ClockThứ Ba, 05/04/2022 10:15

Báo Nhành Lúa – Mũi xung kích trong cuộc vận động dân chủ 1936 – 1939 ở Thừa Thiên Huế

TTH.VN - Có thể nói, thông qua báo Nhành Lúa, những Đảng viên Cộng sản và nhà báo cách mạng đã thể hiện sự kiên trì lập trường và quan điểm báo chí cách mạng đúng đắn, vận dụng linh hoạt, sáng tạo đường lối, sách lược của Đảng trên mặt trận báo chí.

Ngôn luận của những người yêu nướcKể chuyện làm báo cách mạng công khai ở HuếThảo luận về các giải pháp phát triển nền báo chí cách mạng Việt Nam

Thừa Thiên Huế Online xin trích đăng một phần bài viết “Báo Nhành Lúa – Mũi xung kích trong cuộc vận động dân chủ 1936 – 1939 ở Thừa Thiên Huế” của ThS. Nguyễn Hữu Phúc:

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, việc đẩy mạnh hoạt động trên lĩnh vực vận động nghị trường và báo chí công khai để phục vụ cho cuộc đấu tranh cách mạng, là hình thức đấu tranh mới trong giai đoạn này.

Từ ngày có cuộc vận động dân chủ, Đảng bộ Tỉnh chủ trương ra báo công khai và dùng báo chí, sách vở để tuyên truyền giáo dục quần chúng nhân dân, phát động mạnh mẽ phong trào dân chủ, vạch trần bộ mặt của bọn phản động, tay sai đang đẩy mạnh hoạt động nhằm chống phá cách mạng. Vì vậy, báo chí cách mạng đã trở thành một công cụ tuyên truyền sắc bén, một bộ phận quan trọng trong cuộc vận động dân chủ những năm 1936-1939 và công cuộc giải phóng dân tộc trong thời kỳ tiếp theo.

Có thể nói rằng, Huế là trung tâm báo chí ở Trung Kỳ và hầu hết cán bộ chủ chốt của Xứ uỷ Trung Kỳ và Tỉnh uỷ Thừa Thiên đều là những nhà báo có năng lực trên diễn đàn báo chí. Theo đó, chủ trương đấu tranh trên diễn đàn báo chí là điều kiện để các đảng viên cộng sản phát huy năng lực, sở trường của mình để phục vụ cuộc đấu tranh của Đảng, thức tỉnh quần chúng nhân dân đứng lên đấu tranh giải phóng dân tộc. Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, trên mặt trận báo chí cách mạng đã xuất hiện trở lại của những cây bút sắc sảo, trong đó có Nguyễn Chí Diểu, Nguyễn Xuân Lữ, Hải Triều, Phan Đăng Lưu, Lâm Mộng Quang…

Có thể nói, báo chí cách mạng là đội quân đi đầu trong hoạt động tuyên truyền, cổ động các khẩu hiệu cách mạng, đoàn kết toàn dân, giác ngộ lí tưởng cách mạng và vận động quần chúng nhân dân đứng lên thực hiện đấu tranh giải phóng dân tộc. Báo chí đã cổ động nhân dân đòi những quyền tự do dân chủ, như quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp,… Nhận thức rõ sức mạnh của báo chí, trong những năm 1936 - 1939, khi điều kiện khách quan có thuận lợi, những người cộng sản ở Thừa Thiên Huế nhanh chóng cho ra đời nhiều tờ báo để phục vụ sự nghiệp cách mạng. Một nét đặc trưng trong giai đoạn 1936-1939 là báo chí cách mạng chiếm lĩnh trận địa công khai, vì trước năm 1936 trở về trước, báo chí cách mạng chỉ được xuất bản bí mật, không hợp pháp, tuyệt đối cấm lưu hành trong nước, nhưng giờ được công khai khắp cả nước.

Chủ trương hoạt động báo chí công khai đã tạo điều kiện cho Phan Đăng Lưu, Nguyễn Xuân Lữ, Hải Triều, Nguyễn Chí Diểu và các đảng viên ở Thừa Thiên Huế phát huy ưu thế về năng lực trên lĩnh vực báo chí, tham gia nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động công khai hợp pháp trong những năm 1936 - 1939. Trong đó, tờ báo Nhành Lúa đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc vận động dân chủ ở Huế và Trung Kỳ.

Sau thời gian gấp rút chuẩn bị các điều kiện, ngày 15/1/1937, tờ báo Nhành Lúa ra đời. Nội dung báo Nhành Lúa tập trung phản ánh đời sống cực khổ của nhân dân, vai trò của báo chí đối với cách mạng, nguyện vọng của nhân dân,… Báo Nhành Lúa do nhà báo Nguyễn Xuân Lữ làm Giám đốc, Hải Triều là Tổng Thư ký Tòa soạn và tòa soạn báo Nhành Lúa đặt tại phố Jules Ferry, in tại Nhà in Đông Tây tại 193 Hàng Bông, Hà Nội. Như vậy, báo được biên tập tại Huế nhưng in lại ở Hà Nội, riêng số 5 (ra ngày 12/2/1937) chỉ có một trang nhỏ như tờ truyền đơn được in tại Huế. Nguyên nhân việc in ấn được thực hiện tại Hà Nội chứ không phải Huế là bởi “chế độ quản lí ở Trung Kỳ nghiêm ngặt hơn nên báo cách mạng ở Trung Kỳ có sự linh động trong việc xuất bản”, cũng vì thế mà báo chỉ ra được 9 số: số 1 ra ngày 15/1/1937, số cuối - số 9 ra ngày 19/3/1937.

