Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản có hiệu suất sinh lời trên doanh thu đạt cao nhất với 5,3%; khu vực công nghiệp và xây dựng đạt 4,9%; thấp nhất là khu vực dịch vụ với 3,0%... Đây là những số liệu tin cậy, đáng mừng cho ngành nông nghiệp, theo kết quả chính thức tổng điều tra kinh tế năm 2017 vừa được Ban chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế Trung ương công bố ngày 19/9.
Việt Nam là nước có nhiều lợi thế và tiềm năng về phát triển nông nghiệp. Với khoảng 2/3 dân số sống ở nông thôn, nông nghiệp là lĩnh vực đặc biệt quan trọng, góp phần tạo sự ổn định xã hội, phát triển đất nước. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, đến cuối năm 2017, Việt Nam đã trở thành một trong những nước xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới với trên 36 tỷ USD/214 tỷ USD tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Để đạt thành tựu đó, các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp giữ vai trò vô cùng quan trọng trong tiến trình thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển theo chiều sâu, gia tăng hiệu quả sử dụng đất, nâng cao năng suất, giá trị cây trồng, vật nuôi…
Điều này tôi được trải nghiệm năm ngoái, khi Phó Chủ tịch HĐND huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) đưa tham quan trang trại của Tập đoàn TH tại Nghĩa Đàn, với cánh đồng trồng nguyên liệu nuôi bò rộng hơn 37 nghìn ha, đàn bò khoảng 45 nghìn con và nhà máy chế biến sữa tươi sạch cho ra hơn 500 triệu lít sữa/năm. Vị Phó Chủ tịch HĐND chia sẻ, với sự đầu tư của Tập đoàn TH đã góp phần tạo sự thay đổi lớn bộ mặt nông thôn và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương. Không chỉ những người làm việc trực tiếp cho TH, người dân cũng có thể tham gia vào chuỗi giá trị của TH thông qua việc trồng cỏ cung cấp cho trang trại thông qua các hợp đồng.
Tại Thừa Thiên Huế, tuy chưa có doanh nghiệp quy mô lớn đầu tư vào nông nghiệp, nhưng cũng đã thu hút được một số doanh nghiệp như Công ty cổ phần CP đầu tư nuôi tôm; Tập đoàn Quế Lâm đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ và tạo được mối liên kết với các HTX, hộ sản xuất.
Cũng theo số liệu điều tra, thực tế hiện nay chỉ có gần 50.000 doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, chiếm chưa đến 1/10 tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong cả nước. Đáng chú ý là đầu tư vào nông nghiệp chủ yếu ở quy mô nhỏ và siêu nhỏ, chỉ có chưa đầy 6% là doanh nghiệp có quy mô lớn. Trong rất nhiều nguyên nhân chưa thu hút được doanh nghiệp tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn là do yêu cầu nguồn vốn lớn, hiệu suất sinh lời không cao. Điều này cũng đã được chỉ ra trong tổng điều tra kinh tế năm 2017, khi hiệu suất sinh lời trên tài sản của khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản chỉ đạt 2%, đứng thứ 3 sau khu vực công nghiệp và xây dựng (4,8%), chỉ cao hơn được khu vực dịch vụ (1,6%).
Để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp có rất nhiều vấn đề đặt ra, nhưng quan trọng cần có cơ chế, chính sách để khuyến khích nguồn vốn từ các doanh nghiệp cả trong nước lẫn nước ngoài đầu tư vào nông nghiệp; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong tiếp cận quỹ đất. Bài học thành công trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao cần lấy doanh nghiệp làm nòng cốt, nông dân làm chủ thể. Trong đó, cần quan tâm hình thành các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, giải quyết hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa doanh nghiệp- nhà nông- nhà nước.
Hoàng Minh