Ứng phó các tình huống trên biển
Theo ông Ngô Đức Toan (xã Phú Thuận, Phú Vang) mấy năm gần đây, ngư dân không ngừng học tập, trau dồi kinh nghiệm trong việc xử lý các tình huống, tìm phương án điều khiển tàu đi tránh, trú bão tại các khu neo đậu”. Theo hướng dẫn của cơ quan chức năng cũng như kinh nghiệm của ngư dân, khi có thông tin bão, thuyền trưởng xác định ngay khoảng cách vị trí của tàu so với vùng nguy hiểm mà bão có thể gây ra; theo dõi thường xuyên hướng di chuyển của bão để quyết định hướng tàu sẽ chạy thoát ra vùng nguy hiểm. Các tàu giữ liên lạc thường xuyên với các đài trực canh ở bờ để có sự hỗ trợ, hướng dẫn về nơi neo đậu an toàn.
Ông Ngô Đức Mạnh một người có kinh nghiệm đi biển đúc rút, khi điều khiển tàu đi tránh trú bão, tất cả các vật nặng, cồng kềnh trên boong cần đưa xuống hầm, giằng buộc các vật dụng còn lại trên boong, nắp hầm, kiểm tra thiết bị neo và dây neo. Tất cả các thuyền viên đều mặc áo phao cứu sinh. Trong cabin lái, ngoài thuyền trưởng, ít nhất luôn có 1-2 người có khả năng lái, trong hầm máy có ít nhất hai người liên tục trực. Trường hợp gió có nguy cơ cuốn tàu vào gần tâm bão thì ngư dân không lái tàu xuôi theo hướng gió. Không may máy tàu bị hỏng không thể sửa chữa, tại vị trí độ sâu có thể thả neo thì phải neo ngay, còn nếu không thể thả neo thì cố định lái ở vị trí 0 và thả trôi tàu. Trong các trường hợp trên, ngư dân chúng tôi liên lạc khẩn cấp với các tàu khác đang ở cùng khu vực và đài trực canh ở bờ để được ứng cứu.
“Trong điều kiện không thể đưa kịp tàu về vùng biển Việt Nam, mà phải vào vùng biển các nước, vùng lãnh thổ khác để trú tránh bão thì trước khi vào, thuyền trưởng điện báo ngay cho các cơ quan chức năng của Việt Nam. Sau khi tàu vào nơi trú đậu an toàn, chủ tàu thông báo cho cơ quan chức năng và tuân thủ pháp luật, các quy định của các nước, vùng lãnh thổ mà tàu đang neo đậu” - ông Mạnh chia sẻ.
Neo đậu an toàn
Tàu đánh bắt xa bờ không chỉ là phương tiện phát triển kinh tế chủ lực mà còn là tài sản lớn của ngư dân. Giá trị mỗi chiếc tàu, ngư lưới cụ từ vài tỷ đồng đến hàng chục tỷ đồng. Vậy nên, việc bảo vệ an toàn tàu xa bờ trong mùa bão, lũ là vấn đề được các ban, ngành và người dân hết sức quan tâm. Nếu giằng neo không đúng cách, hay chủ quan, sơ suất nhỏ cũng có thể gây hư hỏng các thiết bị. Những năm trước đã từng xảy ra hư hỏng thân tàu, mạn tàu do neo đậu không an toàn.
Ông Nguyễn Văn Hối ở thị trấn Thuận An (Phú Vang) chia sẻ mấy năm gần đây, ngư dân quan tâm và có kinh nghiệm hơn trong việc giằng neo tàu thuyền an toàn. Các mùa bão, lũ qua, phần lớn các tàu không bị hư hỏng, thiệt hại lớn do va đập, hay bị chìm. Tuy nhiên, hầu hết ngư dân đều giằng chống theo kinh nghiệm là chính, chưa đúng kỹ thuật nên vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ hư hỏng, thiệt hại do bão lớn gây ra. Trước mùa bão, lũ năm nay, ngư dân được Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh tổ chức hướng dẫn các biện pháp giằng neo tàu an toàn.
Qua lớp tập huấn ngư dân nắm vững hơn kỹ thuật neo đậu tàu thuyền an toàn trong các trường hợp cụ thể. “Trường hợp diện tích neo đậu rộng, có ít tàu, ngư dân neo tàu riêng biệt để khi quay trở các hướng sẽ không bị va đập và không mắc cạn. Neo đậu trong các khu có các phao bù, hoặc cọc neo thì phải buộc chặt dây neo mũi vào phao/cọc neo và xông dây neo với độ dài 5-7m, sau đó neo thêm phía đằng lái; sử dụng các vật đệm treo ở mạn tàu nhằm tránh va đập, gây hư hỏng mạn và các thiết bị, thân tàu. Trong khu neo đậu không có phao bù/cọc treo và có quá nhiều tàu thì cần neo theo hướng phía lái vào bờ, chằng buộc vào các vật sẵn có trên bờ và thả thêm hai neo phía mũi tàu. Tối đa chỉ được neo 3 tàu liền nhau, giữa các tàu có đệm chống va và dây liên kết. Đối với các khu neo đậu tàu ở các đảo ngoài biển, chỉ neo đậu khi bão có cường độ tối đa cấp 9, còn bão cấp 10 trở lên phải đưa tàu vào các khu neo đậu an toàn”, ông Nguyễn Văn Hối đúc rút.