Lao động Thừa Thiên Huế đang làm việc tại Hàn Quốc. Ảnh: Dũng Anh
Tình trạng lao động làm việc bất hợp pháp tại Hàn Quốc của Thừa Thiên Huế được xếp “đầu bảng” của cả nước với tỷ lệ chiếm đến 62%. Thực trạng này làm cho hàng trăm lao động Thừa Thiên Huế đang làm thủ tục đi làm việc ở Hàn Quốc phải tiếp tục chờ đợi, khi Việc Nam khó có khả năng giữ được thị trường này. Lý giải về vấn đề lao động phá vỡ hợp đồng, anh Nguyễn Văn Thanh (Thủy Phù – thị xã Hương Thủy) cho rằng: Sức ép mau chóng hoàn trả vốn và có một khoản tích lũy để làm ăn khiến lao động sẵn sàng bỏ trốn, bất chấp rủi ro. Trong khi đó, chủ sử dụng lao động nước ngoài muốn nhận lao động bất hợp pháp vào làm việc để đảm bảo số lượng nhân công làm việc thời vụ, giảm thiểu tối đa chi phí cũng như thời gian làm các thủ tục để nhận lao động. Bất đồng ngôn ngữ, phong tục tập quán… cũng nảy sinh những mâu thuẫn khiến lao động bất mãn, bỏ công ty, trở thành lao động bất hợp pháp.
Ông Lê Văn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Thủy Phù cho biết: “Do ra ngoài làm thu nhập cao hơn nên một số người chưa hết hợp đồng đã bỏ ra ngoài. Một trốn ở lại lâu dài, có người 10 năm chưa về lại địa phương. Khi có thông báo của tỉnh về những trường hợp đi xuất khẩu lao động gần đến thời hạn theo hợp đồng quy định thì phía chính quyền xã phối hợp với cán bộ thôn và các đoàn viên thanh niên đến từng gia đình để nhắc nhở, đề nghị họ báo cho con em mình đang lao động ở nước ngoài về đúng thời hạn”.
Đào tạo nghề cho lao động đi xuất khấu tại Trường Cao đẳng nghề Thừa Thiên Huế
Sau 3 năm hạn chế tiếp nhận lao động Việt do tỷ lệ lao động cư trú và làm việc bất hợp pháp cao, mới đây chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài của Hàn Quốc (EPS) được ký kết. Nhiều giải pháp được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan hữu quan của Hàn Quốc thực hiện nhằm giảm tỷ lệ lao động cư trú, làm việc không hợp pháp tại Hàn Quốc. Từ 1/4/2016 đến 30/9/2016, lao động tự nguyện hồi hương sẽ được miễn phạt tiền và không cấm tái nhập cảnh Hàn Quốc. Đây là cơ hội cho người lao động về nước trong danh dự, không bị xử phạt. Sau thời gian thực hiện quyết liệt các giải pháp trên, tỉ lệ lao động Việt Nam cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc có xu hướng giảm rõ rệt. Tính riêng Thừa Thiên Huế con số này giảm mạnh, từ 150 lao động nay còn khoảng 100 lao động và họ cũng đang sắp xếp để về.
Để ngăn chặn tình trạng người lao động bỏ trốn ra ngoài cư trú và làm việc bất hợp pháp, các doanh nghiệp xuất khẩu lao động áp dụng nhiều biện pháp “nóng” như thu tiền đặt cọc chống trốn, yêu cầu thế chấp tài sản, thế chấp quyền sử dụng đất, tạm giữ tiền lương của người lao động. Sở Lao động Thương binh & Xã hội đã có nhiều giải pháp tích cực như nhắc nhở các gia đình ký cam kết vận động người thân đi làm tại Hàn Quốc thực hiện đúng hợp đồng, không vi phạm pháp luật. Anh Nguyễn Văn Sinh (Phú Vang), làm việc tại Hàn Quốc từ tháng 8/ 2009, mới về nước tháng 12/2015. Anh Sinh kể: Lương cơ bản ở Hàn Quốc được 1.000 USD/tháng, nếu tích cực tăng ca được khoảng 1.700 USD. Gần đây, phía Hàn Quốc truy quét mạnh, nhiều người bị bắt phạt gần 100 triệu đồng nên tôi nơm nớp lo sợ. Biết thông tin về nước sẽ không bị phạt, tôi quyết định về.
Ông Nguyễn Xuân Quang, Phó Giám đốc Sở Lao động TB&XH cho biết: Sở cùng các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động gia đình, thân nhân người lao động thuyết phục con em về nước đúng thời hạn. Ngoài ra, sở thông báo danh sách và chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn niêm yết danh sách người lao động hết hạn hợp đồng lao động tại Hàn Quốc trong năm 2016. Trước mắt, tập trung vận động gần 40 người hết hạn hợp đồng trong năm 2016 về nước đúng thời hạn. Hiện, toàn tỉnh có trên 100 lao động đang học tiếng Hàn để chuẩn bị đi xuất khẩu lao động tại thị trường này trong thời gian đến.
Huế Thu