Hấp dẫn và mới mẻ

“Sáng tạo lại” bằng cảm xúc thẩm mỹ

Ngắm nhìn bộ tem của Dũng, người xem thấy một Huế hiện lên với những đền đài, lăng tẩm khi trầm mặc cổ kính trong sương khói buổi sớm, lúc lại bình yên dưới nắng vàng dịu nhẹ của mùa xuân. Những cô gái Huế trong tà áo dài thấp thoáng đầy e ấp mang lại nét duyên và sự sống động cho từng con tem. Bông sứ nở trắng, cây phượng già xanh tươi... Tất cả tạo nên một không gian đậm chất Huế và chỉ có ở Huế mà thôi. Chẳng thế mà “thành viên trong Hội đồng chấm điểm thốt lên: còn cảm thấy “hơi sương, cái nắng và không khí rất Huế” trong các bức vẽ!. Hoạ sĩ Nguyễn Thiện Đức, Trưởng Khoa mỹ thuật ứng dụng, Trường đại học Nghệ thuật Huế cho hay.

Hồ Mạnh Dũng, tác giả Đồ án thiết kế Bộ tem giới thiệu kiến trúc cổ thời Nguyễn

“Bộ tem này được vẽ bằng máy tính, điều mà không ít sinh viên đang thực hiện trong thiết kế; nhưng cái mà Dũng làm được là “sáng tạo lại” những di tích kiến trúc thời Nguyễn bằng cảm xúc thẩm mỹ riêng, không giống như bức vẽ phong cảnh ta hay thấy như kiểu vẽ màu nước, bột màu, hay sơn dầu thường gặp, cũng không khô cứng như những cách vẽ bằng máy tính phổ biến hiện nay. Thần thái của những kiến trúc cổ ấy vẫn được thể hiện sống động, nhưng không phải sao chép hiện thực. Các bố cục được chọn lọc cẩn thận, với một cách diễn tả trong trẻo hơn và có phần tươi mới hơn, tạo nên những rung động mới cho người xem...”, hoạ sĩ Nguyễn Thiện Đức nhận xét.

Bộ tem chính

“Dù không sinh ra và lớn lên ở Huế nhưng 5 năm sống và học tập tại Trường đại học Nghệ thuật Huế, mảnh đất này dường như đã trở thành quê hương thứ hai của em”, Hồ Mạnh Dũng, tác giả đồ án tâm sự. Cũng chính vì tình yêu với Huế, Dũng đã quyết định chọn đề tài thiết kế bộ tem quảng bá kiến trúc cổ thời Nguyễn, “góp một phần công sức nhỏ bé của mình làm đẹp thêm cho vùng đất mộng mơ này”.

Bộ tem phụ

Với Dũng, kiến trúc Huế thật phong phú và một trong những cái làm nên vẻ hấp dẫn của Huế chính là kiến trúc thời Nguyễn. Vẻ đẹp của kiến trúc triều Nguyễn, theo Dũng, không nằm ở sự nguy nga đồ sộ mà ở sự hài hoà giữa kiến trúc với cảnh quan thiên nhiên. “Nét đẹp của nghệ thuật kiến trúc Huế còn ở chiều cao của các công trình: tháp Phước Duyên chùa Thiên Mụ 7 tầng nhưng chỉ cao 21m, những công trình kiến trúc lớn như cung điện, lăng tẩm... cũng không quá cao so với hàng cây làm đẹp thêm cho các công trình. Điều này tạo nên cảm giác cổ kính nhưng gần gũi”, Dũng hào hứng.

