiêm chủng (30/11)
- Tạo không gian xanh ở các bệnh viện (27/11)
