Theo khảo sát nhu cầu học nghề của lao động nông thôn, toàn tỉnh có gần 62.000 lao động có nhu cầu học nghề, trong đó có trên 22.700 lao động muốn học các nghề thuộc lĩnh vực du lịch - dịch vụ; 24.700 lao động muốn học nghề thuộc lĩnh vực công nghiệp - xây dựng và 14.400 lao động có nhu cầu học nghề thuộc lĩnh vực nông-lâm-thuỷ sản. Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có trên 12.280 LĐNT được đào tạo nghề, trong đó có 3.590 lao động (chiếm tỷ lệ 29%) học các nghề nông nghiệp và có đến gần 8.700 lao động được đào tạo các nghề phi nông nghiệp (chiếm trên 70%). Tám tháng đầu năm, toàn tỉnh đã dạy nghề cho 1.850 LĐNT gồm: may công nghiệp, điện dân dụng, hàn, sửa chữa máy kéo công suất nhỏ, phục vụ bàn, chế biến món ăn…

Đào tạo nghề cho lao động A Lưới

Nếu như trước đây, một trong những rào cản nâng cao chất lượng đào tạo nghề là cơ sở hạ tầng, trang thiết bị ở các trường nghề còn đơn điệu, cũ kỹ, “dạy chay, học chay” thì giờ đây đã được đầu tư đúng mức. Chỉ tính riêng giai đoạn 2010-2012, tổng kinh phí cho dự án đào tạo nghề cho lao động nông thôn là 60 tỷ đồng, trong đó, tập trung xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy nghề, hỗ trợ lao động nông thôn học nghề… Nói về những ưu điểm trong việc chuyển dịch cơ cấu việc làm, ông Nguyễn Thanh Kiếm, Giám đốc Sở Lao động TB&XH cho biết: Đã có sự quan tâm nhiều hơn của các cấp chính quyền, các đoàn thể và các tổ chức xã hội trong việc dạy nghề cho lao động nghèo. Nhiều hộ đã thoát nghèo sau khi được đào tạo nghề và có việc làm ổn định.

Chuyển dịch cơ cấu việc làm từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp là một chủ trương đúng đắn. Tuy nhiên, tâm lý của nhiều gia đình ở nông thôn vẫn ngại cho con đi học nghề. Hơn nữa, thanh niên ở các địa phương vào các tỉnh phía Nam làm ăn khá nhiều nên việc tuyển sinh không mấy thuận lợi. Kế tiếp là phải kể đến khó khăn chung của doanh nghiệp nên việc tiếp nhận lao động khi đào tạo nghề (trừ các nghề may) vẫn còn ít. Các doanh nghiệp tại địa phương vẫn chưa có những chế độ, chính sách hấp dẫn để thu hút lao động nông thôn vào làm việc. Thế nên, theo ý kiến của lãnh đạo các huyện, các ngành chức năng cần đẩy mạnh công tác thanh tra ở các doanh nghiệp để tránh tình trạng doanh nghiệp lách luật, trốn đóng BHXH, BHYT và luật bảo hiểm để lao động yên tâm làm việc. Các trường nghề cần phải có sự phối hợp, giám sát theo dõi doanh nghiệp có thực hiện đúng luật lao động hay không.

Một số vấn đề được đặt ra tại hội nghị sơ kết 8 tháng đào tạo nghề, đó là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và người lao động về vai trò của lao động nông thôn trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia, các đề án, dự án để huy động nhiều nguồn lực cho phát triển dạy nghề cho lao động nông thôn. Xây dựng quy chế chính sách nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào công tác đào tạo nghề. Các ngành nghề truyền thống sẽ được phát triển để nâng cao vai trò của nghệ nhân tham gia đào tạo nghề truyền thống ở địa phương có khả năng tự tạo việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, nhiều đơn vị đào tạo còn băn khoăn về chất lượng dạy nghề, bởi chỉ với thời gian 3 tháng, để lao động có được một nghề là không dễ dàng. Theo ý kiến của Ban Chỉ đạo đào tạo nghề cho LĐNT tỉnh, các huyện cần tập trung nhân rộng các mô hình hiệu quả và xác định được đầu ra. Còn nghề dạy sẽ không hạn chế thời gian nếu những nghề có kinh phí vượt kế hoạch tài chính thì huy động nguồn ngân sách địa phương và đóng góp của người học.

Mới đây, tỉnh Thừa Thiên Huế có buổi làm việc với Ban Chỉ đạo 1956 của Trung ương, ông Nguyễn Tiến Dũng, Tổng Cục trưởng Tổng cục dạy nghề đánh giá: Thừa Thiên Huế là tỉnh triển khai đề án dạy nghề cho LĐNT một cách bài bản, huy động được nhiều lực lượng tham gia. Các cấp, các ngành cần xây dựng cộng đồng trách nhiệm giữa các bên có liên quan (Nhà nước - doanh nghiệp - cơ sở dạy nghề - người học…), nhất là, cần phân công rõ ràng đối với từng cấp trong thực hiện. Cần tập trung xây dựng lộ trình ở các trường, trung tâm dạy nghề cấp huyện, nhất là chú ý đến việc đào tạo nghề cho các xã xây dựng nông thôn mới. Đó là cấp uỷ, chính quyền các cấp cần chủ động đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn để lao động nông thôn chủ động, tích cực tham gia để nâng cao chất lượng cuộc sống.

Huế Thu