Khi phiến quân IS chiếm nhiều vùng đất rộng lớn của Iraq và Syria, nhiều người đã không khỏi ngạc nhiên khi Lầu Năm Góc ngày 23/9 vừa qua đã nhắm tên lửa hành trình Tomahawk và các hỏa lực khác không chỉ vào IS mà còn vào một nhóm nhỏ hơn, bao gồm những kẻ từng là thành viên của al-Qaeda, ở tây bắc Syria.
Được biết nhóm này hoạt động phần lớn trong bí mật.
Nhưng qua một đêm, hoạt động bí mật của Khorasan đã bị lộ tẩy. Lầu Năm Góc cáo buộc Khorasan lên kế hoạch cho “các vụ tấn công lớn” nhằm vào phương Tây. Lầu Năm Góc cũng cho biết họ đã loại bỏ được các phiến quân đang trong “giai đoạn cuối” để chuẩn bị cho âm mưu tấn công vào châu Âu và Mỹ.
 |
| Mỹ và đồng minh đang tiến hành không kích phiến quân ở Syria. |
Khorasan do một thành viên từng làm trong đội quân của Osama bin Laden đứng đầu. Ngoài ra, nhóm này còn có những thành viên “cộm cán” khác của al-Qaeda. Theo các chuyên gia và chính quyền Tổng thống Mỹ Obama, thì Khorasan không phải là một nhóm mới.
Theo Bộ trưởng tư pháp Mỹ Eric Holder, trước lo ngại về nhóm này, giới chức Mỹ đã thiết lập quy định mới đối với hành khách trên các chuyến bay tới Mỹ vào tháng 7 vừa qua, nhằm ngăn chặn khả năng xảy ra các vụ tấn công.
Trong khi đó, CNN dẫn một nguồn tin tình báo cho biết, âm mưu tấn công của nhóm này bao gồm dùng bom làm từ thiết bị phi kim loại như hộp chứa thuốc đánh răng, quần áo ngâm trong chất nổ.
Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes miêu tả nhóm này gồm “các thành viên nòng cốt của al-Qaeda dạt từ Afghanistan và Pakistan tới Syria”, và Lầu Năm Góc đã hành động bởi tin rằng âm mưu tấn công của chúng nhằm vào các mục tiêu của phương Tây là “nhãn tiền”.
Lầu Năm Góc cho biết phần lớn trong số 40 tên lửa hành trình Tomahawk được phóng tới các mục tiêu ở Syria vào ngày 23/9 vừa qua là nhằm vào hang ổ của Khorasan và các trại huấn luyện của chúng gần Aleppo.
Hành động đối với Khorasan đã được Mỹ cân nhắc từ lâu và là “hành động riêng rẽ, khác với hành động đối phó đe dọa ngày càng lớn của IS”, một quan chức cấp cao của Mỹ cho hay.
Matthew Henman, người đứng đầu Trung tâm khủng bố và Nổi dậy của HIS Janes, cơ quan phân tích quân sự, cho biết chiến binh Khorasan đã lẻn vào Syria để liên hệ với Mặt trận Al-Nusra, một chi nhánh của al-Qaeda tại Syria.
Dù nguồn tài chính và vũ khí bị hạn chế, nhưng Khorasan đã “tận dụng được khoảng trống và tình hình hỗn loạn tại Syria”, giáo sư đại học Miền Tây bắc ở Mỹ Max Abrahms, nhà phân tích tại Ủy ban Đối ngoại quốc hội Mỹ, cho biết với AFP.
“Linh cẩu” Khorasan
Abrahms cho rằng bằng cách tận dụng sự hỗn loạn, đổ nát ở Syria, và ít quan tâm tới việc chiếm các lãnh thổ hơn nhóm IS, “Khorasan giống như linh cẩu, thường nhặt nhạnh các mẩu xác động vật”.
Quân số lớn nhất của nhóm này ước tính chỉ vào khoảng 1.000, trong khi IS ước tính có tới 31.000 tay súng.
Cũng theo Abrahms, thủ lĩnh của Khorasan Muhsin al-Fadhli được cho là có mối quan hệ thân thiết với người sáng lập al-Qaeda, Bin Laden, và nhóm này được xem là chi nhánh của al-Qaeda, chứ không phải của IS.
“Việc Mỹ tấn công nhóm Khorasan ngay trong đợt không kích đầu tiên vào Syria cho thấy Mỹ đánh giá mức độ nguy hiểm của nhóm này như thế nào”, ông nói.
Trong phát biểu ngắn gọn, Tổng thống Obama chỉ giải thích việc tấn công vào căn cứ của Khorasan là không bỏ qua “bất kỳ thiên đường an toàn nào của bọn khủng bố đang đe dọa người dân của chúng ta”.
Trung tướng William Mayville, giám đốc các chiến dịch của Bộ chỉ huy Liên quân Mỹ, cho biết Khorasan “rõ ràng là không hề nhắm vào người dân Syria” hay chính quyền của Tổng thống Assad.
“Chúng đang tiết lập chân rết ở Syria nhằm tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào phương Tây”, ông cho hay và cảnh báo Khorasan đang tuyển các tay súng nước ngoài có thể dùng hộ chiếu phương Tây để trở về nước họ, tiến hành các cuộc tấn công.
“Việc al-Qaeda muốn tấn công Mỹ không có gì mới”, Aron Lund, biên tập viên của trang web “Syria trong khủng hoảng”, do tổ chức hòa bình quốc tế Carnegie Endowment for International Peace, điều hành cho hay.
“Tin về nhóm chống phương Tây do al-Qaeda điều hành và có liên hệ với Mặt trận Al-Nusra này xuất hiện chỉ hơn một tuần trước, qua thông tin rò rỉ của tình báo Mỹ. Điều này chắc chắn là một sự trùng hợp thú vị”, ông nhận định.
Tổ chức theo dõi nhân quyền Syria có trụ sở tại Anh cho hay khoảng 50 chiến binh al-Qaeda có liên quan đến Khorasan đã bị tiêu diệt trong các cuộc không kích của Mỹ và đồng minh. Ngoài ra còn có 70 tay súng IS khác cũng bị tiêu diệt.