Các chính sách mới của Mỹ đã để lại nhiều ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của châu Á nói riêng và thế giới nói chung. Ảnh: Council on foreign relations
Lo ngại
Trong thời gian vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút Mỹ khỏi Hiệp định hợp tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), đồng thời tiến hành tái đàm phán hiệp định tự do với Hàn Quốc, đánh thuế pin mặt trời, máy giặt đối với các chủng hàng được nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc và gần đây nhất là áp thuế nhập khẩu nhôm, thép để tăng cường an ninh quốc gia.
Trước nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại toàn cầu từ những tác động của các chính sách này, chính phủ các nước bày tỏ lo ngại cuộc chiến sẽ làm suy yếu quá trình phục hồi kinh tế, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp và người tiêu dùng khi gây trở ngại cho chuỗi cung ứng và tăng giá hàng hóa nhập khẩu. Tính riêng ở khu vực châu Á, các nền kinh tế có mức độ tăng trưởng phụ thuộc vào xuất khẩu như Việt Nam (nơi xuất khẩu chiếm 90% GDP), Malaysia (71%) và Hàn Quốc (45%) sẽ chịu ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng.
Hướng giải quyết
Nhằm giảm nhẹ rủi ro, các nền kinh tế châu Á cần thể hiện vai trò chủ động hơn trong công tác bảo vệ tự do thương mại. Bằng cách tăng cường hợp tác, các nước châu Á có thể tận dụng những diễn đàn lớn như G20 và Tổ chức Thương mại thế giới để cải thiện tình hình giám sát thương mại toàn cầu, giảm thiếu tối đa căng thẳng thương mại và ngăn chặn sự lây lan của các chính sách tiêu cực.
Cùng với đó, các nền kinh tế châu Á nên đẩy mạnh hành động nhằm thúc đẩy thương mại tự do trong khu vực. Thông qua sự kiện 10 nước thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) thống nhất thiết lập Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) với 6 quốc gia bao gồm (Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản và New Zealand), nhiều khả năng thương mại khu vực sẽ có cơ hội để mở rộng và tăng cường phát triển vững mạnh. Ngoài ra, việc tái ký kết Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và dự kiến ghi nhận thêm nhiều thành viên tiềm năng như Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Philippines, Sri Lanka cũng là những tín hiệu tích cực cho đà phát triển của một tương lai tươi sáng.
Quan trọng hơn hết, các nước châu Á cần tăng cường động cơ phát triển nội địa trong các lĩnh vực như tiêu dùng và đầu tư để dần giảm sự phụ thuộc vào thị trường bên ngoài. Cùng lúc, chính phủ các nước cần cải thiện môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài bằng cách nới lỏng các quy định chặt chẽ về sản phẩm, lao động, thị trường tài chính và tăng cường đầu tư các ngành công nghiệp dịch vụ năng suất cao như chăm sóc sức khoẻ, giáo dục, viễn thông... Trong bối cảnh như hiện nay, châu Á nên tận dụng mọi thời cơ để cải thiện mô hình phát triển, qua đó thúc đẩy sự thịnh vượng và phát triển kiên cường của từng nền kinh tế nói riêng và khu vực nói chung.
Hạnh Nhi
(Lược dịch từ The ASEAN Post)