ClockThứ Ba, 28/06/2016 09:46

“Quyền im lặng” giảm thiểu oan sai

Từ 1/7/2016, Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) năm 2015 với rất nhiều quy định mới có ảnh hưởng và tác động tích cực đến việc bảo đảm quyền con người trong lĩnh vực tư pháp hình sự sẽ có hiệu lực thi hành.

Trong đó, quy định về “quyền im lặng của bị can, bị cáo” nhận được sự quan tâm rất lớn của dư luận.

Cụ thể, BLTTHS quy định chi tiết về quyền của bị can, bị cáo, người bị tạm giữ và người bị bắt khẩn cấp tại các điều 58 đến điều 61. Theo đó, người bị bắt giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị tạm giữ, bị can và bị cáo đều có quyền trình bày ý kiến, trình bày lời khai, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội.

Trao đổi với phóng viên Tin Tức, luật sư Nguyễn Văn Chiến, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết, nội dung các quy định trên gồm 2 ý. Đó là quyền được trình bày lời khai. Người bị bắt, bị can, bị cáo thấy cần thiết trình bày lời khai thì họ trình bày, còn họ thấy không cần thiết trình bày khi chưa có sự hiện diện luật sư của họ thì họ có thể từ chối cho đến khi luật sư xuất hiện. Bên cạnh đó, người bị bắt, bị can, bị cáo nếu thấy những gì bất lợi, họ có thể không buộc phải khai báo cũng như không buộc phải nhận mình có tội trước cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự.

Ông Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý nhấn mạnh, quy định này nhằm bảo đảm tính minh bạch của pháp luật, tạo sự thống nhất trong quá trình lấy lời khai, hỏi cung. Quyền im lặng có mối quan hệ chặt chẽ, mật thiết với quyền bào chữa, bổ sung cho nhau để bảo đảm cho tố tụng hình sự được tiến hành đúng đắn, khách quan, tránh làm oan người vô tội.

Theo Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam Nguyễn Văn Chiến, trên thực tế cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng luôn mong đợi sự hợp tác của người bị buộc tội. Nếu thấy sự việc sai phạm đã rõ ràng, họ hợp tác tích cực lập công chuộc tội, họ có thể tự nguyện khai báo để nhận sự khoan hồng, giảm nhẹ theo quy định của pháp luật. “Tuy nhiên, nếu cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng không nhận được sự hợp tác của người bị buộc tội thì cũng không thể coi đó là tình tiết tăng nặng vì ngoan cố, không khai báo thành khẩn”, ông Chiến phân tích.

Nhiều ý kiến cũng nhận định, “quyền im lặng” là quy định tiến bộ vượt bậc, giải quyết được nhiều bất cập trong các vụ án mà các cơ quan tiến hành tố tụng sử dụng lời khai bất lợi cho bị can, bị cáo hoặc chỉ sử dụng duy nhất lời nhận tội của họ để kết tội họ khi đưa ra truy tố, xét xử.

Tuy nhiên, theo luật sư Nguyễn Văn Chiến, để thực hiện “quyền im lặng” đòi hỏi cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải nâng cao năng lực, nghiệp vụ điều tra và đạo đức công vụ, chống tình trạng bức cung, dùng nhục hình để lấy lời khai. Bên cạnh đó, hàng loạt quy định mới được sửa đổi, bổ sung như bãi bỏ quy định cấp giấy chứng nhận người bào chữa tạo điều kiện để luật sư tham gia tố tụng sớm hơn vào quá trình điều tra hay quy định ghi âm, ghi hình buổi hỏi cung cũng tạo ra cơ chế giám sát người tiến hành tố tụng cũng nhằm chống lại bức cung, dùng nhục hình để bảo vệ quyền con người, hạn chế oan sai trong tố tụng hình sự ở nước ta.

Theo TTXVN

ĐÁNH GIÁ
Hãy trở thành người đầu tiên đánh giá cho bài viết này!
  Ý kiến bình luận

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Không có trường hợp xét xử oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm

Đó là kết quả đáng chú ý của ngành Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh tại hội nghị tổng kết công tác TAND 2 cấp năm 2023 và triển khai phương hướng nhiệm vụ công tác năm 2024, diễn ra ngày 9/1. Tham dự có Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy Đăng Ngọc Trân và Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thị Ái Vân.

Không có trường hợp xét xử oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm
VỤ “HỦY HOẠI RỪNG” Ở THƯỢNG NHẬT (NAM ĐÔNG):
Không có dấu hiệu oan sai

Bà Hồ Thị Hè (SN 1985, trú thôn 1, Thượng Nhật, Nam Đông) có đơn gửi đến Báo Thừa Thiên Huế cho rằng, việc chồng bà là Hồ Văn Thới (SN 1982) bị cơ quan chức năng khởi tố về tội “Hủy hoại rừng” và bị tuyên án 3 năm tù là có dấu hiệu oan sai.

Không có dấu hiệu oan sai
10 NĂM GIA ĐÌNH NGƯỜI BỊ HẠI CHƯA ĐƯỢC BỒI THƯỜNG DÂN SỰ:
Buộc người phải thi hành án chấp hành pháp luật

Báo Thừa Thiên Huế nhận đơn của vợ chồng ông Nguyễn Văn Minh, bà Cao Thị Hoa (trú tại thôn Phe Tư, xã Phong Sơn, huyện Phong Điền), phản ánh: Con trai của vợ chồng ông Minh là người bị hại trong vụ án tai nạn giao thông xảy ra cách đây 12 năm. Tòa án các cấp đã xử sơ thẩm và phúc thẩm, tuyên buộc bị cáo phải bồi thường về dân sự các khoản mai táng phí, cấp dưỡng… theo quy định của pháp luật, cho cha mẹ bị hại. Thế nhưng, đến nay vợ chồng ông vẫn chưa được cơ quan thi hành án dân sự giải quyết việc này.

Buộc người phải thi hành án chấp hành pháp luật
Return to top