Mỹ kiên quyết

Tờ WashingtonTimes cho biết, Tổng thống Obama nêu rõ, sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông không phải là mối quan tâm đặc biệt của Mỹ, bởi Mỹ không có lợi ích trong các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ ở vùng biển này. Tuy nhiên, sự hung hăng đó làm cản trở đến tự do an toàn hàng hải ở Biển Đông lại thực sự trở thành vấn đề mà Mỹ muốn giải quyết.

Tổng thống Obama phát biểu tại Liên Hợp Quốc ngày 28.9. Ảnh: Washingtontimes

Tổng thống Obama nhấn mạnh, Mỹ quan tâm tới việc giữ vững các nguyên tắc cơ bản về tự do đi lại, tự do thương mại cũng như việc giải quyết các tranh chấp bằng luật pháp quốc tế, chứ không phải bằng vũ lực. Tổng thống Obama nhấn mạnh: “Chính vì vậy, chúng tôi sẽ bảo vệ các nguyên tắc này, đồng thời khuyến khích Trung Quốc cùng các bên giải quyết tranh chấp một cách hòa bình”. Chính quyền Obama trước đó đã chỉ trích việc Trung Quốc tiến hành bồi đắp và cải tạo quy mô lớn ở khu vực quần đảo Trường Sa cũng như việc xây dựng các cơ sở, trong đó có ít nhất 3 đường băng, mà Washington cho rằng Bắc Kinh sử dụng cho mục đích quân sự.

Trong một động thái nhằm bảo vệ các hoạt động trên biển của Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố trước LHQ: “Chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia là bất khả xâm phạm và không được can thiệp vào các vấn đề nội bộ của quốc gia đó. Các quốc gia lớn mạnh và giàu có không nên bắt nạt các quốc gia nhỏ bé và yếu thế”.

Ba ngày trước đó tại Nhà Trắng, cuộc hội đàm cấp cao Mỹ- Trung dù đề cập đến vấn đề Biển Đông nhưng không giải quyết được tình hình bế tắc hiện nay. Dù Mỹ yêu cầu Trung Quốc ngừng xây dựng đảo trái phép trên Biển Đông, nhưng Bắc Kinh vẫn ngang ngược khẳng định “họ có quyền làm điều đó”. Tổng thống Obama đã đề nghị với phía Trung Quốc về việc giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ bằng luật pháp quốc tế. Ông cho rằng cần có một nghị quyết giữa các quốc gia tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông hay biển Hoa Đông và dù Mỹ không phải là bên có tranh chấp tại hai vùng biển này song Washington mong muốn các bên tôn trọng những quy định và luật pháp quốc tế.

“Tôi lãnh đạo quân đội hùng mạnh nhất thế giới”

Việc nhà lãnh đạo của siêu cường số 1 thế giới chính thức phát biểu về vấn đề Biển Đông tại diễn đàn LHQ được giới phân tích cho rằng là động thái mạnh mẽ và công khai nhất của Washington gửi đến Bắc Kinh. Giới phân tích bình luận rằng, bài diễn văn của ông Obama được “nói vo”, bằng giọng điệu chậm rãi, nhưng chắc chắn đã gửi đi nhiều thông điệp ẩn ý không chỉ với Trung Quốc mà cả Nga.

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh trước LHQ rằng, trong những trường hợp cần thiết, Mỹ luôn sẵn sàng phương án quân sự, tuy nhiên Washington luôn kêu gọi sử dụng biện pháp hòa bình để giải quyết mọi vấn đề toàn cầu. Ông Obama nói: “Tôi lãnh đạo một quân đội hùng mạnh nhất thế giới và không ngần ngại sử dụng quân sự để bảo vệ nước Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, hôm nay tôi đứng đây, trước các bạn, tôi muốn làm rõ vấn đề cốt lõi là các quốc gia trên thế giới không thể quay lại lối cũ đơn phương sử dụng vũ lực và cưỡng chế. Chúng ta không thể nhìn ngược”.

Ông Obama cũng nói thêm rằng, sự hợp tác giữa các quốc gia là điều cần thiết trong thế kỷ 21. “Nếu chúng ta không thể làm việc với nhau hiệu quả hơn, chúng ta sẽ phải chịu hậu quả. Chúng tôi hiểu rằng Mỹ không thể một mình giải quyết các vấn đề của thế giới. Tại Iraq, Mỹ đã học được bài học đau đớn "rằng Mỹ không thể hành động một mình” - Tổng thống Obama nhấn mạnh.

Cùng ngày với bài phát biểu của hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung tại LHQ, tờ Want China Times trích dẫn tài liệu từ nhật báo Hàn Quốc Joong An Ilbo cho biết, để đối phó với chiến thuật của Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông, Thủy quân lục chiến Mỹ tiến hành kế hoạch tái bố trí 15% lực lượng tại Hawaii và bên ngoài hải đảo này. Tài liệu của nhật báo Hàn Quốc Joong An Ilbo cho biết, lực lượng viễn chinh của Mỹ, với 190.000 quân, sẽ được huy động và phối hợp với Hải quân Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương. 

Theo Dân Việt