Nước thải từ nhà máy dệt may. Ảnh: Research Gate
Theo tập đoàn Lenzing, mức độ tiêu thụ hàng dệt may của thế giới vào năm 2015 lên tới 95,6 triệu tấn hàng.
Có 62,1% trong số quần áo này là các sợi tổng hợp gốc dầu như là polyester, 25,2% là sợi dựa trên cellulo và protein, 6,4% là sợi cellulose dựa trên gỗ, 1,2% là sợi len và 1,5% là sợi tự nhiên khác.
Ngành dệt may là ngành tiêu thụ nhiều nước, năng lượng, và chất hóa học cần cho quá trình sản xuất sợi ở một số giai đoạn khác nhau. Nhiều nguồn tin khẳng định, dệt may chính là ngành công nghiệp gây ô nhiễm môi trường đứng thứ 2 toàn cầu.
Để sản xuất ra lượng sợi nói trên, cần khoảng 2.000 tỷ gallon nước và 145 triệu tấn than. Riêng than là nguồn quan trọng gây ô nhiễm không khí và nước.
Trong toàn quá trình sản xuất của mình, ngành dệt may tạo ra nhiều loại chất thải, bao gồm cả dạng khí, dạng lỏng, và dạng rắn.
Ô nhiễm nước
Thông thường để tạo ra 1kg sợi, cần tới 200 lít nước. Có nhu cầu sử dụng nhiều nước trong quá trình sản xuất sợi bao gồm, giặt sợi, tẩy màu, nhuộm màu, và sau đó là làm sạch sản phẩm cuối cùng. Ngoài ra, bản thân cây bông (cotton) cũng ngốn tới 19.000 lít nước để cung cấp đủ nguyên liệu cho việc sản xuất một chiếc áo phông.
Năm 2010, Niên giám Thống kê Môi trường Trung Quốc có trích dẫn thông tin nói rằng ngành dệt may Trung Quốc tạo ra tới 2,5 tỷ tấn nước thải.
Lượng lớn nước được sử dụng và thải ra trong quá trình sản xuất là nguyên nhân làm nhiễm độc cho sinh vật sống trong nước ngay từ nguồn, bao gồm các hóa chất hữu cơ độc hại, các anion độc hại, muối, kim loại ion, các phức hợp kim loại, các bioxit, và các chất hoạt tính bề mặt.
Các chất hoạt tính bề mặt và các hợp chất như chất tẩy rửa, chất phân tán, và chất nhũ hóa được sử dụng trong hầu hết các giai đoạn của quá trình sản xuất đồ may mặc và gây ra nhiều sự sủi bọt và độc tố thải ra nước.
Ô nhiễm không khí
Các khí phát thải trong ngành dệt may được xem là vấn đề ô nhiễm thứ 2 bên trong ngành này, chỉ sau nước thải.
Nói chung có ít dữ liệu về khí thải trong ngành dệt may do khó lấy mẫu, kiểm nghiệm và lượng hóa mức độ ô nhiễm. Tuy nhiên mối quan ngại về tình trạng ô nhiễm kiểu này là khá phổ biến do các cộng đồng dân cư sống hoặc làm việc gần các nhà máy dệt may có thể cảm nhận được tác động từ ngành này lên không khí.
Các nhân tố gây ô nhiễm không khí trong ngành này bao gồm: Nitrous oxide và sulphur dioxide tạo ra trong giai đoạn tạo năng lượng; Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) tạo ra trong quá trình phủ, làm khô, xử lý nước thải; Các hạt tạp sản sinh ra trong hoạt động xử lý cotton; Hơi Alinin, chlorine và chlorine dioxide... được sinh ra trong quà trình nhuộm và tẩy...
Ô nhiễm chất thải rắn
Ngành dệt may cũng tạo ra nhiều chất thải rắn lấp đầy các hố chôn rác và các khối nước, gây ra các vấn đề nữa về môi trường. Trên toàn cầu, mỗi năm khỏng 90 triệu mặt hàng may mặc được tống xuống các bãi chôn rác.
Một số chất rắn gây ô nhiễm phổ biến của ngành may mặc bao gồm các xơ vải, sợi thừa, sáp, kim loại phế thải, giẻ dính dầu mỡ...
Giải pháp?
Việc tái chế sợi vải có thể giúp giảm đáng kể nhu cầu sản xuất thêm sợi vải. Bên cạnh đó, có thể áp dụng các biện pháp để quá trình sản xuất sợi vải trở nên sạch hơn. Các giải pháp này đã chứng minh tính hiệu quả và cần được nhân rộng...
Theo VOV