Là cơ quan ngôn luận, tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Đà Nẵng, việc thông tin về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) là một trong những nhiệm vụ chính trị được Ban biên tập Báo Đà Nẵng chỉ đạo xuyên suốt trong thời gian qua. Những tin, bài được phản ánh xung quanh vấn đề này đã góp phần không nhỏ trong việc tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về BHYT, đồng thời là diễn đàn để người dân nói lên tiếng nói của mình trong quá trình tham gia và hưởng lợi các chính sách về BHYT.
Trong những năm qua, ngành y tế Đà Nẵng đã có nhiều tiến bộ vượt bậc. Nhiều cơ sở y tế được đầu tư, nâng cấp, các kỹ thuật mới được triển khai, đội ngũ nhân lực không ngừng được bổ sung, đào tạo bài bản. Lãnh đạo thành phố xác định trong tương lai, y tế là một ngành dịch vụ phục vụ cho du lịch chữa bệnh. Bên cạnh đó, các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn thành phố không ngừng được duy trì với nhiều giải pháp, với mục đích chính là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Đà Nẵng hiện là một trong những địa phương đứng đầu cả nước về tỷ lệ tham gia BHYT, với trên 96% dân số (tương đương khoảng 1 triệu thẻ). Chính sách về BHXH, BHYT vì thế được Đảng và chính quyền các cấp đặc biệt quan tâm, chỉ đạo sâu sát và cụ thể.
Hệ thống chính sách, pháp luật về BHXH không ngừng được bổ sung, hoàn thiện giúp người lao động yên tâm hơn. Ảnh: Lê Thọ (Ảnh minh họa)
Năm 2017, Đà Nẵng là một trong những địa phương bội chi quỹ BHYT cao nhất cả nước. Báo Đà Nẵng kịp thời phản ánh thực trạng này, trong đó đi sâu vào phân tích những nguyên nhân của vấn đề. Theo đó, trong 9 tháng đầu năm 2017, tình trạng chi “vượt quỹ” BHYT đã xảy ra đồng loạt tại nhiều cơ sở y tế trên địa bàn thành phố. Dự toán chi khám chữa bệnh (KCB) BHYT năm 2017 quá thấp so với thực chi, dù mới chỉ tính đến hết tháng 9. Nhiều đơn vị lo lắng, nếu tình trạng này tiếp tục xảy ra sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng KCB, tâm lý, tư tưởng của đội ngũ nhân viên y tế. Dù chỉ mới hết quý 3, nhưng tình trạng vượt trần quỹ KCB BHYT năm 2017 cũng đã xảy ra ở nhiều bệnh viện khác, như các Trung tâm Y tế quận Thanh Khê (vượt so với dự toán gần 10 tỷ đồng), Hải Châu (gần 25 tỷ đồng), Liên Chiểu (hơn 8 tỷ đồng); hay Bệnh viện Tâm Trí (gần 5 tỷ đồng), Bệnh viện Mắt (4 tỷ đồng), Bệnh viện Phổi (gần 2,3 tỷ đồng)… Điển hình nhất là Bệnh viện Đà Nẵng, dự toán chi KCB BHYT năm 2017 cho đơn vị này là gần 489 tỷ đồng; nhưng tính đến hết tháng 9-2017, thực chi KCB BHYT tại đơn vị này là 703 tỷ đồng, vượt hơn 200 tỷ so với dự toán chi cả năm. Tiếp cận từ nhiều cơ sở y tế, Báo Đà Nẵng đã kịp thời phản ánh thực trạng giao dự toán chi thiếu cơ sở từ phía BHXH và khẳng định nếu BHXH phát hiện trường hợp lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT thì nên xử lý nghiêm, nhất là trong điều kiện ngân sách eo hẹp, nhưng điều đó không có nghĩa là áp đặt dự toán chi KCB BHYT một cách tùy tiện, không có cơ sở.
Tiếp tục câu chuyện theo dòng thời sự, Báo Đà Nẵng kịp thời phản ánh những vướng mắc về chủ trương, chính sách giữa BHXH Việt Nam và Bộ Y tế khiến các địa phương lúng túng, khó khăn trong việc thực hiện. Đơn cử như việc tự chủ tài chính các bệnh viện công là chủ trương lớn nhằm tạo sự cạnh tranh lành mạnh, góp phần nâng cao chất lượng y tế. Tuy nhiên, những rào cản, vướng mắc về mặt chính sách là một trong những nguyên nhân khiến những đơn vị này vượt trần mức dự toán chi KCB BHYT. Ngày 29/6/2017, BHXH Việt Nam ban hành Công văn số 2692/BHXH-CSYT liên quan đến việc thanh toán chi phí KCB BHYT, cho biết chỉ thanh toán tối đa 30% số giường vượt kế hoạch đối với bệnh nhân điều trị nội trú. Trong khi trên thực tế, trong nhiều năm qua, một số cơ sở y tế tại Đà Nẵng được xem là nơi khám chữa bệnh của toàn khu vực miền Trung - Tây Nguyên với tỉ lệ bệnh nhân ngoại tỉnh luôn chiếm 30-40% nên luôn trong tình trạng quá tải. Số giường thực kê luôn cao gấp nhiều lần so với giường chỉ tiêu được áp dụng ban đầu.
Những năm qua, hệ thống chính sách, pháp luật về BHXH không ngừng được bổ sung, hoàn thiện, ngày càng phù hợp hơn với thực tế đời sống. Sự thay đổi này góp phần quan trọng vào nhiệm vụ bảo đảm an sinh xã hội, phát triển và hội nhập quốc tế. Cải cách chính sách BHXH để BHXH thực sự là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, từng bước mở rộng vững chắc tiến tới thực hiện BHXH toàn dân. Phát triển hệ thống BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại và hội nhập quốc tế theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và thực hiện chính sách BHXH tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, tin cậy và minh bạch.
Báo Đà Nẵng đóng góp vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn thành phố. Thông qua các tác phẩm được đăng tải, công tác truyền thông về BHXH, BHYT được đẩy mạnh với độ bao phủ rộng khắp, tần suất tăng. Hình thức truyền thông phong phú, nội dung bảo đảm trọng tâm, trọng điểm về những điểm mới của Luật BHXH, BHYT, dự báo tác động quyền lợi, tâm lý của người lao động, người sử dụng lao động. Bên cạnh đó, những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc thực hiện chính sách về BHYT cũng được phân tích, mổ xẻ dưới nhiều góc độ, giúp cơ quan liên quan nhìn nhận và đánh giá vấn đề một cách công bằng, từ đó có sự điều chỉnh kịp thời, đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT, góp phần thúc đẩy chính sách an sinh xã hội của đất nước nói chung, địa phương nói riêng.
Phan Chung (Báo Đà Nẵng)