ClockThứ Năm, 31/10/2013 05:47

Biến đổi khí hậu

TTH - Hôm qua xem tivi thấy cảnh người dân Sài Gòn cuống cuồng chạy lũ cứ ngỡ như nằm mơ. Cái vùng đất phương Nam trời cho hiền hòa ấy cũng đến lúc cũng phải chứng kiến cảnh mưa dầm dề và cứ chiều xuống là con nước dâng lên ngập đường, ngập nhà. Trái lại, ở cái xứ Huế lụt mình thì mấy năm nay đã không phải thấy lụt nữa, hay là tại biến đổi khí hậu chi đó?

Mấy năm gần đây, cụm từ “biến đổi khí hậu” xuất hiện dày đặc trên các phương tiện truyền thông. Cả thế giới lo biến đổi khí hậu nên cái làng nhỏ của mình cũng đang chịu biến đổi khí hậu thì phải.. . Hồi nhỏ, mình thích nhất cái lụt tiểu mãn, thích theo kiểu của trẻ con mà không hề hay biết nông dân phải méo mặt vì cái lụt này. Lụt tiểu mãn thường xảy ra vào giữa tháng 4 âm lịch. Trời đang nắng như đổ lửa ban ngày, tự nhiên nửa đêm sấm sét, chớp giật ở mô tìm về và sau đó là những trận mưa như trút nước suốt đêm kéo đến sáng mai. Ba mình thức dậy sớm: “Lại lụt tiểu mãn rồi, may mà mấy sào ruộng bên cồn đã gặt xong!”. Mình vùng dậy khỏi giường chạy xuống ngã ba xóm và nhìn ra đồng thấy nước đã lấp xấp đồng ruộng. Người từ các xóm tỏa ra các đồng ruộng vừa mới gặt xong chơm cá. Lũ cá đồng lâu nay núp nắng ở các ao sâu thấy nước mát đua nhau chạy từng đàn. Hồi nớ cá nhiều: diếc, rô, tràu, trê... và đặc biệt là loài cá Gáy to bằng tấm thớt phơi lưng rẽ sóng. Cá gáy lọt vô chơm nghe tiếng đóng rột rột đã tai và người chơm được phải dùng hết sức móc mang kéo ra khỏi miệng chơm đúng là đã tay. Có năm, bác Toàn hàng xóm mình thấy mưa tiểu mãn xuống đi soi cá ban đêm bằng ngọn đuốc dầu thấy cả bầy cá gáy ùn ùn kéo vô ruộng, chỉ việc bưng từng con một quăng lên bờ; đến khi mỏi tay cũng đến trên chục con. Lụt tiểu mãn thì vui vì cá về nhưng cũng không ít nhà phải gặt lúa xanh chạy lụt mà theo cách nói của cái loa hợp tác xã là “xanh nhà hơn già đồng”. Bữa ni người dân làng không sợ lúa ngập vì lụt tiểu mãn nữa vì đã có cái đê Ô Lâu che chắn. Nhưng mấy năm ni trời lại không có mưa làm lụt tiểu mãn, hay là tại biến đổi khí hậu chi đó?