Báo Nhành Lúa trong cuộc vận động dân chủ những năm 1936 – 1939 có nhiều vai trò:

Thứ nhất: Tuyên truyền, vận động, định hướng quần chúng đứng lên đấu tranh.

Thứ hai: Đấu tranh đòi tự do dân chủ, cải thiện đời sống nhân dân.

Thứ ba: Đóng góp tích cực trong phong trào vận động Đông Dương Đại hội.

Thứ tư: Tham gia vào phong trào đón và đưa yêu cầu lên những đại diện của

chính quyền Pháp.

Có thể nói rằng, báo chí cách mạng Trung Kỳ nói chung và ở Thừa Thiên Huế nói riêng ra đời do nhu cầu tất yếu và cấp bách, trở thành một bộ phận không thể tách rời của cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Hoà cùng nhịp đập trong phong trào dân chủ 1936 - 1939, những người đảng viên cộng sản và những nhà báo cách mạng ở Thừa Thiên Huế đã phát huy vai trò của mình thông qua tờ tuần báo Nhành Lúa.

Tuy chỉ tồn tại hơn 2 tháng, Nhành Lúa đã đóng góp tích cực trong cao trào vận động dân sinh, dân chủ diễn ra từ năm 1936 – 1939. Với bút lực dồi dào và nội dung phong phú, phản ảnh trên tất cả các lĩnh vực, những bài đăng tải trên báo Nhành Lúa đã làm thức tỉnh, khích lệ tinh thần đấu tranh của quần chúng nhân dân. Có thể nói, thông qua báo Nhành Lúa, những đảng viên cộng sản và nhà báo cách mạng đã thể hiện sự kiên trì lập trường và quan điểm báo chí cách mạng đúng đắn, vận dụng linh hoạt, sáng tạo đường lối, sách lược của Đảng trên mặt trận báo chí. Ngoài nhiệm vụ phục vụ cách mạng, báo Nhành Lúa còn là tiếng nói của các Đảng cộng sản và những nhà làm báo cách mạng trong mục tiêu đòi tự do hoạt động báo chí trong một giai đoạn đấu tranh vô cùng sôi nổi, hào hùng của dân tộc Việt Nam.

ĐÁNH GIÁ
Hãy trở thành người đầu tiên đánh giá cho bài viết này!
  Ý kiến bình luận

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

KỶ NIỆM 85 NĂM SÔNG HƯƠNG TỤC BẢN RA SỐ ĐẦU TIÊN TẠI HUẾ (19/6/1937 – 19/6/2022)
Diễn đàn cách mạng đanh thép giữa lòng kinh đô Huế

Cuối tháng 3/1937, tuần báo Nhành Lúa do Hải Triều làm Tổng Thư ký Tòa soạn bị chính quyền cai trị ra lệnh cấm phát hành, Tỉnh ủy Thừa Thiên và Xứ ủy Trung kỳ không còn báo chí trong tay để làm vũ khí đấu tranh “hợp pháp” giữa lúc các lực lượng dân chủ đang ráo riết chuẩn bị người tham gia tranh cử vào Viện Dân biểu Trung Kỳ. Cũng vào lúc này, tuần báo Sông Hương của ông Phan Khôi tự ngưng phát hành vì “tài chánh quẫn bách”.

Diễn đàn cách mạng đanh thép giữa lòng kinh đô Huế
Báo Nhành Lúa và Kinh tế Tân văn trong dòng chảy báo chí Cách mạng Việt Nam ở Thừa Thiên Huế

LTS: Hôm nay (12/4), tại TP. Huế diễn ra Hội thảo khoa học “Vai trò chủ đạo của Tuần báo Nhành Lúa và Kinh tế Tân văn trong Mặt trận dân chủ Đông Dương (1936-1939) ở Thừa Thiên Huế”, Báo Thừa Thiên Huế trân trọng giới thiệu bài viết của ông Hoàng Khánh Hùng, UVTV, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy về vai trò của tuần báo này trong dòng chảy báo chí Cách mạng Việt Nam.

Báo Nhành Lúa và Kinh tế Tân văn trong dòng chảy báo chí Cách mạng Việt Nam ở Thừa Thiên Huế
Vai trò chủ đạo của Báo Nhành lúa và Kinh tế tân văn trong Mặt trận dân chủ Đông Dương (1936-1939) ở Thừa Thiên Huế

Sau ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đặc biệt là trong giai đoạn Mặt trận Dân chủ Đông Dương (1936 – 1939), để giữ thế đấu tranh hợp pháp, Đảng chủ trương bằng mọi giá “các cấp bộ đảng” phải có báo chí trong tay làm cơ quan ngôn luận, biến cơ quan này thành vũ khí đấu tranh cách mạng.

Vai trò chủ đạo của Báo Nhành lúa và Kinh tế tân văn trong Mặt trận dân chủ Đông Dương 1936-1939 ở Thừa Thiên Huế
Thơ văn tranh đấu trên tuần báo “Kinh tế tân văn”

Từ “Nhành Lúa” đến “Kinh tế tân văn” tiếp nối, cả hai tờ báo đã phát huy tối đa sức mạnh của cơ quan ngôn luận, cùng với các thể tài báo chí, thơ văn trên hai tờ báo đã trở thành vũ khí đấu tranh sắc bén của những người cộng sản.

Thơ văn tranh đấu trên tuần báo “Kinh tế tân văn”

TIN MỚI

Return to top