Tính ứng dụng cao

 “Em sử dụng hình ảnh 9 công trình tiêu biểu của Huế, đó là Phu Văn Lâu, cửa Ngọ Môn, cửa Hiển Nhơn, Văn Miếu (thuộc kiến trúc cung đình); chùa Thiên Mụ, lăng Tự Đức, lăng Minh Mạng (kiến trúc lăng tẩm) và cầu ngói Thanh Toàn, nhà rường Huế (kiến trúc dân gian) để làm hình tượng sáng tạo vì con số 9 là số đẹp theo quan niệm của dân gian và em muốn liên tưởng đến hình ảnh cửu đỉnh, cửu vị thần công”, Dũng lý giải. Nhằm tạo sự mới lạ, phá cách nhưng vẫn giữ được cấu trúc và đặc trưng của mỗi công trình, Dũng sử dụng ngôn ngữ đồ họa 2 chiều để thiết kế. Việc này tưởng chừng đơn giản, nhưng ai đã từng vẽ bằng máy tính sẽ thấy rất khó thực hiện, nếu không giỏi kỹ năng sử dụng các phần mềm 2D và quan trọng nhất là nếu thiếu sự tinh tế và thiếu một tâm hồn nhạy cảm. Đặc biệt Dũng lại không phải là người Huế. 

Poster phát hành

Bên cạnh đó, tác giả đã thay đổi bố cục màu sắc và góc nhìn khác nhau một cách rất tinh tế. Những hình ảnh con người, cây cối như cây phượng, cây sứ,... được chọn lọc kỹ càng tôn thêm vẻ đẹp cho các công trình và thể hiện được đặc trưng của Huế. Bộ tem vì thế cũng trở nên hấp dẫn và mới mẻ.

Đi cùng với bộ tem chính, tác giả còn khéo léo tạo nên sự phong phú cho thiết kế của mình với các phương án phụ kèm theo như: poster phát hành, bộ tem hình lục giác đều, bộ lịch để bàn rất xinh xắn, thể hiện được “nét Huế” nhẹ nhàng và đậm chất thơ. Không chỉ là sự mới lạ trong thị trường tem bưu chính, bộ tem của Dũng còn có tính ứng dụng cao bởi từ những hình ảnh trong bộ tem có thể chuyển thể sang những loại hình khác như lịch, họa tiết áo dài… Tháng 5/2013, đồ án của Dũng đã được chọn tham gia Triển lãm sáng tạo của sinh viên và cán bộ trẻ Đại học Huế và đạt giải ba.

Để sáng tạo nên bộ tem hoàn chỉnh giới thiệu kiến trúc cổ thời Nguyễn, Dũng đã dành nhiều tâm huyết và thời gian để đi thực tế. “Qua quá trình nghiên cứu và sáng tác trong một năm, được tiếp cận với các công trình kiến trúc, em nhận thấy hầu hết các công trình đã xuống cấp trầm trọng một phần là do thời gian và một phần do sự vô ý thức của con người. Thông qua đồ án thiết kế này, em muốn gửi tới người xem một thông điệp “Hãy gìn giữ và bảo tồn những giá trị văn hoá mà cha ông ta đã gây dựng nên để hôm nay chúng ta có thể tự hào với bạn bè thế giới. Đó là giá trị của cả một dân tộc!”, Dũng chia sẻ.

Đồ án tốt nghiệp của Dũng đã được Hội đồng tốt nghiệp đánh giá cao bởi đây là một đồ án mang tính ứng dụng cao, có ý nghĩa thực tiễn cụ thể trong việc quảng bá một số hình ảnh di tích Huế nằm trong quần thể Di sản Văn hoá thế giới trên một hình thức đồ họa là bộ tem. Mục tiêu lớn nhất là quảng bá và kêu gọi bảo tồn các giá trị vật thể còn lại của Huế thông qua con tem với hình thức liên lạc thư tín đến mọi miền đất nước hay ra khỏi biên giới quốc gia.

Mong rằng trong một ngày không xa, bộ tem giới thiệu kiến trúc cổ thời Nguyễn của Hồ Mạnh Dũng sẽ được phát hành để vẻ đẹp của kiến trúc thời Nguyễn nói riêng và di sản văn hoá Huế nói chung được giới thiệu tới người dân và mọi miền đất trên thế giới...