Nhà rường cổ, nét đẹp riêng ở vùng thanh trà Thủy Biều
Tại Lễ hội Thanh trà lần thứ V, HND phường Thủy Biều được địa phương giao nhiệm vụ “xây dựng về nội dung, chương trình tổ chức tour du lịch tham quan các vườn thanh trà, phối hợp với HTX Thủy Biều vận động, tổ chức các hộ dân tham gia vào các gian hàng tại lễ hội. Ông Võ Trần Tuấn Hưng - Chủ tịch HND phường, cho biết “Ngày nay, du lịch cộng đồng là một trong những mô hình du lịch đang được ưu tiên phát triển tại nhiều địa phương ở nước ta, nó đưa lại nhiều lợi ích thực sự về kinh tế - xã hội vì mọi hoạt động đều gắn liền với cộng đồng dân cư”.
Phường Thủy Biều nay là sự hợp nhất của hai làng cổ Nguyệt Biều và Lương Quán. Là vùng đất bán sơn địa ở khu vực thượng lưu sông Hương nên Thủy Biều có lượng phù sa lớn thích hợp cho cây thanh trà. Hiện nay, nhiều vùng trong và ngoài tỉnh Thừa Thiên Huế có trồng thanh trà, nhưng không nơi nào cho quả ngon như ở Thủy Biều. Danh “Thanh trà Thủy Biều” nổi tiếng khắp trong Nam ngoài Bắc. Trong tour du lịch cộng đồng do HND phường thiết kế, bằng xe đạp, du khách sẽ băng qua những con đường nhỏ rợp bóng cây xanh để đến với làng Nguyệt Biều, điểm dừng chân đầu tiên là cây si cổ thụ với tuổi đời hàng trăm năm. Sau đó, du khách tham quan đình làng Lương Quán, nơi lưu giữ những hiện vật có giá trị văn hóa, lịch sử cũng như tổ chức các sự kiện quan trọng của làng. Tiếp theo, du khách sẽ được tham quan những nhà vườn tiêu biểu nhất ở Thủy Biều với những vườn cây trái sum xuê, với kiểu nhà rường truyền thống của Huế, tham quan khu di tích Hổ Quyền-Voi Ré của triều Nguyễn. Đa số các hộ dân nằm trong tour du lịch cộng đồng đều có vị trí nhà gần bến sông, thuận tiện cho việc phát triển du lịch vườn cây trái kết hợp với các hoạt động giải trí trên sông nước, như hộ các ông Hồ Xuân Doanh, Hồ Xuân Đài, Đặng Văn Thành, Hoàng Trọng Dũng…Về nguồn nhân lực, trình độ phổ biến nhất của các hộ là trung học phổ thông chiếm 50%, số hộ có người thân có trình độ đại học chiếm 30%. Số người trong các hộ được phân bổ trong tuyến du lịch biết ngoại ngữ được xem là yếu tố thuận lợi và rất quan trọng cho việc phát triển du lịch cộng đồng-nhà vườn phục vụ du khách nước ngoài. Khảo sát của địa phương cho thấy, gần 50% hộ có người có thể giao tiếp với khách bằng ngoại ngữ.
Nhắc đến các hộ có nhà vườn, nhà rường nằm trong tour du lịch cộng đồng phục vụ du khách do HND phường quản lý, không thể không nói đến hộ ông Hồ Xuân Đài. Nhà rường của ông có tuổi đời 140 năm, do thân phụ là Hồ Xuân Triêm (Chánh Đội quản tượng Nam triều chuyên việc lễ tế) quản lý và giao lại. Vườn thanh trà nhà ông có từ lâu và từ khi tham gia tour du lịch cộng đồng, ông thiết kế, cải tạo lại rất đẹp và hoàn chỉnh, du khách đến đây, nhất là khách nước ngoài, được trải nghiệm về văn hóa ẩm thực thuần Huế, ngâm chân dược thảo trong chậu gỗ thưởng thức trái ngon thanh trà chính hiệu và được học cách làm kẹo mè…
Hiện nay, phường Thủy Biều có 800 hộ trồng thanh trà với tổng diện tích 147 ha. Đây là điều kiện lý tưởng để HND phường phát huy tiềm năng, thế mạnh nhằm phát triển tour du lịch cộng đồng trong bối cảnh tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung, TP. Huế nói riêng đã và đang kêu gọi các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp trong, ngoài nước đầu tư để phát triển du lịch tại đây.
Bài, ảnh: Nguyễn Vũ Anh