Thứ Ba, 14/09/2010 20:03
(GMT+7)
Bán nhà thuộc sở hữu chung theo phần
TTH - * Tôi và anh trai được thừa kế một căn nhà do ba mẹ để lại; trong đó, phần thừa kế của tôi: 1/3 căn nhà và phần của anh trai: 2/3 căn nhà. Chúng tôi đã làm thủ tục nhận di sản thừa kế và hiện trên giấy tờ sở hữu nhà đứng tên chung cả hai anh em. Nay, tôi muốn bán phần sở hữu của tôi là 1/3 căn nhà nêu trên cho người khác để lấy vốn làm ăn. Vậy, liệu tôi có tự mình định đoạt việc bán 1/3 căn nhà này không hay phải có ý kiến của anh trai. Anh tôi có quyền gì trong việc định đoạt 1/3 căn nhà nói trên? (Lê Quang Phúc, TP Huế).
- ThS. LS Nguyễn Văn Phước, Trưởng Văn phòng Luật sư Huế: Theo quy định tại điều 216 Bộ luật Dân sự (BLDS), sở hữuchung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác. Đối chiếu quy định này với trường hợp bạn nêu, chúng tôi xác định ngôi nhà trên là sở hữu chung theo phần của bạn và anh trai bạn; trong đó, phần sở hữu của bạn: 1/3 căn nhà và của anh trai bạn: 2/3 căn nhà.
Tại khoản 1, điều 223 BLDS quy định mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật. Căn cứ vào quy định trên, bạn có quyền định đoạt phần nhà sở hữu của bạn (1/3 căn nhà) trong khối tài sản chung nêu trên (toàn bộ ngôi nhà) cho người khác.
Tuy nhiên, cần lưu ý khi thực hiện quyền định đoạt phần sở hữu trong sở hữu chung theo phần; cụ thể, trường hợp một chủ sở hữu chung bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua. Trong thời hạn ba tháng, đối với tài sản chung là bất động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua, thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác. Trong trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, thì trong thời hạn ba tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu toà án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại (khoản 3, điều 223 BLDS).
Như vậy, để bán 1/3 căn nhà thuộc quyền sở hữu của bạn, trước hết, bạn phải thông báo cho anh của bạn (đồng sở hữu chung theo phần) về việc sẽ bán phần căn nhà nói trên. Nếu anh bạn từ chối thực hiện quyền ưu tiên mua, thì khi đó, bạn mới có thể bán cho người khác.
Bùi Vĩnh (ghi)