Luật BHXH sửa đổi quy định, từ năm 2016 sẽ thay đổi về cách tính đóng BHXH trên cơ sở tiền lương cộng phụ cấp ghi trên hợp đồng lao động chứ không thuần lương cơ bản như trước kia. Mức đóng vẫn không thay đổi, người lao động đóng 8% và người sử dụng lao động đóng 18%.
 |
|
Công nhân đang làm việc ở Công ty Sợi Phú Bài . Ảnh: Thanh Hương
|
Các đợt thanh tra của ngành Lao động TB&XH tỉnh cho thấy: Phần lớn các doanh nghiệp đều có hai bảng lương, một bảng lương làm căn cứ đóng thuế và một bảng lương để tính đóng BHXH. Thường thì mức lương cơ bản để tính đóng BHXH thấp hơn rất nhiều so với thu nhập thực tế, chỉ chiếm khoảng 66% mức thu nhập thực lĩnh của người lao động. Chính việc áp dụng mức đóng như thế đã dẫn đến các chế độ thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp và lương hưu của lao động không được đảm bảo.
| Theo quy định của Luật BHXH, từ ngày 01/01/2016, người sử dụng lao động, người lao động trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp từ 30 ngày trở lên ngoài việc đóng đủ số tiền còn phải nộp tiền lãi gấp 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH. |
Có rất nhiều ý kiến về Luật BHXH sửa đổi. Không ít người cho rằng, nên nhìn vào những điểm có lợi về lâu dài trong chính sách mới, đóng nhiều thì hưởng lương hưu cao. Nhiều người đi làm lương rất cao nhưng lại đóng BHXH chưa bằng nửa lương thực lĩnh. Về già không có nguồn thu nào khác, dễ hụt hẫng khi phải lo nhiều thứ trong cuộc sống. Trong khi đó, hàng năm, tiền lương hưu đều được điều chỉnh nên không phải lo lắng khi lương hưu không “chạy đua” nổi với trượt giá. Theo Luật BHXH sửa đổi, người lao động bị tái phát thương tật, bệnh tật do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp được chủ động đi giám định mức suy giảm sức khoẻ để làm căn cứ hưởng chế độ BHXH và được Quỹ BHXH thanh toán phí giám định y khoa. Người lao động được quản lý sổ BHXH của mình để theo dõi quá trình đóng, hưởng BHXH.
Quy định này giúp người lao động khi về hưu không bị rơi vào ngưỡng cận nghèo vì tiền lương hưu quá thấp. Tuy nhiên, cả doanh nghiệp và người lao động vẫn còn âu lo khi ảnh hưởng đến quyền lợi của mình. Anh Nguyễn Hữu Nghĩa, một lao động làm trong ngành điện tử ở Khu công nghiệp Phú Bài (Hương Thủy) cho biết: “Lương hàng tháng chúng tôi vẫn không đủ sống, giờ các khoản phụ cấp phải đóng BHXH thì sẽ rất khó khăn. Hơn nữa, chúng tôi lo mất việc khi doanh nghiệp đã tính đến tiết giảm nhân sự, giảm phụ cấp để giảm chi phí hàng tháng”.
Trong bối cảnh sản xuất, kinh doanh vẫn còn khó khăn, chi phí tăng hàng tháng là thách thức không nhỏ đối với doanh nghiệp. Cùng với tăng lương tối thiểu vùng, tăng tiền đóng BHXH sẽ khiến doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Một loạt chi phí mà doanh nghiệp phải chi vì quyền lợi của người lao động sẽ tăng thêm. Một khi quỹ lương doanh nghiệp phải tăng, chi phí đóng BHXH cho người lao động cũng tăng theo và tất nhiên bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động cũng tăng. Anh Trần Văn Bình, Giám đốc Công ty TNHH Thiên Phú lo âu: “Hiện nay, giá thành sản phẩm không tăng, cạnh tranh khốc liệt, công ty mất nhiều khách hàng, phải chuyển sang làm gia công nên không có lãi, chỉ đủ để lo cho công nhân. Nếu áp dụng cách đóng mới, cùng với phần đóng chênh lệch tăng lương tối thiểu vùng sẽ rất khó khăn và doanh nghiệp chưa biết xoay sở thế nào”.
Ông Trương Công Khả, Trưởng phòng thu BHXH tỉnh cho biết: “Hiện nay, trong các doanh nghiệp, người lao động có nhiều loại phụ cấp và việc thu BHXH từ các phụ cấp nào đó vẫn chưa có thông tư hướng dẫn từ BHXH Việt Nam nên chúng tôi phải chờ. Đến năm 2018 sẽ tính trên tổng thu nhập gồm lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung. Thay đổi này rất quan trọng, nhằm bảo đảm cuộc sống cho NLĐ khi về hưu”.