Chung tay
Là địa bàn có nhiều vùng đất trũng, huyện Phú Vang có hơn 24 ha đất bị cây mai dương xấm lấn, chủ yếu ở các xã: Phú Thượng, Phú Dương, Phú Mậu, Phú Thanh, Phú Lương, Phú Hồ, Vinh Hà và thị trấn Phú Đa…
Kết hợp nạo vét kênh mương với diệt trừ cây mai dương
Trước khi huyện triển khai, một số địa phương đã chủ động tổ chức các đợt ra quân diệt trừ cây mai dương. Hơn 0,35 ha đất bị cây mai dương xâm lấn tại trạm bơm Hòa Đông và khu vực Bàu Đỏ ở thị trấn Phú Đa đã được làm sạch vào cuối tháng 3. Ba xã Phú Xuân, Phú Hồ, Phú Lương có hói Xuân Lương Hồ đi qua, có lúc mai dương mọc dày đặc 2 bên bờ hói, thân đổ xuống mặt nước gây khó khăn cho việc tưới tiêu. Riêng xã Phú Lương, ngoài khu vực hói Xuân Lương Hồ, cây mai dương mọc dày đặc hơn 2,5 ha, chủ yếu ở 2 bờ hói tưới tiêu dài 3 km của xã và rải rác trên các con mương, hói, đồng ruộng… Nhiều năm qua Phú Lương đã tổ chức nhiều đợt ra quân diệt trừ mai dương, nhưng do sự phát triển quá nhanh của loại thực vật ngoại lai này, diện tích đất bị xâm lấn gia tăng.
Năm 2016, xã Phú Lương chủ trương ra quân quyết liệt theo hướng diệt trừ bền vững. Bắt đầu từ công tác tuyên truyền về tác hại của cây mai dương với sản xuất nông nghiệp và đa dạng sinh học để người dân tự diệt trừ trên phần đất liên quan đến từng hộ; chỉ đạo các HTX kết hợp nạo vét kênh mương, tận dụng máy móc diệt trừ tận gốc số cây mọc trên các bờ đê, mang lại hiệu quả cao. Đồng thời, xã tổ chức huy động lực lượng nông dân, thanh niên diệt trừ tại các khu vực công cộng, các vùng đất hoang hóa và nghĩa địa. Xã triển khai khoanh vùng làm theo kiểu cuốn chiếu, sau đó giao khoán cho hộ gia đình, HTX thường xuyên chặt, phát, đào, đốt để hạn chế cây mai dương phát triển trở lại.
Giáp ranh với Phú Lương, ở xã Phú Hồ mật độ cây mai dương ít hơn, nhưng do cây mọc trên một số tuyến kè đã bê tông không thể sử dụng máy móc cũng như đào tận gốc, xã chỉ đạo các thôn sử dụng phương pháp truyền thống là chặt, đào, phơi khô tùy theo vị trí cây mọc. Năm nay, xã sẽ chia đều lực lượng để làm thường xuyên, liên tục hơn.
Hướng đến diệt trừ thường xuyên
Hàng năm, UBND huyện Phú Vang phối hợp với các ban, ngành cấp tỉnh để chỉ đạo các phòng, ban chức năng và UBND các xã, thị trấn tổ chức 2 đợt ra quân nhưng cây mai dương vẫn không giảm.
Nguyên nhân chủ yếu là do các địa phương áp dụng những biện pháp diệt trừ chưa mang tính bền. vững. Công bằng mà nói, việc diệt trừ mai dương phức tạp hơn các loài sinh vật ngoại lai khác như bèo lục bình, ốc bươu vàng... Ông Nguyễn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Lương cho biết, năm 2015 xã chi 75 triệu đồng để diệt cây mai dương; trong đó, huyện cấp 30 triệu đồng (nhiều nhất huyện), các HTX đóng góp 5 triệu đồng, còn lại là kinh phí của xã. Năm 2016, sau 2 đợt ra quân, chưa tính sự chung tay của các đoàn thể, xã đã sử dụng hết kinh phí được cấp. Nếu muốn xử lý triệt để, từ nay đến cuối năm cần ít nhất 100 triệu đồng. Sau đó, cần có thêm kinh phí để khoán một số lao động diệt trừ thường xuyên. Điều này nằm ngoài khả năng ngân sách của xã, nhưng xã sẽ tiếp tục kêu gọi sự chung tay của các HTX, hội, đoàn và người dân.
Ông Hồ Viết Nhuận, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Vang cho biết: “Để tổ chức diệt trừ mai dương thường xuyên, đồng bộ, huyện đã lên kế hoạch giao trách nhiệm cụ thể cho các ban, ngành. Tuy nhiên, huyện chỉ đạo các đơn vị dù khó khăn đến đâu cũng tuyệt đối không được dùng các loại thuốc diệt cỏ, tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.”.
| Cây mai dương còn có tên gọi là mắt mèo có thể cao từ 3 đến 4 mét, mọc thành từng bụi, len lỏi ở ruộng vườn, ao hồ, bờ đê… Lá và thân nhiều gai, rễ ăn sâu vào lòng đất và hút dinh dưỡng rất tạp. Hạt dễ phát tán ra diện rộng tạo khả năng tái sinh theo cấp số nhân. Ở đâu có mai dương, các loại cây khác hầu như không mọc được, đất bạc màu nhanh… nếu không diệt trừ kịp, chúng dễ phát triển dày đặc. |
Bài, ảnh: HƯƠNG LAN