Thực ra thì không phải họ, mà chính chúng tôi mới là người cảm thấy áy náy vì vô tình gây phiền cho đồng nghiệp. Họ đang tìm một vị trí thích hợp nhất để có những khuôn hình ưng ý về lễ trao giải ảnh báo chí “ASEAN – một cộng đồng” được tổ chức tại tầng 10, Tòa nhà Hội Nhà báo Việt Nam tại Hà Nội.
Giữa chừng, ngay giàn chân máy phía trên mình chợt có những tiếng gọi nhỏ: “Anh ơi, anh gì ơi…” rồi đến lúc có vẻ không chịu được nữa, một người rướn xuống, đập vào lưng một phóng viên ảnh gần chỗ tôi, giọng nhỏ nhưng dứt khoát: “Anh xuống dưới này đứng cùng cho tụi em nhờ! Cái lưng, cái đầu của anh cứ dính hết vào khuôn hình!”. Một tiếng nói khác cất lên từ phía sau hàng chân máy: “Các bạn nhích ra một tý cho anh ấy đứng nào. Mời anh lên đây”. Tôi quay lại, đúng là một vị trí đẹp nhất đã vừa được thiết lập đủ để người phóng viên ảnh đứng vào đội hình.
Tôi cũng không rõ khi một mình một không gian và thoải mái xoay trở phía trước các đồng nghiệp, người phóng viên ảnh kia có vui vì thấy mình tìm được một vị trí quá tốt hay không; cũng không biết anh ta đã ghi lại được bao nhiêu khoảnh khắc, nhưng rõ ràng là khi đứng vào đội hình và mọi thứ về đúng trật tự của nó, có lẽ cái được lại là điều lớn hơn rất nhiều.
Một lần khác cũng khá lâu, tôi nhớ mình đã đỏ mặt khi nhìn lên bục diễn giả, đập ngay vào mắt là ba phóng viên đứng sau chân máy. Họ đứng ở trên cao và dĩ nhiên là quay lưng lại với các đại biểu. Vấn đề là ở chỗ, các đồng nghiệp của tôi đã đứng ở đó khá lâu và còn mở cả bản tài liệu để dò xem báo cáo đã được đọc đến đâu. Người ngồi bên cạnh ghé sang hỏi nhỏ “Phóng viên nhà mình à chị?”. Thú thật là tôi đã đỏ mặt một lúc vì sự bất nhã. Ai cũng hiểu đó là công việc, nhưng ai cũng hiểu là nếu không thể có góc tác nghiệp tốt hơn, thì cũng chỉ nên tác nghiệp nhanh để trả lại không gian trang trọng cho hội nghị.
Tôi cũng nhận được chia sẻ từ các đồng nghiệp khác khi trao đổi lại về điều này. Tuy nhiên cũng có người cho rằng, cái này là do không có quy định khu vực dành riêng cho báo chí, nên các bạn phóng viên đã có phần nào tự tác.
Tôi thì cứ nghĩ, có thể không có quy định bằng văn bản trong những hội nghị, cuộc họp, hội thảo cụ thể nào đó, song những điều cơ bản nhất khi ứng xử trong tác nghiệp là điều phải nằm lòng. Nó còn là văn hóa nữa. Như anh bạn phóng viên ảnh tại lễ trao giải ở Hà Nội, chắc hẳn sẽ thấy mình phải khác trong những tác nghiệp lần sau. Ông bà ta có câu “ăn xem nồi, ngồi xem hướng” mà. Cái khôn lỏi hoặc thậm chí là mặc kệ, chỉ làm sao để mình có được những khuôn hình tốt nhất, chắc chắn không phù hợp trong những buổi lễ hay hội nghị như thế này.
Một chỗ, giữa mọi người trong những trường hợp như thế chắc chắn sẽ nói được nhiều điều về chính bạn.
LÊ HÀ CHI