Một trong những phần việc đòi hỏi sự tỉ mỉ của thợ gia công chậu cảnh
Niềm đam mê chậu kiểng của Trần Thanh Tuấn bắt đầu cách đây 4 năm. Lúc đó, anh là người mê cây cảnh với những dáng, thế độc đáo. Anh nói: “Ngắm cây tất nhiên phải ngắm luôn chậu. Vì thế giới chơi cây cảnh luôn tìm kiếm chậu phù hợp, từ đó nâng thêm giá trị và vẻ đẹp cho cây”.
Cuối năm 2019, Thanh Tuấn thử nghiệm chiếc chậu đầu tay. Thành công ngay lần đầu tiên đúc chậu giúp anh vững bước, mạnh dạn cho ra đời thêm nhiều sản phẩm. Chậu được anh đúc bền, đẹp, gia công kỹ lưỡng, giá cả cạnh tranh. Vì thế, chậu cảnh làm ra ngày càng được giới trồng cây ưa chuộng. Chỉ trong một năm, từ vài khuôn đúc chậu, đến nay anh đã sở hữu hơn 100 khuôn đúc với nhiều mẫu mã khác nhau.
Nghề đúc chậu không kén độ tuổi. Tuy thế, công việc này đòi hỏi sự tỉ mẩn, khéo léo và sức vóc. Có chiếc chậu chỉ 10kg nhưng cũng có chậu lên đến 7 tạ. Vì vậy, dù không kén thợ, song xưởng đúc chậu của anh Tuấn vẫn thường thiếu nhân lực. Anh nói: “Tai nạn nghề nghiệp dễ xảy ra vì chậu nặng, khi tháo dỡ, di chuyển đòi hỏi sức khỏe và khéo léo. Vì thế, phần đông thợ đúc chậu đều là nam giới, vô cùng cẩn thận và yêu nghề”.
Ba loại khuôn đúc thường được dùng trong nghề đó là nhựa ABS, composite và nhựa silicon. Mỗi loại có ưu nhược điểm và giá thành riêng. Về khuôn silicon, độ bền cao, dễ ốp chậu và hoa văn sắc sảo là ưu điểm lớn. Tuy nhiên loại khuôn này phải có máy tạo rung để tránh chậu bị rỗ. Ngược lại, tuy hoa văn không tinh tế bằng, song giá thành là ưu điểm lớn của nhựa ABS và composite. Vì vậy, anh Tuấn sử dụng đa dạng các loại chậu, đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dùng.
Khuôn đúc chậu thường được thiết kế gồm lòng trong và vỏ khuôn. Ngoài sự hỗ trợ của máy móc, đôi tay tài ba của người thợ phải thật khéo léo để mỗi khuôn đúc cho ra sản phẩm ưng ý nhất. Vì thế, dù nhiều quy trình như ráp khuôn, đổ hồ (hỗn hợp cát, nước, xi măng), lấy lòng trong, tháo khuôn, gia công sản phẩm. Mỗi công đoạn đều được thợ đúc chậu chú tâm và cẩn trọng tối đa. Trong đó, độ bền của chậu là điều được anh Tuấn coi trọng nhất.
Gia cố sắt, tỷ lệ pha trộn hồ và thời gian chờ khô là nhân tố chính quyết định độ bền chậu. Anh nói: “Trung bình, mỗi chiếc chậu mất từ 2 – 3 tiếng để chờ khô hồ. Nếu sau thời gian đó, việc lấy lòng trong của khuôn ra rất khó, dễ hư hao. Đó cũng là “thời gian vàng” với những người thợ trong nghề đúc chậu như chúng tôi, từ đó tạo ra sản phẩm uy tín, chất lượng”.
Bỏ thời gian, công sức để theo đuổi đam mê, anh Trần Thanh Tuấn không ngừng sáng tạo để việc đúc chậu trở nên dễ dàng hơn. Đặc biệt, anh đã tạo ra thành lòng trong bằng sắt cho những chiếc chậu kiểng. “Lòng trong này có tay cầm chắc chắn, dễ sử dụng. Quan trọng nhất với tôi là tự chủ trong công việc, gia thêm niềm vui thích khi tự tay làm ra sản phẩm”, anh hồ hởi.
Đầu tư máy trộn xi măng, máy rung, xe nâng, máy nén bơm sơn, máy mài... Trung bình, mỗi tháng cơ sở của anh cho ra đời 200 chiếc chậu cảnh các loại, giá thành dao động từ 50 nghìn đồng đến 2,5 triệu đồng/sản phẩm. Với tổng số vốn bỏ ra hơn 200 triệu đồng, chỉ sau một năm, xưởng đúc chậu của anh đã cho thu nhập ổn định. Sản phẩm chậu cảnh có đại lý tại Nam Đông và một số điểm bán trên địa bàn huyện Phú Lộc.
Mỗi tháng, cơ sở của anh Trần Thanh Tuấn thu hút từ 6 – 7 lao động, thu nhập trung bình từ 250 – 300 nghìn đồng/ngày. Ông Nguyễn Văn Hoàng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Vinh Mỹ cho biết: “Là giáo viên nhưng niềm đam mê với chậu cảnh giúp anh Tuấn tự chủ, sáng tạo hết mình. Tận dụng thời gian eo hẹp, anh không chỉ tạo nên mô hình mới tại địa phương mà còn giúp người lao động có thêm việc làm và thu nhập chính đáng”.
Bài, ảnh: Mai Huế