Sử dụng thẻ POS: Nhiều người chưa có thói quen

Thao tác đơn giản

POS là từ viết tắt tiếng Anh (Point of Sale) là các máy chấp nhận thanh toán thẻ. Máy cà thẻ POS và máy rút tiền tự động ATM đều có một điểm chung là giao dịch được qua thẻ ATM. Máy POS có những tính năng như có thể thanh toán tại các cửa hàng trung tâm thương mại, siêu thị, thanh toán các khoản dịch vụ như điện nước, điện thoại, bảo hiểm, thực hiện giao dịch như kiểm tra số dư... Máy có ưu điểm gọn nhẹ chỉ chiếm một diện tích rất nhỏ, có thể dễ dàng lắp đặt nhiều nơi.

Nhiều khách hàng có thói quen dùng tiền mặt để thanh toán các hóa đơn mua hàng

Sử dụng máy POS, chủ thẻ chỉ cần “quẹt” thẻ lên máy được đặt tại quầy tính tiền, nhập số PIN, nhập số tiền cần thanh toán, sau đó ký tên xác nhận lên biên lai, hoàn tất quá trình thanh toán. Nhân viên tại các điểm giao dịch có trách nhiệm đối chiếu chữ ký của chủ thẻ với chữ ký trên thẻ nhằm bảo vệ quyền lợi và hạn chế rủi ro cho khách hàng. Mọi thao tác đều khá đơn giản, có sự hỗ trợ hướng dẫn của các nhân viên tại quầy giao dịch.

Tiện lợi, nhưng theo quan sát của chúng tôi, tại rất nhiều điểm chấp nhận thẻ POS, người dân mà đa số là người sử dụng dịch vụ tại các nhà hàng, khách sạn, nhất là tại các trung tâm mua sắm lớn chủ yếu vẫn dùng tiền mặt để thanh toán các hóa đơn mua hàng, ăn nghỉ tại nhà hàng khách sạn.

Có mặt tại Siêu thị Big C Huế một ngày cuối tháng 12/2015, tại quầy thanh toán tiền lúc 20 giờ tối thứ 7, hàng chục khách hàng xếp hàng đứng đợi. Theo quan sát của chúng tôi, từ quầy thu đầu cho đến quầy thu cuối, lượng khách hàng thanh toán bằng thẻ POS chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Chị Nguyễn Thị Hương ở đường Bà Triệu (TP Huế) dù cầm theo thẻ ATM của ngân hàng Vietcombank có thể cà thẻ để thanh toán hóa đơn mua hàng, nhưng, vừa vào siêu thị ở tầng 1, chị đã dùng thẻ ATM để rút tiền ở cột ATM, sau đó dùng tiền mặt để thanh toán hóa đơn. Hỏi lý do tại sao không dùng thẻ để “quẹt”, chị cho rằng thanh toán bằng tiền mặt nhanh hơn.

Tại siêu thị Big C, thỉnh thoảng mới có khách hàng dùng thẻ ATM để thanh toán

Tương tự, chị Mai Thu Trang cùng gia đình đến ăn uống tại một nhà hàng có tiếng trên địa bàn, nơi đây cũng có máy chấp nhận thanh toán thẻ POS, song chị dùng tiền mặt để thanh toán với lý do chưa từng dùng thẻ “quẹt” dù đang sở hữu 3-4 thẻ ATM.

Lo trở ngại kỹ thuật

Nhiều lần chứng kiến khách hàng thanh toán bằng thẻ POS tại Siêu thị Big C và một số siêu thị, trung tâm mua sắm khác trên địa bàn, chúng tôi nhận thấy, so với cách thanh toán thủ công bằng tiền mặt, việc thanh toán bằng thẻ POS còn không ít phiền hà. Thay vì trả tiền mặt sau khi nhân viên xuất hóa đơn bán hàng tại siêu thị để kết thúc việc mua sắm, rời khỏi quầy thì đối với việc thanh toán bằng thẻ POS, khách hàng phải đợi nhân viên cà thẻ, sau đó in hóa đơn và ký vào. Quy trình này nếu không gặp trở ngại thì việc thanh toán dù có chậm hơn so với tiền mặt nhưng không đến nỗi mất thời gian của khách hàng, song nếu xảy ra lỗi kỹ thuật, có khi khách hàng phải đợi khá lâu. Mệt mỏi nhất vẫn là những người xếp hàng phía sau nếu người thanh toán bằng thẻ POS gặp sự cố. Vì lý do đó, nhiều người vẫn chọn thanh toán bằng tiền mặt thay vì thẻ POS.

Nói về điều này, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh - Lê Việt Sỹ cho hay, đa số máy POS trên địa bàn đều được đầu tư khá hiện đại, đáp ứng nhu cầu thanh toán của khách hàng. Tại các điểm chấp nhận thanh toán đều có số điện thoại đường dây nóng của ngân hàng thực hiện liên kết trong thanh toán, do đó, nếu có sự cố đều có thể khắc phục trong thời gian sớm nhất. Hơn nữa, điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ POS trên địa bàn khá nhiều nên khá thuận lợi cho người dân trong việc dùng thẻ để thanh toán các hóa đơn. Tuy thế, thực tế việc thanh toán bằng thẻ POS trên địa bàn nếu so với các thành phố lớn chưa thấm vào đâu.

Trao đổi với chúng tôi bên lề kỳ họp thứ 11, HĐND tỉnh khóa VI vừa diễn ra, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Nguyễn Tạ Hiền cho rằng, nguyên nhân là do người dân chưa có thói quen sử dụng thẻ POS trong thanh toán, trong khi ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh việc này diễn ra khá phổ biến, nhất là tại các trung tâm mua sắm lớn hay các nhà hàng, khách sạn…

Về các giải pháp nhằm khuyến khích người dân sử dụng thẻ POS cũng đồng thời thực hiện chủ trương hạn chế dùng tiền mặt của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cho hay, các ngân hàng trên địa bàn đều có chiến lược tuyên truyền đối với các doanh nghiệp, đơn vị chấp nhận sử dụng thẻ POS. Tuy nhiên, cách hiệu quả cần thực hiện đó là bố trí nhân viên túc trực để trình diễn, thực hành việc thanh toán thẻ tại các điểm chấp nhận thẻ hầu như chưa được quan tâm.

Giám đốc một ngân hàng TMCP trên địa bàn cho hay, việc này khá mất thời gian và công sức, trong khi thanh toán bằng thẻ POS chưa thu phí nên việc bố trí nhân viên không dễ. Tuy nhiên, về chiến lược lâu dài thì đây cũng là giải pháp được nhiều ngân hàng hướng tới nhằm thực hiện hiệu quả chủ trương hạn chế tiền mặt trong thanh toán. Ông Lê Việt Sỹ cho rằng, trong xu thế ngày càng hội nhập, chắc chắn việc thanh toán bằng thẻ POS không phải là điều gì quá xa vời, nhất là đối với giới trẻ.

Bài, ảnh: Tâm Huệ