Tăng giá trị
Dưới tác động của biến đổi khí hậu, nhiều diện tích ô biền ven phá ở Quảng Thái thường xuyên nhiễm phèn, nhiễm mặn. Hàng năm, xã phải dành một phần kinh phí không nhỏ tiến hành xử lý chua, phèn cho đồng ruộng. Chỉ tính riêng vụ hè thu vừa qua, 7 ha lúa của HTX Tam Giang phải gieo sạ lại, thiệt hại không nhỏ về kinh tế.
Mô hình trồng khoai lang cho thu nhập trên 50 triệu đồng/ha
Trước thực tế trên, nhiều hộ đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích không thể canh tác hoặc canh tác không hiệu quả sang mô hình trồng sen kết hợp nuôi cá; mô hình cá – lúa… góp phần nâng cao thu nhập. Mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình anh Nguyễn Thanh Bình, thôn Lai Hà là một minh chứng.
Dẫn chúng tôi tham quan mô hình, anh Bình chia sẻ: Trước đây, kinh tế gia đình khó khăn nên chúng tôi quyết định thuê 3,5 ha đất khu vực này lập nghiệp. Lúc mới ra, đây chỉ là vùng ruộng trũng sản xuất lúa hiệu quả thấp, thậm chí còn thua lỗ. Ban đầu, tôi chỉ trồng lúa và nuôi vịt chạy đồng. Sau khi tham gia các lớp tập huấn của Trạm Khuyến nông, Phòng NN&PTNT huyện, tôi mới mạnh dạn phát triển mô hình theo hướng lúa xen cá, thả sen nuôi vịt. Nhờ đó, kinh tế gia đình được cải thiện đáng kể, mỗi năm cho lãi ròng trên 100 triệu đồng.
Tận dụng diện tích ruộng nhiễm phèn, nhiễm mặn ven phá để phát triển các mô hình trồng sen, nuôi cá đang là hướng mang lại hiệu quả cao. Theo ông Hoàng Tuấn Nam, Chủ tịch UBND xã Quảng Thái, mỗi ha lúa cho thu nhập khoảng 15 triệu đồng/năm; trong khi phát triển các mô hình khác như trồng sen- cá; cá- lúa cho thu nhập trên 90 triệu đồng/ha.
Ở vùng đất sản xuất lúa một vụ, người dân đưa nhiều loại cây trồng vào canh tác mang lại hiệu quả cao như: trồng mướp đắng trái vụ 80 triệu đồng/ha; dưa hấu 100 triệu đồng/ha.
Hoạt động liên kết trong sản xuất cũng được quan tâm với mô hình liên kết bao tiêu sản phẩm khoai lang mỡ. Trong năm, Công ty TNHH MTV Thực phẩm Huế ký hợp đồng thu mua 120 tấn khoai lang của người dân với giá 5.000 đồng/kg. Nhờ đó, thu nhập trên một đơn vị diện tích đạt trên 50 triệu đồng/ha, cao gấp nhiều lần so với trồng lúa.
Đa cây, luân canh
Để giúp nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng hiệu quả, hằng năm, chính quyền địa phương đề xuất huyện, các ngành chuyên môn hỗ trợ vốn, kỹ thuật, mở các lớp tập huấn, tổ chức cho nông dân tham quan các mô hình hiệu quả ở các địa phương khác; từ đó, giúp nông dân học tập kinh nghiệm, tiếp cận các tiến bộ khoa học, kỹ thuật để áp dụng trong sản xuất.
Ông Phạm Công Phước, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Thái nhận xét: Chuyển đổi cơ cấu cây trồng đang thể hiện được nhiều ưu thế; tuy nhiên vẫn còn đó nhiều nỗi lo. Nếu những năm trước, mô hình trồng nghệ giúp người dân khu vực rú cát thu nhập trên 100 triệu đồng/ha thì năm nay, nhiều hộ chẳng buồn thu hoạch vì giá nghệ tươi rớt. Đây cũng là nguyên nhân khiến một số người dân không mạnh dạn chuyển đổi sản xuất.
Theo ông Phạm Công Phước, song song với vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xã có những định hướng cụ thể trong chuyển đổi. Quá trình triển khai phân công từng cán bộ xã, HTX bám sát địa bàn tuyên truyền người dân không phát triển ồ ạt một loại cây trồng, tránh tình trạng được mùa mất giá; không đầu tư tập trung một loại cây trồng mà đầu tư xen ghép theo hướng đa cây, luân canh trên một đơn vị diện tích.
“Sắp tới, chúng tôi sẽ xúc tiến xây dựng thương hiệu cho một số cây trồng chủ lực địa phương, mở rộng liên kết với một số đơn vị. Cùng với đó, xã sẽ tiến hành vận động người dân thành lập các tổ, nhóm hợp tác gắn hoạt động sản xuất với chế biến nông sản để tăng giá trị sản phẩm nông nghiệp. Dự kiến, trong năm sẽ tập trung xây dựng thương hiệu mướp đắng Quảng Thái, kêu gọi đầu tư phát triển mô hình trà mướp đắng sấy khô”, ông Phước thông tin.
Bài, ảnh: Hoàng Loan