Đọt mắm nêm luộc gây thương nhớ với hương vị đặc trưng
Vùng quê tôi yêu quý gọi lạc tiên là cây mắm nêm. Cây bò ngang dọc, thường hay leo hàng rào. Quả mắm nêm là thức quà trời ban cho những cô cậu nhóc thôn quê dân dã. Nhiều nhặn gì, hái đầy um một vốc quả, cắn có chút xíu là đã hết nhẵn. Đứa nào đứa ấy thòm thèm vì vị chua dịu ngọt. Có như vậy lần sau mới trân trọng cây mắm nêm, dù chúng chỉ là loài mọc dại, e ấp bên bờ giậu.
Cây mắm nêm lắm lông, đọt có những vòi cong bé xíu, xinh xinh. Cứ nhè đọt béo múp mà hái, chẳng mấy chốc có ngay nắm “thuốc thần” trong tay. Mang về rửa sạch, sau đó hấp, luộc, xào tôm thịt đủ kiểu. Thế nhưng có lẽ gần gũi, dậy vị nhất là đọt mắm nêm chấm nước mắm chua ngọt.
Rắc chút xíu muối, nước đã sôi thì có thể cho đọt vào. Chờ một chút cho nước sôi lại thì vớt mắm nêm ra. Những cọng lông non tơ bây giờ đã mềm mướt, xanh rờn ngon mắt vô cùng. Nhanh tay đập dập, băm vài tép tỏi, thêm quả ớt tiêu nhỏ xíu, rót nước mắm ruốc thơm điếc mũi, vắt nửa quả chanh, thêm một muỗng đường, thế là ta có ngay chén nước mắm chua ngọt thơm lừng.
Vị của đọt mắm nêm rất lạ. Một chút hăng hăng của cây dại, một chút đăng đắng mùi thuốc, cái tươi rói mơn mởn của loài thảo mộc. Cọng mắm nêm chấm vào chút nước mắm được gia thêm cái cay se se của ớt, cái thơm của tỏi, vị chua chua ngòn ngọt đặc trưng, loáng cái đã hết veo cả dĩa.
Mắm nêm xóc tỏi, tôm, thịt heo thì đa dạng mùi vị hơn. Cái béo của thịt, của dầu phi, mùi hành hương, mùi ném quyến luyến đọt non không dứt. Vì vậy dù luộc, hấp hay xào, cái khó của người ăn đọt mắm nêm là đã sạch sành sanh mà vẫn còn thòm thèm hương vị. Loài cây thật lạ, quả thì gây thương nhớ, đọt cũng khơi gợi sự tiếc nuối. Phải chi cây bò lan thật rậm rạp, hái quả mỏi cả mắt, ngắt đọt xanh bầm cả móng tay cho thỏa cơn thèm thuồng.
Không chỉ có tác dụng an thần, ngủ ngon, đọt cây mắm nêm còn là loại rau được yêu chuộng vì mọc hoang, không hề được chăm bón. Điều đó đồng nghĩa với không thuốc hóa học, là loại rau sạch hoàn toàn. Vì thế nhiều hôm ra chợ, tôi bỗng ngỡ ngàng với đôi bó mắm nêm xanh ngắt. Loại rau dân dã nép mình cạnh những đọt khoai lang, tưởng e lệ nhưng đã lặng lẽ vươn những vòi xanh vẫy gọi. Hèn chi chúng cũng dần dần được đưa vào thực đơn của các nhà hàng, ngon mắt, ngon miệng, lại an toàn. Vì vậy, nếu vô tình thấy cây mắm nêm treo mình bên bờ giậu nào đó, các bạn hãy mỉm cười với nó, thầm cảm ơn loài cây nhỏ bé với vị ngon đặc trưng, mang lại cảm giác thảnh thơi từ lá cho đến quả nhé!
Bài, ảnh: MAI HUẾ