Đội bóng đá nữ của Đại học Texas Tech ra sân
Bất bình đẳng giới trong bóng đá, Hoa Kỳ cũng có!
Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Hoa Kỳ có trận đấu đầu tiên tại giải Mundialito vào ngày 12 tháng 8 năm 1985, dưới quyền của huấn luyện viên Mike Ryan, trận đấu mà họ thua 1-0 trước đội tuyển Ý. Nhưng chỉ 6 năm sau, trên đất Trung Hoa, các cô gái xứ cờ hoa đã mang cúp vàng thế giới về cho đất nước.
Nhiều năm vừa qua đội tuyển bóng đá nữ đã thực hiện nhiều kỳ tích và nhiều thành tích lẫn hợp đồng kinh tế, tiền thưởng thi đấu cho Liên đoàn Bóng đá Hoa Kỳ. Trong khi đó đội tuyển nam thì không có nhiều thành tích nhưng lại tiêu tốn khá nhiều ngân sách. Các tuyển thủ nữ Hoa Kỳ từng mang nhiều vinh quang về cho Tổ quốc và họ xứng đáng được hưởng những quyền lợi cao bằng hoặc thậm chí hơn cả đội tuyển nam.
Đối diện với sự bất công trong đãi ngộ, họ đã kiện chính liên đoàn bóng đá quốc gia. Kết quả là Chánh án Tòa án Liên bang Mỹ đã chính thức tuyên bố đội tuyển nữ Mỹ thắng kiện và liên đoàn phải trả lương cao gấp nhiều lần sao cho tương xứng với thành tích họ mang về. Song song đó là phải giảm lương và chi phí cho đội tuyển nam…
Ở Hoa Kỳ, quan niệm bóng bầu dục (American Football) sẽ dành riêng cho nam giới với cơ bắp mạnh mẽ, bóng đá (soccer) thì chỉ dành cho phái nữ yểu điệu. Dường như những đãi ngộ cho cầu thủ bóng đá nam cao hơn cũng một phần bù đắp cho việc họ “bị thiệt thôi” khi phải lựa chọn môn thể thao ít nhận được sự quan tâm hơn so với bóng bầu dục, bóng rổ, golf hay tennis ở quốc gia.
Do vậy những gì đang diễn ra tại đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam cũng không nằm ngoài sự nhìn nhận của xã hội về môn thể thao không ưu ái cho phái yếu này!
Bóng đá nữ và chuyện xã hội hoá
Có được thông tin đăng tuyển làm tình nguyện viên mùa hè, tôi quyết định nộp đơn vì cũng có biết bóng đá từ nhỏ cũng như được vài giải thưởng dắt lưng. Quan trọng hơn là tình nguyện viên sẽ được mang theo con gái tham dự khoá học đá bóng mà không mất tiền. Nhưng không có kết quả phản hồi, có lẽ hồ sơ đã bị loại từ vòng ngoài!
Không được làm tình nguyện viên thì tôi nộp học phí cho con gái tham gia và tìm hiểu thêm về phong trào bóng đá nữ ở đây.
Tại trung tâm thanh thiếu nhi của thành phố, các lớp học bóng đá nữ đã có thể chiêu sinh từ năm… 3 tuổi, rộn ràng nhất là lứa tuổi U8 – U10 – U12 – U14. Có một đặc điểm dễ nhận ra là các bạn nhỏ tham gia hầu hết là người Mỹ da trắng khá giả, có gia đình tạo điều kiện kinh tế để mua trang thiết bị bảo hộ, bảo hiểm thể thao (một số trường cho học sinh mua bảo hiểm này riêng khoảng 80-100 USD một năm để khi tham gia luyện tập thể thao trong giờ học hay đi thi đấu, nếu có xảy ra tai nạn sẽ được bồi thường hỗ trợ) cũng như tham gia các chuyến du đấu.
Ví dụ như giải “Youth Soccer league” dành cho các cháu 7-8 tuổi không phân biệt nam nữ hay biết đá bóng hay chưa, khi các cháu tham gia sẽ tiến hành luyện tập vào mỗi hai buổi cuối tuần trong vòng 1 tháng rồi các đội tham dự 5 trận vòng loại và một trận chung kết trong vòng 1 tháng tiếp theo. Trong thời gian diễn ra giải vẫn duy trì luyện tập một buổi hàng tuần. Học phí đóng cho toàn bộ khoá học và tham dự giải là 70 USD, nếu đóng trước 10 ngày thì giảm còn 60 USD.
"Trồng cây" và "gặt quả"
Ở Hoa Kỳ, hầu hết trường học cấp ba nào cũng có sân bóng đá dành cho nữ cũng như giải bóng đá nữ ở các trường đại học diễn ra khá sôi nổi. Có nhiều trận thi đấu thi hút khán giả vẫn được truyền hình trực tiếp trên kênh thể thao FOX Sport cho sinh viên. Trường đại học có đội bóng đá nữ mạnh như Texas Tech (Lubbock – Texas) luôn có những suất học bổng toàn phần đặc biệt dành cho các học sinh nữ cấp 3 thi đấu bóng đá có thành tích tốt để xây dựng cho đội tuyển của trường ngày càng mạnh hơn.
Tôi cũng từng tham dự đêm Gala hoành tráng tôn vinh các cầu thủ bóng đá nữ Jenny của đại học UCM (Missouri) vừa giành giải vô địch NCAA MIAA Soccer tournament national champions toàn quốc gia. Đội thi đấu mật độ mỗi tuần hai trận, di chuyển khá nhiều sân nhà sân khách cho giải sinh viên liên bang với gần 30 trận cho toàn mùa giải.
Bữa tiệc có sự tham gia cùng gia đình của các thành viên đội tuyển. Chiếc cúp và các phần quà tặng lưu niệm vinh danh được hiệu trưởng trao trang trọng trước sự hiện diện của gia đình như là một sự tưởng thưởng cho một mùa giải đầy cống hiến của từng nữ cầu thủ. Lúc này, tôi mới nhận ra các bạn là phái yếu mà không yếu chút nào. Trên sân cỏ, những cô gái sinh viên quần đùi áo số có những thân hình săn chắc, làn da rám nắng ngăm nâu. Ấy vậy mà khi vào hội thì như siêu mẫu, cô nào cũng cao ráo xinh xắn và duyên dáng. Trái với hình ảnh trên sân cỏ cũng như quan niệm về việc cầu thủ nữ không mặc được… váy đầm!
Tìm về với lịch sử bóng đá nữ nước nhà, kể từ khi người Pháp đem bóng đá tới Việt Nam, bóng đá từng bước trở thành môn thể thao số một. Vào năm 1932 xuất hiện đội bóng đá nữ đầu tiên là đội Cái Vồn ở Cần Thơ do ông Phan Khắc Sửu thành lập. Vài năm sau, có thêm đội Bà Trưng ở Rạch Giá - Long Xuyên. Năm 1933, đội nữ Cái Vồn thi đấu với đội nam Paul Bert tại sân Mayer và hòa 2-2, một kỳ tích trong lịch sử bóng đá Việt Nam.
Và biết đâu, lịch sử sẽ được khắc tên bóng đá nữ nước nhà một lần nữ khi đội tuyển nữ Việt Nam gặp đội tuyển nữ Hoa Kỳ ngay tại nước Pháp vào mùa hè năm sau?
Bài, ảnh: Phan Quốc Vinh