Rác thải vốn đi liền với đời sống sinh hoạt của con người. Dân số phát triển, đời sống càng cao thì rác thải càng nhiều. Nếu không có biện pháp hữu hiệu để khắc chế thì rác sẽ ngập tràn khắp nơi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe người dân.
Công tác bảo vệ môi trường luôn được các cấp chính quyền quan tâm. Ở các đô thị đều có các công ty, xí nghiệp vệ sinh môi trường. Tuy nhiên, mọi nỗ lực của họ đều khó đạt kết quả cao khi ý thức xả bậy của người dân chưa được chấn chỉnh. Dọn đầu này, rác đầu kia lại xuất hiện. Nghị định lần này đã tăng mức xử phạt; trong đó, có những hành vi tưởng chừng thông thường như vứt tàn thuốc lá, rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố, chung cư, khu thương mại… sẽ bị phạt từ 500 ngàn đến 5 triệu đồng.
Có thể nói, mức xử phạt này đủ sức để răn đe; song nhiều người lo ngại ngành chức năng khó có thể quán xuyến hết; nên cùng với xử phạt là tuyên truyền vận động theo kiểu mưa dầm thấm đất, từng bước nâng cao ý thức để người dân tự giác chấp hành. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng cũng phải hoàn thiện đáp ứng nhu cầu gom rác của người dân, tránh tình trạng người dân muốn bỏ rác đúng nơi quy định nhưng không biết bỏ ở đâu hoặc phải đi quá xa, đành lén lút xả bừa…
Bỏ rác đúng nơi quy định đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng, những trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt rất nặng; qua đó, đã hình thành thói quen trong người dân bản xứ và đi đến đâu, ở bất cứ nước nào họ đều có thói quen tốt như thế. Trong xu thế hội nhập, việc nâng cao ý thức thị dân, xây dựng nếp sống văn minh là cần thiết, không chỉ bảo đảm môi trường sống an toàn cho người dân mà còn tạo ấn tượng tốt đẹp trong mắt bạn bè quốc tế và góp phần thu hút đầu tư, du lịch.
Để Nghị định 155/2016/NĐ-CP sớm đi vào cuộc sống cần có sự vào cuộc của nhiều ban ngành, đoàn thể trong việc tuyên truyền vận động, xây dựng cơ sở hạ tầng, tổ chức lực lượng phát hiện và xử lý vi phạm. Có thể chọn một vài khu đô thị làm điểm rồi nhân rộng. Đây cũng là điều kiện tốt để Huế hướng đến trở thành đô thị xanh mang tầm quốc tế.
Đặng Thành