Theo ông Nguyễn Thanh Kiếm, Giám đốc Sở LĐ-TB& XH, với 48 cơ sở hiện có, hệ thống đào tạo nghề trên toàn địa bàn hoàn toàn có đủ năng lực để đào tạo nghề. Tuy nhiên, việc tuyển sinh nghề từ đầu năm đến nay đạt thấp một phần là do nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia về dạy nghề (24,150 tỷ đồng) mãi đến gần cuối tháng 6 mới được bố trí.

Bên cạnh nguyên nhân tác động trực tiếp, có thể nhận thấy việc tuyển sinh đào tạo nghề gặp khó từ nhiều vấn đề khác. Rõ ràng là cơ hội vào đại học công lập là khá rộng rãi với rất nhiều mã ngành để thí sinh chọn lựa. Bên cạnh đó là sự mời chào từ phía các trường đại học mở, đại học dân lập...Thế nên cũng là điều dễ hiểu khi đa phần học sinh chọn thi vào trường nghề như là một giải pháp tình thế do điều kiện, hoàn cảnh; hoặc chỉ là giải pháp tình thế khi không thể thi đậu vào đại học. Theo các chuyên viên của Sở LĐ-TB&XH thì ở khía cạnh này còn có một vấn đề khác, đó là mặc dù hai bộ LĐ-TB&XH và GD-ĐT đã ký kết văn bản về liên thông trong đào tạo nghề nhưng hiện nay, việc triển khai vẫn chưa thực hiện được do chưa có hướng dẫn. Bên cạnh đó, chính sách ưu đãi dành cho học sinh các trường trung cấp nghề và cao đẳng nghề là không nhiều.

Ở một cách nhìn tiệm cận hơn, nhiều doanh nghiệp và một số cơ sở sản xuất không thể tiếp nhận thêm lao động, thậm chí là sa thải bớt lao động do những khó khăn về kinh tế. Thậm chí nếu có nhận thì tiêu chí tuyển chọn của họ cũng trở nên khắt khe hơn. Chính vì thế, dòng lao động – nhất là lao động trẻ - vẫn chảy về các trung tâm lớn, cơ hội có việc làm dễ hơn như TP Hồ Chí Minh và họ cũng không mất nhiều thời gian hay chi phí để học nghề.

Trong một cách nêu vấn đề khác, ông Nguyễn Xuân Quang, Phó GĐ Sở LĐ-TB&XH cho rằng, việc tuyển sinh học nghề khó còn vì tính năng động, chủ động của các trường, cơ sở dạy nghề của chúng ta hãy còn hạn chế, nghề đào tạo lại cũ, không còn phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động. Một số nghề có nhu cầu học cao như điều dưỡng, y tá... nhưng các trường lại không có chỉ tiêu đào tạo. Có trường đã được đầu tư đến vài chục tỷ nhưng mỗi năm cũng chỉ tuyển vài chục học sinh học nghề. Đây cũng có thể được xem như là những cái khó riêng trên địa bàn tỉnh trong cái khó chung về tình hình tuyển sinh cho các trường nghề hiện nay trên phạm vi cả nước.

Cùng với việc hướng nghiệp dạy nghề cho người dân phải tốt hơn như tiêu chí đã được đặt ra lâu nay, một việc đã được Sở LĐ-TB&XH lên kế hoạch là sẽ tiến hành kiểm tra, đánh giá việc sử dụng thiết bị đào tạo nghề, chất lượng chương trình, giáo trình, chất lượng đội ngũ (cả về giảng dạy, quản lý) và hiệu quả sau đào tạo đối với các trường, cơ sở dạy nghề. Cái khó riêng hy vọng sẽ được tháo gỡ khi các trường nghề thể hiện được tính sáng tạo và năng động, thể hiện được sự tiếp ứng đối với nhu cầu lao động và ngành nghề lao động của xã hội ở phạm vi hơn cả địa bàn tỉnh. Chỉ khi thấy được cơ hội về việc sở hữu một “tấm vé” tốt, người lao động mới mặn mà với các trường nghề.

Hạnh Nhi