Chính trường Mỹ sắp bùng lên tranh cãi vì thẩm phán Tòa án Tối cao

Hôm qua (16/3), Tổng thống Mỹ Barack Obama chính thức tuyên bố đề cử chánh án Tòa án Phúc thẩm quận Columbia, ông Merrick Garland làm thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ. Đề cử này chắc chắn vấp phải sự phản đối của phe Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện, vốn cho rằng ông Obama nên để vấn đề này lại cho người kế nhiệm sẽ nhậm chức vào tháng 1 năm sau.

Ông Garland, 63 tuổi, được đề cử để thay thế cố thẩm phán Tòa án Tối cao Antonin Scalia đã từ trần vào ngày 13/2 vừa qua. Tổng thống Obama đánh giá ông Garland “không những là một trong số những người có tư duy pháp lý nhạy bén nhất của nước Mỹ, mà còn là người làm việc với tinh thần ngay thẳng, khiêm tốn, đạo đức, công bằng và xuất sắc”. Tổng thống Obama tin rằng những phẩm chất cũng như sự gắn bó lâu dài của ông Garland đối với ngành tư pháp Mỹ đã giúp ông giành được sự tôn trọng và kính phục của các lãnh đạo của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa.

Tổng thống Obama đề cử ông Merrick Garland vào vị trí Thẩm phán Tòa án Tối cao. Ảnh: Fox news

Qua đó, Tổng thống Obama kêu gọi Thượng viện xem xét đề cử của ông một cách nghiêm túc: “Tôi chỉ đơn giản muốn kêu gọi phe Cộng hòa ở Thượng viện hãy cho ông ấy một phiên điều trần công bằng trước khi bỏ phiếu. Nếu họ không làm được thì điều đó không chỉ có nghĩa là họ từ bỏ trọng trách mà Hiến pháp giao cho Thượng viện mà còn khởi động một vòng tranh cãi không hồi kết. Dù là Dân chủ hay Cộng hòa thì họ cần phải thực thi trọng trách mà Hiến pháp giao cho. Nếu không, uy tín của Tòa án Tối cao, lòng tin vào hệ thống tư pháp của chúng ta và thậm chí chính nền dân chủ của chúng ta sẽ phải chịu hậu quả”.

Ông Garland từng được ông Obama xem xét trong 2 lần đề cử vị trí Thẩm phán tòa án tối cao trước đây và quả thực ông từng khá được lòng các nghị sĩ Cộng hòa. Khi được đề cử vào vị trí Thẩm phán tòa phúc thẩm liên bang tại quận Colombia năm 1997, ông Garland đã được thượng viện lúc bấy giờ thông qua với 76 phiếu ủng hộ, trong đó có 32 phiếu từ phe Cộng hòa. Hiện còn 7 Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa bỏ phiếu thuận năm đó vẫn tại nhiệm.

Tuy nhiên, giới quan sát đều cho rằng đề cử lần này của ông Obama sẽ châm ngòi cho một cuộc chiến dữ dội với phe Cộng hòa. Hôm nay (17/3), ông Garland dự kiến gặp các Thượng nghị sỹ Mỹ. Chủ tịch Hạ viện Mỹ, Nghị sỹ đảng Cộng hòa Paul Ryan ngay lập tức ra tuyên bố cho rằng, Thượng viện có quyền không thông qua đề cử này và ông ủng hộ các lãnh đạo Cộng hòa ở Thượng viện cản trở nỗ lực của Tổng thống Obama. Trong khi đó Lãnh đạo phe Cộng hòa ở Thượng viện Mitch McConnell cáo buộc Tổng thống Obama đang “chính trị hóa” tiến trình đề cử Thẩm phán Tòa án Tối cao.

Khi không có cố Thẩm phán Scalia, Tòa án Tối cao Mỹ được chia đều thành 4 người theo chủ nghĩa tự do và 4 người theo chủ nghĩa bảo thủ. Đề cử lần này của Tổng thống Obama có thể khiến Tòa án Tối cao Mỹ lần đầu tiên nghiêng về cánh tả trong nhiều thập kỷ qua./.

Theo VOV