Việc tận thu cát, khơi thông dòng chảy ở bãi bồi khe Me là cần thiết nhưng chưa cấp thiết
Khảo sát tại khu vực này cho thấy, việc khai thác, tận thu nguồn cát nhằm khơi thông dòng chảy là cần thiết nhưng chưa cấp thiết!
Đua nhau “xin”… cát
Trong các năm 2016-2017, Công ty TNHH Cao su Huy Anh, Công ty CP Vật liệu công nghệ VN và UBND xã Phong Mỹ đã có nhiều văn bản kiến nghị các cơ quan chức năng xin tận thu nguồn cát trên bãi bồi khe Me-nằm sát dưới chân cầu Nà Mây, để phục vụ trong việc xây dựng một số công trình, đường sá tại xã Phong Mỹ kết hợp việc khơi thông dòng chảy, giảm xói lở hai bên bờ; đồng thời tránh lãng phí nguồn cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường.
Ông Nguyễn Hữu Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Phong Mỹ cho biết, bãi bồi khe Me cách đuôi mố cầu Nà Mây khoảng 150m, với diện tích khoảng 1ha, nằm giữa lòng sông, gây ảnh hưởng đến dòng chảy, “đẩy” dòng nước về hai bên. Vào mùa lũ, nước chảy mạnh dẫn đến sạt lở nhiều diện tích đất trồng rừng kinh tế, đất sản xuất nông nghiệp của người dân. Mỗi năm hai bên dòng sông trên chiều dài khoảng 200m, xảy ra tình trạng sạt lở “ăn” vào hai bên bờ từ 3-5m, uy hiếp khoảng 45ha đất trồng cao su và trồng hoa màu sắn, lạc ở khu vực này.
Việc khơi thông dòng chảy ở đây cũng cần thiết cho thuyền nhỏ của người dân thường xuyên qua lại khu vực này. Từ năm 2014 trở về trước, bãi bồi khe Me được giao cho UBND xã Phong Mỹ quản lý với mục đích đấu khoán tự thu, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương.
“Qua khảo sát cho thấy, việc tận thu cát nhằm khơi thông dòng chảy tại bãi bồi khe Me nhằm giảm xói lở, thuận lợi cho giao thông đường thủy; đồng thời cung cấp vật liệu cho Công ty CP Vật liệu công nghệ VN thực hiện dự án xây dựng Trung tâm Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên VN và cứu hộ động vật, thực vật thuộc Bảo tàng Thiên nhiên VN của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nhệ VN và Công ty TNHH Cao su Huy Anh thi công tuyến đường dân sinh (khoảng 2km) phục vụ sản xuất đi qua địa bàn. UBND xã Phong Mỹ cũng xin tận thu nguồn cát sỏi để phục vụ việc thi công một số công trình xây dựng nông thôn mới đặc thù trên địa bàn. Do vậy, địa phương cũng xin chủ trương tận thu nguồn cát này”, ông Chung cho biết thêm.
Ông Trần Ngọc Quỳnh, Giám đốc Công ty CP Vật liệu công nghệ VN khẳng định, việc xin tận thu nguồn cát xã hội hóa của đơn vị tại bãi bồi khe Me hoàn toàn phục vụ xây dựng công trình Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ VN, tạo nguồn thu cho địa phương, khối lượng nếu được cấp phép khai thác không kinh doanh thương mại bán ra bên ngoài.
Chưa chấp thuận
Ông Nguyễn Văn Cho, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền cho biết, sau khi có văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về việc xem xét nhu cầu nạo vét khơi thông dòng chảy tại bãi bồi khe Me, UBND huyện đã có buổi làm việc với các sở, ngành, đơn vị liên quan về khảo sát thực địa, đánh giá nhu cầu nạo vét khơi thông dòng chảy và tận thu nguồn cát ở khu vực này.
Khảo sát cho thấy hiện trạng của khu vực tận thu cát sỏi là bãi bồi nằm giữa lòng sông, gây cản trở dòng chảy, nằm cách xa khu dân cư, không có các di tích, không thuộc khu vực cấm khai thác khoáng sản và không thuộc quy hoạch khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 770 năm 2012 về việc phê duyệt quy hoạch khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh đến năm 2020 và định hướng 2030.
Do vậy, UBND huyện đã đề nghị UBND tỉnh xem xét, đồng ý chủ trương cho phép tận thu nguồn cát tại khu vực này nhằm khơi thông dòng chảy, hỗ trợ xã Phong Mỹ xây dựng các công trình phúc lợi trên địa bàn.
Vừa qua, UBND tỉnh đã có văn bản “bác” chủ trương xin khai thác nguồn cát ở khu vực này. Theo UBND tỉnh, tại Thông báo số 161/TB-VPCP ngày 24/3/2017, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có ý kiến chỉ đạo tạm dừng cấp mới giấy phép các dự án xã hội hóa tận thu cát nhiễm mặn để bù chi phí nạo vét, duy tu các tuyến luồng đường thủy. Do vậy, UBND tỉnh chưa xem xét cấp chủ trương đầu tư dự án nạo vét, khơi thông dòng chảy tại bãi bồi khe Me (cầu Nà Mây), cho đến khi có chủ trương mới của Chính phủ.
UBND tỉnh cũng giao Sở GTVT chủ trì, rà soát, đánh giá hiện trạng luồng tuyến, xác định rõ sự cần thiết và loại phương tiện có nhu cầu lưu thông thường xuyên qua khu vực bãi bồi cầu Nà Mây. Trường hợp có nhu cầu cấp thiết về giao thông thì cho lập hồ sơ đề xuất dự án nạo vét.
UBND tỉnh yêu cầu phải xác định khối lượng, dự toán sơ bộ kinh phí nạo vét và nguồn thu từ việc bán đấu giá khối lượng nạo vét, cân đối giữa chi phí đầu tư và nguồn thu từ bán đấu giá vật liệu nạo vét, báo cáo UBND tỉnh để xem xét, thống nhất chủ trương cho thực hiện đầu tư, kêu gọi đầu tư khi điều kiện cho phép.
Hà Nguyên