Trong giờ học theo phương pháp BTNB ở Trường TH số 1 Hương Vinh (Hương Trà)
Khả quan
Được triển khai từ năm học 2011 - 2012 với đợt tập huấn đầu tiên dành cho giáo viên cốt cán do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD & ĐT) tổ chức, Thừa Thiên Huế là một trong những tỉnh, thành được Bộ “ngắm” tham gia thí điểm và là địa phương triển khai sớm phương pháp BTNB, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm trong việc đổi phương pháp dạy học ở bậc tiểu học. Sau 2 năm thực hiện, ông Phan Văn Hải, Trưởng phòng Tiểu học Sở GD&ĐT khẳng định: “Nhiều giáo viên rất tích cực tìm hiểu về phương pháp này nên việc lĩnh hội những điều cơ bản của phương pháp BTNB không khó khăn, hiệu quả qua chất lượng giáo dục khá rõ”.
Việc áp dụng phương pháp BTNB giúp học sinh được trải nghiệm nhiều hơn. Giáo viên có thể khai thác kiến thức trong đời sống thực tế theo lứa tuổi giúp học sinh tự tìm hiểu và hình thành kiến thức mới của bài học. Tính chân thực của đời sống tạo được sự hứng thú vì bản thân học sinh tự tìm tòi, rút ra được tri thức. Phương pháp này phát huy được tối đa tinh thần làm việc theo nhóm, học sinh có cơ hội để thực hành kỹ năng nói, viết nên nắm chắc kiến thức, đáp ứng xu hướng đánh giá kết quả học tập mới của HS tiểu học hiện nay.
Vận dụng phương pháp BTNB trong dạy học các môn tự nhiên, xã hội và khoa học có thể phát huy tối đa khả năng tự học và sáng tạo của học sinh, giúp các em tự phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua tiến hành thí nghiệm, quan sát, nghiên cứu tài liệu hay điều tra. Học sinh hình thành khả năng suy luận theo phương pháp nghiên cứu từ nhỏ, góp phần hình thành tác phong và phương pháp làm việc của một nhà khoa học khi các em trưởng thành.
Điều kiện vận hành… còn khó
Việc tiến hành phương pháp BTNB được quy thành 5 bước: Đưa ra tình huống có vấn đề cần tìm hiểu, học sinh bộc lộ quan điểm ban đầu, đặt câu hỏi và đề xuất phương án thí nghiệm, tiến hành thực nghiệm, so sánh kết quả sau thực nghiệm với dự đoán và rút ra kết luận. Để thực hiện phương pháp, giáo viên phải có kiến thức vững vàng, có khả năng linh hoạt để ứng phó với mọi tình huống bất ngờ xảy ra trong tiết học, nên công tác tập huấn đã được Sở GD&ĐT chú trọng, các phòng GD&ĐT cũng đầu tư khá tập trung cho các giáo viên tham gia.
Ông Hải cho biết: “Thời gian 35 - 40 phút/tiết sẽ khó áp dụng cho phương pháp. Trang thiết bị hiện cũng chưa đáp ứng đầy đủ để triển khai là bất cập khá lớn, nhất là ở khối 4, 5. Trường nào tham gia mô hình cũng phải đầu tư thêm”. Ngoài ra, giáo viên trực tiếp dạy phương pháp BTNB cho rằng phương pháp này “làm khó” học sinh năng lực trung bình, trung bình yếu trong việc tiếp thu bài giảng. Đối với khối 1, 2 và 3 dạy theo phương pháp BTNB cũng gặp hạn chế trong khâu tổ chức vì các em còn nhỏ, chưa biết cách đặt câu hỏi.
Thừa Thiên Huế được Bộ GD & ĐT đánh giá cao trong quá trình triển khai dạy học theo phương pháp BTNB. Đã có giáo viên của tỉnh được chọn dạy minh họa cho toàn quốc (cô giáo Thủy An, giáo viên Trường tiểu học Lê Lợi Huế), nhiều cán bộ, giáo viên tham gia chương trình được Bộ trao tặng bằng khen. Hiện, Sở GD&ĐT khuyến khích giáo viên viết bài, đưa tin về dạy học theo phương pháp BTNB tại website của đơn vị, của Sở GD&ĐT và trường học kết nối… Đây chính là sự chuẩn bị để tiếp tục nhân rộng phương pháp BTNB ra toàn bậc học trong thời gian tới.
Bài, ảnh: Hương Giang