Ngày 25/6, Chính phủ của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã quyết định tạm ngừng đối thoại với Mỹ về viện trợ quốc phòng cho nhà nước Do Thái, đến khi các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) kết thúc. Tại thời điểm đó, hai quốc gia đồng minh đang tìm cách tiến tới một thỏa thuận về gói tài trợ có thời hạn 10 năm, với mục đích mở rộng viện trợ quốc phòng của Mỹ cho Israel.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong một cuộc họp tại New York (Mỹ). Ảnh: Reuters.

Trước khi bị trì hoãn, hai bên đã tiến gần tới một gói viện trợ trị giá từ 3,6 đến 3,7 tỷ USD/năm, các quan chức Mỹ và Israel cho biết. Họ dự đoán gói viện trợ này có thể tăng cao hơn nữa, bởi Israel khẳng định cần thêm nguồn kinh phí để phản ứng với những động thái bất ngờ từ Iran, chẳng hạn như một đòn không kích.

Theo Đại sứ Ron Dermer, “trong bối cảnh thỏa thuận hạt nhân đang được thực hiện, Israel hy vọng có thể tiến đến một chính sách chung với Mỹ để ứng phó với những nguy cơ tiềm tàng từ Iran. Thảo luận về một Biên bản ghi nhớ hợp tác mới giữa Israel và Mỹ vốn được trì hoãn trong một thời gian đang được nối lại tại Washington”.

“Israel hy vọng các cuộc thảo luận hiện nay chúng tôi đang tham gia sẽ mang lại một thỏa thuận lâu dài, giúp Israel nâng cấp đáng kể khả năng quân sự để tự bảo vệ đất nước trước các mối đe dọa, theo cách riêng của chúng tôi; cũng như hỗ trợ Israel giải quyết những thách thức rất lớn hiện nay trong khu vực”, ông Dermer nhận định.

Quan chức quân sự hàng đầu của Mỹ, Tướng Marine Joseph Dunford đến Israel hôm qua (17/10) và dự kiến tham gia vào các cuộc thảo luận về quốc phòng tại nước này. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Moshe Yaalon sẽ sang thăm Washington vào cuối tháng 10 để theo đuổi những cuộc đàm phán, và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu dự kiến có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Trắng vào ngày 9/11 sắp tới.

Lê Thảo (lược dịch từ Reuters & Nytimes)