Nhìn vào số liệu thống kê ngành nông nghiệp Thừa Thiên Huế 6 tháng đầu năm 2018, đôi khi chúng ta chạnh lòng với bà con nông dân. Vẫn biết nông nghiệp là một ngành có giá trị gia tăng thấp và chứa đựng nhiều rủi ro. Và lẽ đương nhiên, những người theo ngành này phải chấp nhận những khó khăn nhất định. Song, sự bấp bênh lại là vấn đề khác. Có lẽ đây là vấn đề đáng bàn nhất của một nền nông nghiệp nhỏ lẻ, thiếu hẳn tính liên kết, xâu chuỗi của các khâu từ đầu vào đến đầu ra của sản phẩm.
Theo Cục Thống kê Thừa Thiên Huế, trong 6 tháng đầu năm khu vực nông, lâm, thủy sản tăng 1,99%, giảm đến 3,06% so với cùng kỳ năm 2017. Nó chỉ đóng góp 0,25 điểm phần trăm vào GRDP. Với một ngành nông nghiệp thường ở mức tăng trưởng khoảng trên dưới 2,5 – 2,7% năm thì mức sụt giảm với con số 3,06% không phải là một con số nhỏ. Nhưng cái khó của ngành nông nghiệp chính là sự thiếu ổn định, chứa đựng nhiều rủi ro, nghĩa là người nông dân luôn đối mặt với những khó khăn, bất trắc. Theo Cục Thống kê phân tích: 6 tháng đầu năm 2017 tăng 4,95%, đạt mức tăng cao này là do năm 2016 xảy ra sự cố môi trường biển. Điều này chúng ta có thể hiểu: mức tăng cao của năm 2017 là nhờ sự sụt giảm của năm trước là “ vì rủi ro”. Và năm nay thì lại sụt giảm mạnh.
Giảm về lượng là vậy, song về giá cũng tăng không đáng kể. Chỉ số giá bán sản phẩm của người sản xuất hàng nông, lâm nghiệp và thủy sản 6 tháng đầu năm 2018 tăng 0,72% so với cùng kỳ năm trước.
Trong bối cảnh như vậy, chúng ta cũng thấy ngành nông nghiệp có 2 điểm sáng đáng chú ý, đó chính là mảng thủy sản và lâm nghiệp. Về thủy sản, giá trị đưa lại cao nhất là con tôm. Diện tích nuôi tôm sú đạt 2.357 ha, tăng 4,1%, tôm thẻ chân trắng 333 ha, tăng 8,5%. Tính chung sản lượng thu hoạch 6 tháng đầu năm 2018 ước đạt 5.928 tấn, tăng 7,9%, trong đó sản lượng tôm tăng đến 18%. Chỉ số giá bán trong ngành nông nghiệp thì chỉ số giá bán của ngành thủy sản tăng cao nhất, đạt mức tăng 3,38%, trong khi đó hầu như sản phẩm nông nghiệp tăng không đáng kể, mức tăng chỉ 0,01%, còn ngành lâm nghiệp tăng 1,38%.
Với thế mạnh của Thừa Thiên Huế có diện tích mặt nước rộng lớn gồm biển, nước lợ, nước ngọt nên đây chính là một ngành cần chú trọng phát triển mạnh để đưa ngành nông nghiệp có tốc độ tăng trưởng cao hơn. Tuy nhiên, việc đánh bắt, nuôi trồng phải gắn với chế biến xuất khẩu để tránh sự bị động về thị trường tiêu thụ.
Trong ngành lâm nghiệp, đáng chú ý là mảng rừng trồng và khai thác gỗ. Diện tích rừng tập trung đạt 2.815 ha, tăng 11% so cùng kỳ. Song điều có thể thấy là diện tích đất lâm nghiệp cũng ngày càng hạn hẹp. Chính vì vậy, giải pháp để nâng giá trị của ngành lâm nghiệp chính là hướng vào việc nâng cao diện tích rừng trồng gỗ lớn. Theo tính toán của các chuyên gia ngành lâm nghiệp, rừng trồng gỗ lớn để lấy gỗ đưa lại giá trị cao hơn khoảng 20% so với rừng trồng gỗ lấy dăm. Tuy nhiên để thực hiện được điều này cần phải có chính sách của nhà nước phù hợp và sự đồng hành của các tổ chức tín dụng trong việc hỗ trợ vốn.
NGUYÊN LÊ