Thiếu vốn
Là 1 trong 2 xã của Hương Trà được tỉnh chọn làm xã điểm xây dựng XD NTM, Hương Vinh có nhiều thuận lợi như: tỷ lệ đô thị hóa cao, tỷ lệ hộ nghèo thấp nhất thị xã (3,95%) và xuất phát điểm đạt nhiều tiêu chí nhất (11/19). Sau hơn 3 năm triển khai chương trình, đến nay, Hương Vinh chỉ mới đạt thêm 3 tiêu chí. Trong giai đoạn nước rút để hoàn thành chương trình XDNTM giai đoạn 2014-2015, Hương Vinh cần trên 20 tỷ đồng để triển khai các hạng mục, như: nhà văn hóa thể thao xã, nâng cấp đường giao thông nông thôn (dài 2km), xây mới 6 phòng tiểu học; nâng cấp, xây dựng nhà văn hóa của 8/9 thôn và hệ thống thoát nước của 3/9 thôn. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Bổn cho biết, tuy là đơn vị được tỉnh chọn làm điểm nhưng nguồn vốn triển khai cho địa phương rất hạn chế. Chính việc thiếu nguồn lực tài chính nên xã gặp khó trong đầu tư, xây dựng các công trình. Tương tự, tại xã Hương Bình, nhóm tiêu chí trường học hiện vẫn chưa đạt do thiếu 4 phòng học, 5 phòng chức năng, hệ thống tường rào... của trường tiểu học và THCS trị giá trên 6 tỷ đồng.
 |
|
Chế biến mủ cao su ở Hương Bình gây ra mùi hôi, ảnh hưởng đến môi trường
|
Tiêu chí nhà văn hóa trung tâm hiện cũng đang khuyết tại nhiều địa phương. Theo quy định tại tiêu chí số 6, xã đạt chuẩn NTM phải có nhà văn hóa và khu thể thao xã đạt chuẩn gồm: nhà đa năng, hội trường, các phòng chức năng, phòng thể thao và công trình phụ trợ... Chưa kể mỗi thôn phải có nhà sinh hoạt cộng đồng (NSHCĐ). Đây là một tiêu chí mà hầu như các xã khó đạt bởi thiếu vốn. Anh Nguyễn Chánh Thắng, Chủ tịch UBND xã Hương Bình nói: “Tính sơ sơ, nhà văn hóa trung tâm thôi cũng cần 3 tỷ đồng xây dựng. Đó là chưa kể cần thêm 1,5 tỷ đồng đầu tư 3/7 NSHCĐ”. Cùng chung khó khăn đó, hiện, Hương Toàn và Hương Phong cũng là 2 địa phương “gặp khó” với tiêu chí này. Nhà họp thôn xã Hương Toàn đang còn “ké” khuôn viên các trường mầm non, đình làng. Riêng nhà văn hóa xã vẫn dùng tạm hội trường UBND xã.
Gặp khó về tiêu chí môi trường
Sau hơn 3 năm triển khai Chương trình quốc gia về XD NTM, đến nay, Hương Vinh và Hương Bình là 2 địa phương đạt 14/19 tiêu chí, Hương Toàn và Hương Phong cùng đạt 13 tiêu chí. Tuy nhiên, chưa có địa phương nào đạt tiêu chí về môi trường. Hầu hết các xã đều gặp phải các vấn đề như: nghĩa trang chưa được xây dựng theo quy hoạch; chất thải, nước thải chưa được thu gom xử lý theo quy định; các cơ sở sản xuất, kinh doanh chưa đạt tiêu chuẩn về môi trường... Ngoài ra còn nhiều lý do khác nữa. Theo Chủ tịch UBND xã Hương Vinh Nguyễn Văn Bổn, mặc dù địa phương phấn đấu năm 2014 đạt tiêu chí về môi trường nhưng thực tế vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề như: Chưa dứt điểm được hoạt động của các lò gạch ở Thủy Phú; hệ thống nước thải tại một số thôn và chợ chưa đảm bảo; ô nhiễm ở một số làng nghề... vẫn chưa được khắc phục. Thực tế này cũng đang diễn ra tại các địa phương, đặc biệt là các làng nghề có tiếng như: bún Vân Cù, rượu Dương Sơn đều có tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh chưa đạt tiêu chuẩn môi trường.
Anh Nguyễn Văn Tho, Chủ tịch UBND xã Hương Toàn thừa nhận: “Ý thức của một bộ phận không nhỏ người dân làng nghề rất kém, chưa chủ động khắc phục, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Chúng tôi đang tập trung vận động nhân dân phát huy vai trò, trách nhiệm với cộng đồng”. Ngoài ra, trong việc xây dựng nghĩa trang nhân dân theo quy hoạch, các địa phương cũng đang rất lúng túng do thiếu kinh phí đầu tư và đất đai. Thêm vào đó, việc sử dụng đất nghĩa trang vẫn còn phụ thuộc vào phong tục, tập quán địa phương. Hiện, xã nào cũng có nhiều điểm chôn cất, thậm chí có điểm ngay sát khu dân cư và chưa có hệ thống xử lý nước thải...
Theo ông Nguyễn Xuân Ty, Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà, để sớm hoàn thành mục tiêu đạt chuẩn NTM cho các xã điểm trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế thì các địa phương tập trung làm trước các tiêu chí dễ, ít tốn kinh phí. Cùng với đó, thị xã sẽ huy động mọi nguồn lực để đầu tư hạ tầng, đồng thời tiếp tục huy động nguồn vốn từ trong nhân dân, doanh nghiệp...; lựa chọn công trình, dự án ưu tiên đầu tư, tránh việc sử dụng kinh phí vào công trình chưa thiết yếu. Tập trung nguồn lực để nâng cao thu nhập, phát triển sản xuất cho người dân. Theo đó, để hoàn thành mục tiêu 2 xã đạt NTM vào năm 2015, trước mắt, thị xã sẽ trích ngân sách khoảng 6-7 tỷ để đầu tư xây dựng các nhà văn hóa, trung tâm thể thao cho 2 địa phương này.