Những bước tiến lạc quan

Năm ngày trước khi Tổng thống Obama bắt đầu chuyến thăm lịch sử đến Cuba, Nhà Trắng đã công bố một gói các thay đổi trong chính sách, nới lỏng hơn nữa những hạn chế của Mỹ đối với Cuba, nhằm mục đích tiếp tục tái lập mối quan hệ bình thường hóa mà Tổng thống Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đã bắt đầu từ hơn một năm trước đây.

Tổng thống Obama bắt tay Chủ tịch Raul Catrol trong một cuộc gặp năm 2015. Ảnh: Ibtimes

Theo Reuters ngày 15/3, chính phủ Mỹ thông báo sẽ nới lỏng các hạn chế về thương mại và du lịch, cho phép người dân Mỹ đến thăm Cuba dễ dàng hơn. Trên thực tế, ngay sau khi Mỹ và Cuba thông báo về quyết định bình thường hóa quan hệ hồi tháng 12/2014, lượng du khách Mỹ đến Cuba đã tăng 77% trong năm 2015 lên 161.000 du khách. Do đó, Cuba hoàn toàn có thể tự tin để kỳ vọng đà gia tăng này sẽ tiếp tục được duy trì trong năm nay, khi các lệnh cấm vận dần dần nới lỏng và dỡ bỏ.

Bên cạnh đó, những người mang quốc tịch Cuba đang sống ở Mỹ có thể bắt đầu được hưởng mức lương đầy đủ hoặc mức thù lao vượt ngoài mức sống tối thiểu. Các công ty Mỹ cũng có thể bảo trợ cho công dân Cuba sang làm việc ở Hoa Kỳ. Ông Andrea Gacki, một quan chức cao cấp của Bộ Tài chính Mỹ cho biết, những thay đổi bắt đầu có hiệu lực từ ngày 16/3 và sẽ “mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho những công dân Cuba muốn tìm cách để sống và làm việc tại Hoa Kỳ mà không buộc họ phải đưa ra quyết định đào tẩu”, theo tin từ WSJ. Chính phủ Hoa Kỳ cũng cùng lúc mở rộng cơ hội cho công dân Cuba được tiếp cận các định chế tài chính Mỹ, cho phép người Cuba mở tài khoản tại các ngân hàng Mỹ và sử dụng chúng để gửi tiền về quê nhà.

Song song đó, dịch vụ bưu chính trực tiếp giữa 2 nước cũng được khôi phục. Các chính sách mới về thương mại cũng được xúc tiến, và cho phép tất cả các công ty Mỹ được xuất khẩu sang Cuba, chứ không chỉ riêng các hãng viễn thông, để hình thành các liên doanh và hợp tác với các đơn vị nhà nước Cuba.

Các biện pháp nới lỏng này được coi là một trong những thay đổi quan trọng nhất về chính sách với Cuba từ sau khi Tổng thống Obama tuyên bố mở cửa với Havana. Theo nhận định lạc quan của Bộ trưởng Thương mại Penny Pritzker thì “những động thái này không chỉ mở rộng cơ hội hợp tác kinh tế giữa người dân Cuba và cộng đồng doanh nghiệp Mỹ, mà còn giúp cải thiện cuộc sống của hàng triệu người dân Cuba”.

Nhiều kỳ vọng mới

Tuy đã đạt được nhiều bước tiến đáng kể, nhưng hiện lệnh cấm vận thương mại của Hoa Kỳ đối với Cuba vẫn còn hiệu lực. Do đó, nhiều chuyên gia cho rằng, Tổng thống Obama sẽ sử dụng chuyến đi này tới Cuba để đẩy mạnh hơn nữa lời kêu gọi đối với Quốc hội Mỹ trong việc dỡ bỏ cấm vận, mặc dù triển vọng trước mắt vẫn còn khá ảm đạm.

Bên cạnh đó, trong chuyến công du tuần tới, Tổng thống Obama cũng đặt nhiều kỳ vọng vào việc khởi động một mối quan hệ kinh doanh nở rộ giữa 2 nước, khi tháp tùng ông trong chuyến đi có một phái đoàn bao gồm các CEO của các tập đoàn lớn như Xerox và Marriott International. Ngoài ra, các mối quan hệ hợp tác khác cũng hi vọng sẽ được đẩy mạnh, khi một cơ sở nghiên cứu ở New York đang làm việc với các chuyên gia của Cuba trong việc nghiên cứu một vắc-xin ung thư phổi, hay các chuỗi khách sạn Marriott và Starwood cũng có thể xúc tiến các giao dịch trong chuyến đi của Tổng thống.

Theo tờ Wall Street Journal, ông Obama cũng kỳ vọng với chuyến thăm lịch sử này, những dấu ấn đạt được trong quan hệ giữa 2 nước sẽ khiến vị Tổng thống tương lai, nếu muốn ngăn chặn hay thay đổi chính sách bình thường hóa mà ông và Chủ tịch Cuba đã công bố từ cuối năm 2014, cũng không thể đi ngược lại tiến trình này.

Tố Quyên (Tổng hợp & lược dịch từ WSJ, Reuters & USnews)

• Mỹ có kế hoạch đầu tư 50 tỷ USD thúc đẩy ngành bán dẫn (13/04)
• Nga đề xuất xóa nợ cho các nước nghèo và kém phát triển thời Covid-19 (13/04)
• Nhật Bản cho phép xả nước thải của nhà máy Fukushima ra biển (13/04)
• Europol: COVID-19 và vấn nạn ma tuý đẩy châu Âu đến “điểm tới hạn” (13/04)
• Ngoại trưởng Pháp thăm Ấn Độ, công bố tham gia Sáng kiến Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (13/04)
• Việt Nam - “con hổ mới” của ASEAN về năng lượng tái tạo (12/04)
• Ấn Độ vượt Brazil, trở thành nước có số ca nhiễm cao thứ 2 thế giới (12/04)
• IMF nâng dự báo tăng trưởng cho khu vực Trung Đông và Bắc Phi (12/04)