Hôm qua, ngồi ở một cái quán nhỏ ven sông Hương, thằng bạn mình nhăn nhó vì nhà nó ở Sài Gòn đang phải đối đầu với lụt triều cường. Nói chuyện Sài Gòn lụt, Huế không lụt loanh quanh rồi cũng quay lại chuyện biến đổi khí hậu. “Như cái đình làng mình thời trước được xây giữa đồng, chỉ có một con đường đất dẫn vô cái cổng chính; bao bọc chung quanh là ruộng là ao nên đình làng là nơi mát mẻ nhất, kẻ xấu muốn vào đình cũng ngán chỗ sâu, chỗ cạn của ao của ruộng. Không hiểu vì sao đợt ni về làng thấy họ san bằng cả rồi xây nên một bức tường lù lù bao quanh đình. Không mô xa chính người dân nông thôn đang tự mình gây nên biến đổi khí hậu...”. Nghe chuyện của bạn tự nhiên mình lại nhớ cái mội cuối xóm nhà mình. Làng mình trước mặt là sông, sau lưng là biển và bên nhà là mội. Mội là một ao nước nhỏ có mạch nước ngầm từ chân độn cát phun lên, nước luôn đầy, trong xanh và mát lạ lùng. Có lần mình nghe “nhà Phong Điền học” Nguyễn Thế giải thích rằng: “mội là một trong những dấu tích của người Champa để lại dọc vùng đất ven biển của Thừa Thiên Huế; cũng có lý lắm!”. Như cái mội ở đầu xóm mình gọi là mội ong bởi vì nó được xây bởi những lớp đá tổ ong vững chãi và có cả những tảng đá tổ ong thật to đặt trên lòng mội để người dân giặc giũ... Cái mội ong của xóm mình to nhất làng và mình cũng chưa thấy cái mội nào to, nước lại trong xanh, tràn đầy và mát như mội ong. Mội có từ bao giờ, chẳng ai biết, kể cả những cụ già của làng. Mình lớn lên, mùa hè cứ ngày hai buổi trưa, chiều lên ngụp lặn ở cái mội này, vừa tắm vừa đùa giỡn với mấy đàn cá nhỏ còn chi bằng. Nước mội chỉ ngập ngang đầu gối nên cha mẹ chẳng ai cấm con cái đi tắm mội cả. Phải đến khi tốt nghiệp cấp 3 mình mới thôi tắm mội mỗi ngày. Bữa trước về làng, muốn tìm lên mội chơi để nhớ lại tuổi ấu thơ nhưng ôi thôi mội ong đã không còn. Con đường lên mội cũng đã bị phá đi. Cây cỏ thời gian và sự lơ đãng của con người đã lấp đầy dòng nước mát trong của tuổi thơ mình... Mà không chỉ có mội ong, nhiều ao hồ trong làng đều bị san bằng để làm nhà cửa. Những “lá phổi xanh” của làng đã bị lấy mất làm răng không “biến đổi khí hậu” cho được...
Phi Tân
ĐÁNH GIÁ
Hãy trở thành người đầu tiên đánh giá cho bài viết này!
  Ý kiến bình luận

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Học sinh Huế và Nhật Bản tham gia giao lưu văn hóa

Chương trình giao lưu văn hóa Việt Nam – Nhật Bản với sự tham gia của hàng trăm học sinh đến từ Nhật Bản và Huế do Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức, khai mạc sáng 28/3 tại 16 Lâm Hoằng, TP. Huế.

Học sinh Huế và Nhật Bản tham gia giao lưu văn hóa
Giải thưởng Cống hiến 2024: Tôn vinh sự cống hiến và thành tích xuất sắc trong Thể thao và Âm nhạc

Tối ngày 27/3, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, sự kiện lễ trao giải "Cống hiến lần thứ 18" đã diễn ra. Sự kiện do báo Thể thao và Văn hóa phối hợp cùng Truyền hình Thông tấn (VNews) và Công ty TNHH Ngọc Việt Corporation tổ chức nhằm tôn vinh những gương mặt xuất sắc nhất trong lĩnh vực thể thao và âm nhạc Việt Nam.

Giải thưởng Cống hiến 2024 Tôn vinh sự cống hiến và thành tích xuất sắc trong Thể thao và Âm nhạc
Đưa di sản đến gần hơn với công chúng

Thời gian qua, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô (BTDTCĐ) Huế thực hiện nhiều chương trình nhằm đưa giá trị của Quần thể di tích Huế đến gần hơn với công chúng bằng các hình thức khác nhau.

Đưa di sản đến gần hơn với công chúng
Hàng ngàn sách giảm giá tại Hội sách Alpha Books Huế 2024

Hội sách Alpha Books Huế 2024 do Công ty Cổ phần sách Alpha tổ chức vừa khai mạc phục vụ mọi người vào sáng 27/3 tại Vincom Plaza Huế (ngã 6 trung tâm TP. Huế) với đa dạng các đầu sách đến từ nhiều NXB, mức chiết khấu cao.

Hàng ngàn sách giảm giá tại Hội sách Alpha Books Huế 2024
Huế lạ và xưa

Với khoảng 25 bức ảnh chụp về Huế từ hơn 130 năm về trước, một ngày giữa tháng 3 vừa qua, nhóm Tân Đô Thành Hiếu Cổ đã phối hợp cùng không gian của Da:me coffee (đường Chu Văn An) kể chuyện về Huế xưa qua hình ảnh ngay trong lòng phố Tây, với tên gọi “Huế lạ và xưa”.

Huế lạ và xưa
Return to top